Ağzı kokan birinin sevgili bulması zor!

Son zamanlarda sadece sebze-meyve suyu içerek güya vücut temizlemek çok moda oldu! Hızlı bir şekilde 3-4 kilodan kurtulmak isteyenlerin ana tercihi detoks kampları... Oysa eğer vücudunuzda yoğun toksin yükü veya ağır metal birikmesi varsa, bunları böyle temizlemek mümkün değil. Hızlıca verilen kilolarsa zaten genelde aynı hızla geri alınıyor. Üstelik bu tip sadece sıvıyla beslenmenin diş sağlığına çok büyük zararları var. Konunun uzmanına, diş doktoru Ülkü Koloğlu’na sordum:
n Detoks programları çok moda. Bunların bazılarında 3-4 gün çiğnenebilen yiyecek yenmiyor. Sadece sebze-meyve suyu içme şeklinde uygulananlar var. Bunlar zararlı, değil mi?
Dişler çiğneme hareketinde kullanılmadıkları zaman 3 problem ortaya çıkıyor. Dişlerin üzerinde plak gelişir ve bu çürümeye neden olur. Dişler bağlarla çene kemiğine tutunur ve bu bağlar çiğneme olmadığı zaman aktive olmadığı için erimeye, kaybolmaya başlar. Böylece dişin kemiğe tutunması da zayıflar. Son olarak çiğneme hareketleriyle beraber tükürük salınımı olur. Çiğneme olmayınca tükürük de salınamayacağı için ağız için yumuşak dokularda aftlar, mantar enfeksiyonları gelişir.

* Ağız ve diş sağlığınız için en faydalı gıdalar hangileri?

Süt ve süt ürünleri, balık, tavuk, diğer et ürünleri ve kuru yemişler... Bu gıdalar, dişlerin remineralize olabilmesi için gerekli kalsiyum ve fosforu sağlayarak diş minesini korurlar. Bu gıdaların dışında, sert ve sulu meyveler ve sebzeler de ağız sağlığı için faydalı seçeneklerdendir. Bu gıdalar yüksek oranda su içerir ve bu su, meyvelerin içerdikleri şekeri seyreltir ve tükürük akımını uyarır. Tükürük, dişteki gıda artıklarını yıkayarak uzaklaştırır ve asidi tamponlar. Asitli yiyecekler; (limon, portakal, domates vb.) geniş bir öğünün bir parçası olarak yenmelidir. Bu şekilde içerdikleri asidin etkisi azalmış olacaktır...

Öksürük şurubu ancak ancak gerçekten gerektiğinde kullanılmalı!

* Dişe en çok zarar veren yiyecekler hangileri peki?
Unlu ve şekerli gıdalar, şekerli meyveler (muz, kuru üzüm vb). Bu gıdalar çok yüksek oranda şeker içerirler. Dişinize yapışıp, bakteriler için bir besin kaynağı olarak iş görürler. Ek olarak, öksürük şurupları ancak gerçekten gerekli oldukları zaman kullanılmalı. Çünkü şekerlemeler gibi, dişi şeker ile kaplayarak diş çürüğüne neden olurlar. Öksürük şurupları kullanılmak zorunda kalındığında ise, muhakkak ardından ağız temizliği yapılmalı, hiç olmazsa su ile ağız temizlenmelidir.
*Diş sağlığı için en faydalı 5 yiyecek adı sorsam size..?
Elma, armut, havuç, nektarin...
* Ya tatlandırıcılar? Dişe zarar veriyorlar mı?
Şeker tadında ve görünümünde tatlandırıcılar, şeker ile aynı şekilde sindirilmedikleri için ağızdaki bakterileri beslemezler ve dolayısıyla da çürük yapan asitlerin üretimine neden olmazlar. Eritritol, isomalt, sorbitol, mannitol, sakarin, aspartam içerirler. Şekersiz ürün ibaresi; ürüne işlenmesi esnasında hariçten şeker eklenmediğini ifade eder. Ancak bu, gıdanın doğal tatlandırıcılar içermediği anlamına gelmez. Bu tatlandırıcılar, şeker ile aynı oranda kalori içerirler ve dişler içinde aynı oranda zararlıdırlar. Aldığınız ürünün doğal tatlandırıcı içerip içermediğini anlamak isterseniz, içindekiler tablosunu inceleyin."-oz" eki ile biten kelimeler, fruktoz, sukroz gibi, genellikle doğal tatlandırıcılardır.
* Sakız çiğnemek iyi mi, kötü mü?
Şekersiz sakız çiğnemek aslında dişleriniz için yararlıdır. Çünkü, sakız dişler üzerine yapışmış gıda artıklarını temizler ve asitleri nötralize eden tükürüğü harekete geçirir. Hatta tatlandırıcı olarak xylitol içeren şekerler, çürük oluşumunu azaltır. Yalnız çene kemiğinizde veya çene ekleminizde sorunlarınız varsa, sakız çiğnemek zararlı olabilir.
Ya ağız kokusu..? Neden oluyor?
Ağzı kokan birini sevgili bulması zor! Tedavi edilmeli. Nedenleri şöyle:
* Yiyecekler: Dişlerin arasında, dişetlerinin çevresinde ve dil üzerinde biriken yiyecek artıkları kötü bir koku bırakabilir. Sarımsak, soğan gibi bazı yiyeceklerin koku yapıcı bileşikleri kan dolaşımına katılır. Daha sonra akciğerlerden dışarı atılır. Bu kokular diş kaynaklı değillerdir. Dolayısıyla vücut bileşikleri elimine edene kadar, diş fırçalama, diş arası temizliği ve gargara kullanımı sadece geçici olarak ağız kokusunu maskeleyeceklerdir.
* Ağızdaki lokal faktörler: Kötü ağız kokusunun oluşmasında diş çürükleri, diş eti hastalıkları, aftlar, uyumsuz ve kötü kullanılan protezler ve ağız kuruluğu gibi faktörler de ağız kokusuna neden olur.
* Tütün: Tütün ürünleri sigara, pipo, puro ağız kokusuna neden olur, dişleri renklendirir ve dokuları irrite eder, kanser riskini (özellikle akciğer ve ağız kanseri) arttırır.
* Beslenme: Bilinçsiz diyetler kötü ağız kokusuna neden olabilirler. Çünkü vücut enerji için yağ ve protein depolarını yakmaya başladığında organik bileşikler olan ketonlar açığa çıkar ve bunlar nefeste kötü kokuya neden olurlar.
* Ağız kuruluğu: Tükürük akış hızı ve miktarındaki azalma, kokuyu arttırıcı etkenler arasındadır. Ağız kuruluğunda normalden daha az olan tükürük, dil üzerinde oluşan sülfür bileşiklerini yeterince yıkayamaz. Bu şekli ile ağız kokusunun artmasına neden olur. Ağız kuruluğunun bir diğer olumsuzluğu da tükürük azlığının ortamdaki oksijen azlığına neden olmasıdır.

Diş için yararlı içecekler...

Su (özellikle florlanmış su), süt ve şekersiz çaydır. Şekerli içecek tüketimi azaltılmalıdır (şekerli gazozlar, limonata, meyve suları ve şeker eklenmiş çay ve kahve gibi). Ayrıca gün boyu, devamlı şekerli içecek yudumlamaktan da kaçılmalıdır. Azar azar da olsa içiyor olmanız çürük yapıcı asitlere maruz kalırsınız.