50 yaşında mısınız? O zaman kolonoskopi vaktiniz geldi demektir. Biz Türkler aşağı bölgelerden konuşmaya utandığımız sıkıldığımız için bu konu hep gözardı ediliyor. Oysa kalın bağırsak kanseri dünyada en çok görülen kanser türleri arasında 3’üncü sırada. Başı tahmin edeceğiniz gibi akciğer, ardından da meme çekiyor. ‘Kolonoskopi yaptıracağım’ deyince etrafımdaki çoğu kişi bir rahatsızlığım olup olmadığını sordu. Yoo, bir rahatsızlığım yok! Ama tıbbi bilgilerime uymak durumundayım. 50 yaşında ilk kolonoskopi yapılmalı diyor tıbbi bilgilerim! Bu basit işlem hayat kurtarıyor. İstanbul Florence Nightingale Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Süleyman Uraz, kalın bağırsak kanserinden korunmak için bakın ne diyor: ‘Fakir sofrasında beslenin!’
Kolonoskopi nedir?
Ucunda ışıklı bir kamera olan esnek hortumvari bir cihazla makattan kalın bağırsağa giriyorlar. Bu hortum bağırsak içerisinde ilerletilirken aynı zamanda video da çekiliyor. Videoyu sonra size teslim ediyorlar.
Kolonoskopi ne sağlıyor? Hem doktora, hem yaptıran kişiye faydası ne?
Görüntüyle tanı konulabiliyor bazı hastalıklara. Artı; şüphelendiğimiz dokulardan biyopsi alıp bunu inceleme olanağımız var. Bu sırada rastlanan bir polip varsa da alabiliyoruz. Ayrıca polipler alındıktan sonra mikroskopla inceleniyor, kanserleşme var mı diye... Eğer böyle bir durum varsa hemen kanserli bölgeyi temizleme şansımız var.
Peki ben size şimdi gelmeseydim de 10 yıl sonra başvursaydım n’olurdu bu polipler?
Neredeyse yüzde 100 kanserleşmiş haliyle gelirdiniz. Genelde poliplerin kansere dönme süresi yaklaşık 10 yıl.
Kaç yılda bir kolonoskopi yaptırılmalı?
Hiçbir ailesel risk yoksa 50 yaşından sonra 10 yılda bir yeterli. Eğer 1’inci derece akrabalarınız içinde (yani anne-baba kardeşler) 60 yaşından önce kanser olmuş biri varsa 40 yaşından itibaren kolonoskopi yapılmalı. Eğer 50 yaşından önce kanser olan biri varsa onun kanser olduğu yaştan 10 yıl once tarama yaptırmalısınız.
İstanbul Florence Nightingale Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Süleyman Uraz
Beslenmeyle kalın bağırsak kanseri arasındaki ilişki?
Kalın bağırsak kanserine karşı beslenmenin felsefesi söyle olmalı:
- Fakir sofrasında beslenin.
- Yerli malı yiyin. Bize ulaşana kadar besinin özelliği değişiyor.
- Açık büfeden uzak durun.
- Lifli beslenin. Taze fasulye, mercimek, nohut, barbunya, ıspanak, domates, portakal, armut, brokoli, kayısı, incir vs..
Yiyeceklerde ne kadar lif var?
Modern toplumlarda yaşayanlar yeterince lif almıyorlar. Oysa lif hem kan şekerini dengelemeye yardımcı, hem de kabızlığı gideriyor. Kolon kanserine karşı koruyor. İşte en çok lif içeren yiyecekler:
En bol lifli meyveler
- Armut
- Kırmızı böğürtlen
- Kuru erik
- Portakal
- Elma
- Hurma
En bol lifli sebzeler- baklagiller
- Bezelye
- Brokoli
- Mercimek
-Nohut
-Kuru fasulye
- Barbunya
Sağlıklı çalışan bağırsaklar için
- Her sabah aç karnına iki yemek kaşığı zeytinyağı için.
- Her gün iki avuç kiraz domates yiyin.
- Taze meyvelerden armudu baş tacı edin.
- Kuru meyvelerden kuru erik gözdeniz olmalı; her gün 3-4 adet yiyin.
- Haftada 4-5 öğün baklagil yemeye özen gösterin.
- Bol su için.
- Hareketli olun.
Kabızlığı engelleyen komposto
- 20 adet kuru erik
- 10 adet kuru kayısı
- 5 adet kuru incir
- 2 armut (iri küpler halinde doğranmış)
- 2 çubuk tarçın
* Tüm malzemeyi üzerini üç parmak geçecek suyla kaynatın. Meyveler iyice yumuşayınca altını kapatın.
