2016 oynaktı, 2017 de yine oynaklığın yani volatilitenin yüksek olacağı bir yıl olacak. Bunun ana nedeni de 20 Ocak’ta Beyaz Saray’a gelecek olan Trump. Taç giyen baş akıllanacak mı yoksa seçim döneminde söylediklerini mi yapacak anlayacağız. Bu yıl 1 euroyu 1 dolardan da değersiz görebiliriz.
2017 yılı “heyecanlı” olacak. Bunu olumlu anlamda da algılayabilirsiniz, olumsuz da... Oynaklığın (volatilitenin) yüksek olacağı bir yıla giriyoruz. Bunu en önemli nedeni de 20 Ocak’ta ABD Başkanlığını devir alacak olan Donald Trump olacak. Kurduğu “kabine” ve ilk 100 günlük yol haritasının muhtemel içeriği kendi başına oynaklığı artıracak faktörler olacak. ‘Taç giyen baş, akıllanır” diye bir atasözümüz var. Trump için geçerli olacak mı, hep birlikte göreceğiz. Ancak yılın başından baktığımızda bu sözün hayata geçip, geçmeyeceğinden emin olmak mümkün mü? Bu belirsizlik bile kendi başına önce yılın ilk aylarını, sonrasında da geri kalanını tahmini güç bir hale getiriyor.
Borcu artırabilir
Trump’ın kamu harcamalarını artırarak ABD’nin borçlanma sınırlarını zorlayacağı ve yükselteceği konuşuluyor. Temsilciler Meclisi ve Senato’da da çoğunluğu ele geçirmiş olan Cumhuriyetçiler için tavanı artırmak “teknik” olarak sorun olmayabilir. Ancak bunun ABD’ye borç vermeye iştahlı olanların daha yüksek faiz talep etmeyeceklerinin bir garantisi olduğuna dair kim bahse girmek ister? Eğer Trump kamu borcunu artırıp bu yatırımları yaparsa ABD tahvil faizleri yükselecektir. Yok eğer, bunu Amerikalı şirketlerin ülke dışında tuttuğu kârlarını ülkeye getirecek bir vergi indirimi ile yapacak ve bu şirketlerin yatırımları yapmasının önünü açacaksa bu sefer de bütçe açığı nedeni ile yeni fonlamaya ihtiyaç duyacaktır. Her iki halde de ABD faizleri artacak, dolara olan “iltifat” artacaktır.
Ne şekilde olursa olsun öyle görünüyor ki bu yıl dünyada doların yılı olacak.
1 euro, 0.95 dolara kadar gerileyebilir
2017 yılında dolar değerlenecekse sadece gelişen ülke para birimlerine karşı değil, gelişmiş ülke para birimlerine karşı da değer kazanacaktır. Bunların içinde euro ve pound en olumsuz etkilenenler olacaktır. Euro seçim belirsizlikleri, İtalya’daki olası erken seçimler ve tabii ki İtalyan bankalarından başlayarak diğer bankalara da sirayet edecek gerginliklerle dolar karşısında 1’e 1 seviyesini büyük olasılıkla yılın ortalarında görecektir. Asıl soru 1.00 (parite) seviyesi aşağı kırılacak mı olacaktır. Benim tahminin aşağı kırılacak ve 0.9650 (+/- 150) seviyeleri test edilecek diye düşünüyorum.
Brexit... AB’nin bu yıl en fazla uğraşacağı konu başlığı olacak. “Boşanma” sürecinin 2 yıla sığdırılabilmesi için çaba sarf edileceğe benziyor. Bu durum sterlinin değerini olumsuz etkileyebilecek. Bu yıl içinde 1.1800 (+/-150) seviyesinin test edilmesini bekliyorum. Ancak yılın ikinci yarısında Brexit’in olumsuz etkileri “hazmedildikten sonra 1.2800’lerin üzerine doğru bir düzeltme gelebilir.
Seçimler yılı: 2017
ABD seçimini bitiren dünya, şimdi de AB ve İran seçimlerine hazırlanıyor:
12 Şubat: Almanya Cumhurbaşkanlığı Seçimi,
15 Mart: Hollanda Genel Seçimler,
23 Nisan: Fransız Cumhurbaşkanlığı seçimi 1.tur ve 7 Mayıs 2.tur
19 Mayıs : İran başkanlık seçimleri
Eylül-Ekim: Almanya Genel seçimleri
yapılacak. Bunun dışında İtalya’da referandum sonrasında bir ‘erken seçim’ ihtimali belirdi. İhtimaldir ki 2017 yılı içinde o da yapılacak ve piyasaları fazlasıyla etkileyecek. Hele ki “5 Yıldız hareketi” güç kazanırsa seyreyleyin kopacak fırtınayı...
