Gene döviz kuru

“Helikopter” Ben küresel piyasaları fena sarstı. Aslında bu günün geleceğini herkes biliyordu. Fed eninde sonunda para basmayı durduracak, ardından eski bastığı parayı geri çekmenin yollarını arayacaktı.

Mali piyasaların neden şaşırdıklarını anlamakta gerçekten zorlanıyorum. Şişen varlık balonlarını son dönemde çok eleştirdim. Fiyatların reel ekonominin temellerinden tamamen koptuğunu iddia ettim.

Balon nihayet patlıyor mu? Olabilir; ama kesinlikle öyledir demem. Sütten ağzım çok yandı, artık yoğurdu üfleyerek yiyorum. Gene de varlık fiyatlarında ciddi bir düzeltmenin başladığını düşünüyorum. Türkiye’de bu süreçten nasibini alacaktır.

Yönetimin hedefi ne?

Gezi olayları ay başında sepet kuru 2.17 TL’ye çıkarmıştı. 4 Haziran’da kurun uzun dönemli seyrine baktım. Yazımı şöyle bitirdim: “Yeni merkezin 2.00 TL’yi aşacağı açıktır. Bilinmeyen ekonomi yönetiminin hedefidir. 2.10 TL mi? 2.20 TL mi? Çabuk öğreniriz.”

İki gündür sepet 2.24 TL’nin üzerini zorluyor. Beklendiği gibi Merkez Bankası artışı sınırlamaya çalışıyor. Likiditeyi kısarak gecelik faizi üst sınıra yükseltti. Aynı anda döviz piyasasına doğrudan müdahale etti. Yani döviz sattı.

Yönetimin iki farklı amacı olabilir. Bir: Kurun aşırı oynaklığını önlemek. İki: TL’nin daha fazla değer kaybını engellemek. İlkini kendisi de kabul ediyor. Diğerini ise muğlak bırakıyor. Kendini bağlamak istemiyor.

Müdahale gerekli mi?

Oynaklıkla başlayalım. Rezerv opsiyon mekanizmasının amacına ulaştığına daha önce değindim. Nitekim içerideki siyasi gerginliğe rağmen benzer ülkeler arasında en az TL hırpalandı. Diğer tedbirlerin de katkısı oldu.

Kurun düzeyine gelelim. Merkez Bankası sepet kuru bir tavanda (2.25 TL) durdurabilir mi? Elinde bunu sağlayacak cephanesi var. Ne var ki bunun reel ekonomiye bedelinin ağır olacağını da biliyor.

Çünkü kuru ancak ciddi faiz artışı ile denetleyebilir. Daha açık söyleyelim. Kuru bir yerde tutmak uğruna zaten canlanmakta zorlanan ekonomide yeni bir resesyonu göze alması gerekiyor. Siyasi ortam ise buna izin vermiyor. Velhasıl pahalı dövize alışın derim.