Fed Başkanı Yellen’in Jackson Hole mesajları faiz artışı ihtimalini güçlendirdi. Cuma günü ABD’de açıklanacak istihdam verisi 190 bini geçerse, Fed Eylül’de hamle yapar.
Geçtiğimiz Cuma günü Jackson Hole’daki geleneksel toplantıda “Gerçekte, son aylardaki işgücü piyasasının güçlü performansı ve ekonomik aktivite ile enflasyondaki görünüm; Fed faiz oranında bir artış adımını desteklediğine inanıyorum” dedi Yellen.
“ABD ekonomisi; yatırımlardaki yavaşlığa, değerlenen doların ihracat üzerindeki olumsuz etkisine rağmen; hane halkı harcamalarının güçlü seyri sayesinde büyümeye devam ediyor. Her ne kadar büyüme, hızlı olmasa da yeni istihdam yaratmaya yeterli” diye belirtiyor Yellen.
FOMC üyelerinin de yüzde 5’lerde seyreden işsizlik ve önümüzdeki 2 yılda yüzde 2’lere yakınlaşacağı beklenen enflasyonu göz önüne aldıklarında kademeli faiz artışına uzak olmadıklarını da söyleyen Yellen’in konuşması Eylül ‘de bir faiz artışının halen daha masada olduğunu söylüyor. Ve tabii ki tüm merkez bankaları için klasik hale gelen, “Yeni verilerin bu görüşleri desteklemesi kaydıyla” diye ekliyor...
Yellen’in konuşmasında net bir yol haritası ortaya koymamış olması piyasalarca yine “güvercin” ve “yavan” bir tonda algılanınca Başkan Yardımcısı Stanley Fischer sorular üzerine konuya açıklık getirmiş: “Eylül ayı masada ve bu yıl 2 faiz artışı olabilir” demiş. Bu açıklama sonrasında; Bloomberg’de faiz ve swap oranları üzerinden yapılan hesaplamaya göre; Eylül’de faiz artışı bekleyen piyasa katılımcılarının oranı yüzde 42’ye çıkmış. Veri bağımlı hareket konusunda eleştirilen Fed için Başkan Yardımcısı Stanley Fischer, “Bu ülkede o kadar çok veri yayınlanıyor ki, bu verilere bakmayıp yazı-tura mı yapalım” diyor ve bu hafta yayınlanacak istihdam verilerinin önemli olacağını vurgulamış.
Bu hafta açıklanacak Tarım Dışı İstihdam (TDİ) verisi önemli olacak. Beklenti 180 bin kişilik bir artış. Son 3 ayın ortalamasının 190 binin üzerinde olduğunu hatırlatan Fischer ve “saz arkadaşları”, verinin 190 bin ve üzerinde açıklanması durumunda Eylül’de faiz artışına karar verebilirler mi?
Piyasalar anlamıyor
Wall Street Journal’daki bir haberde, “Yellen, piyasaları faiz artışının yaklaşmakta olduğu konusunda ikna etmeye çalışıyor ancak yatırımcılar dinlemiyorlar bile” deniyor. Haksız da sayılmazlar. Yine aynı haberde denildiği üzere; bir merkez bankası başkanı faiz artış(lar)ının yaklaşmakta olduğunu daha nasıl söyleyebilir ki? Jackson Hole konuşmasına kadar ben de dahil piyasalar ABD Başkanlık seçimi öncesinde bir faiz artışı yapıl(a)mayacağını düşünüyordu. Ancak son konuşma ve Fischer’ın yorumları sonrasında bu hafta açıklanacak TDİ verisi önem kazandı ve 200 bin kişinin üzerinde artış gelecek olursa 20-21 Eylül’de yapılacak toplantıda bir faiz artışı ihtimali güçlenmiş durumda.
Yellen ellerindeki “varlıkların” bugünkü krizlerle olduğu kadar ilerideki krizlerle de mücadele konusunda yeterli olduğunu ancak gerekirse değişik varlık sınıflarından da alımlar yapılabileceğini söyledi. Böylece ilerideki bir kriz durumu için bazı kapıları açtı. Bunu da not etmekte fayda var...
ALTINA YARAMAYACAK
Herhangi bir karışıklıkta güvenli liman olarak görülen altın için Janet Yellen’in söyledikleri pek iyi haber değil. Ons/dolar bazında 1.365 seviyesini geçmekte zorlanan ve geri çekilen altın fiyatları Yellen-Fischer konuşmaları sırasında önce yükseldi, sonra da düştü ve haftayı 1.321 ons/dolar seviyesinden kapattı. Geçtiğimiz Cuma günü için altında 1.333 ons/dolar seviyesi (50 günlük BHO) önemliydi. Üzerine çıkıldı ancak kapanış çok daha altından oldu. Bu hafta için yine 1.333 seviyesi önemli olacak. Üzerine çıkılmadığı ve günlük kapanış olmadığı sürece ilk aşamada 1.310 dolar ve sonrasında da 1.285-88 dolar seviyeleri önemli olacak. Gram altın çerçevesinde bakıldığında dolar/TL kurundaki olası yükseliş nedeniyle bu düşüş fiyatlara yansımıyor gibi görünebilir ancak kurdaki hareketlerin, dolar bazındaki altın hareketlerinde sizleri yanıltmamasına dikkat etmekte fayda var.
BIST CUMA’YA KADAR DAYANIR MI?
GeçEN Pazartesi ve Salı günleri arasında 77.333 ile 76.290 arasında bir boşluk oluşmuştu. Yellen’in konuşmasıyla bu boşluk Cuma günü 77.284’e kadar kapandı. Haftanın ilk günlerinde bu boşluğu kapatacak denemeler olabilir. Ancak, bu çabaların Cuma günkü ABD TDİ verisine kadar dayanabileceğini sanmıyorum. Cuma günkü kapanış, 77.006-12 seviyesindeki 50 ve 200 günlük Basit Hareketli Ortalamaların üzerinde gerçekleşti. İyi haber ama sürdürülmesi ‘Yellen-Cerablus ortamında’ hayli zor. Yukarıda 77.730 önemli direnç olacak. Bu seviyenin 2-3 gün üzerinde kalamazsak 75.100’e gelmemiz çok da şaşırtıcı olmasa gerek.
RİSK ARTAR MI?
Gerek yurt içindeki gelişmeler, gerekse de Yellen-Fischer’ın konuşmaları kur tarafında aşağı yöndeki hareketlerin sınırlandığı, yukarı yönde risklerin arttığı anlamına geliyor. Euro/dolar paritesinin de dolardaki olası faiz artışı beklentisiyle yeniden 1.12’nin altında bir kapanış yapmasıyla (teknik olarak önemli olan 1.1207’nin de altına inilmesiyle) paritede yeni düşüşlerin, dolar/TL’de de yeni yükselişlerin önü açıldı. Dolar/TL’de geçtiğimiz Cuma günü 2.9287’nin altında bir kapanış yerine 2.9550’deki 50 günlük BHO’da bir kapanış olması bu hafta için dolar/TL kurunda yükseliş olasılığını artırıyor. 2.9600’ın üzerine çıkılması durumunda ilk aşamada 2.9860 ardından da 3.0275 seviyesinin test edilme olasılığı güçleniyor. Dolar/TL kurunda değişik sebeplerin bir araya gelmesiyle 2.9290 seviyesinin test edilmesi olasılığı halen daha var. Ancak gerek bu seviyenin altına inilmesi, gerekse de bu seviyede kalınması olasılığı hayli az.