Bu seçimlerin; İran hariç; önemi muhafazakârların ne kadar önde olup, olmayacağı. ABD’de Trump’ın seçilmesi; bana göre; küreselleşmenin tabutuna çakılacak son çivi oldu. AB üyelerinde yapılacak seçimler de bu “eğilimi” destekleyecek mi, desteklemeyecek mi? 2017’deki seçimlerin sonuçları bu konuda çok ama çok önemli mesajlar verecek. Tutucu seçmen galip gelecek olur hem AB içinde hem de AB-Türkiye ilişkilerinde zorlu ve engebeli bir sürece girilecek demektir. Diğer yandan ülkelerin daha fazla içine kapanmaya başlaması bir trend haline gelecek olursa; kur ve faizlerin yanı sıra gümrük ve mali politikalarda önemli değişiklikler bizi bekliyor olacak. 19 Mayıs’ta yapılacak İran Başkanlık seçimi hem bölgede, hem de İran-Türkiye ilişkilerinde önemli bir dönüm noktası olabilir. Hem ülke, hem de bölge için belirsizliğin daha da arttığı bir döneme şahit olacağız demektir.
Petrol kendini kurtarır altından emin değilim
YılA OPEC ve dışındaki ülkelerin bir “üretim kesintisini” kabul ettikleri bir ortamda giriyoruz. Ocak ayında başlayacak ve OPEC’in 32.5 milyon varil ile üretimi sınırlayacağı, OPEC dışı ülkelerin de 600 bin varillik kısıntı ile buna destek vereceği bir ortamda Brent petrolün 56 dolarlarda olduğu bir seviye ile başlıyoruz. OPEC anlaşması petrol fiyatlarını yükseltti, yüksek kalmasına destek verdi. Peki bu durum 2017 yılında da devam eder mi? OPEC üyelerinin sözlerinde durma konusunda ciddi sorunların olacağını ve OPEC anlaşmasının yılın ilk değilse de, ikinci çeyreğinde bozulacağını tahmin ediyorum. ABD’li “kaya petrolü” üreticilerinin hem daha az kuyu ile 8.8 varil/gün üretmeyi başarmaları, fiyatların bu seviyelerini koruması durumunda yeni veya eski üreticilerin devreye gireceği bir döneme şahit olacağız. Yılın ilk yarısında kısa bir süre de olsa 45-50 dolar bandına geriledikten sonra yılın ikinci yarısında “düşen petrol yatırımları” bahanesiyle 55-65 dolar bandına yükselmesini bekliyorum. Petrol kendini kurtarırken, yükselen ABD faizleri altın için sorun yaratacak. Yeni yıla 1.150 dolar seviyelerinden başlayacak altının yılın başında faizlerde yaşanabilecek gevşeme ile birlikte 1.270-90 bandına kadar yükselebilse de sonrasında 1.000 doların da altına inerek 985 dolar/ons seviyesine kadar gerileyebilir.cak sonrasında 2018’e de uzanacak “yavaş ama istikrarlı” bir altın rallisi başlayacak!
ABD’de tahvilin getirisi artacak
Sonuç olarak ABD tahvil getirilerinin artacağı bir yıl olacak 2017. ABD 10 yıllık tahvil getirilerinin yüzde 3.00-3.05 bandına çıkması mümkün olacak diye tahmin ediyorum. Ancak bu yılın başından itibaren başlayacak bir yükseliş olmayacak. Yılın ilk çeyreğinde; yılı 2.47 seviyelerinden kapatan; ABD 10 yıllık tahvil getirilerinin muhtemelen yüzde 2.15-2.25 bandına kadar gerilemesinden sonra yaşanacak.
ABD borsaları da yüksek olasılıkla yılın ilk çeyreğinde bir düzeltme sürecine girecek. S&P 500 endeksi düzeltme sürecinde 2.180’li seviyelere gerileyecek ancak yılın kalanında 2.465 seviyelerine kadar yükseldiğine de şahit olacağız. 15-16 Mart’taki Fed toplantısı yılın kalanına dair önemli ipuçları verecek. Fed’in 3 faiz artışına Mart’ta başlama ihtimali piyasaları daha yılın başında gerer.
