Dolar/TL kuru dün 2.6873 ile tarihi zirvesini gördü. Bu hareketin bir kısmı Euro/dolar paritesinin 1.0520’lere gerilemesinin payı olsa da 0.50 dolar ve 0.50 eurodan oluşan “Sepet Kura” baktığımızda TL’nin son günlerde pariteden bağımsız olarak da değer kaybettiğini görüyoruz.
9 Nisan’da 2.6874’lere kadar inmiş olan Sepet Kur dün 2.7625 ile 5 Mart’ta gördüğü seviyeye kadar yükseldi. Yüzde 2.8’lik bu yükseliş, parite etkisinden arındırılmış bir yükseliş. Seçim sath-ı mahalline girilmiş olması, Savcı Kiraz olayı ve Ağrı’daki çatışma haberlerinin, seçime kadar olan dönemin yeni olaylara gebe olduğu endişesini arttırması, 2002 yılından bu yana yapılan seçimlerin hiçbirinde yaşanmadığı kadar büyük bir belirsizliğin olması piyasalardaki gerilimi tırmandırıyor.
Kurlar nereye çıkar?
Dolar/TL kurunun 2.32’lerde olduğu yıl başında 2015 yılına dair tahminlerimi yaparken, “Seçimlerden iki ay önce veya iki ay sonra dolar/TL kurunda 2.4650 seviyesi test edilecektir… Eğer bu seviye herhangi bir sebeple hızlı bir şekilde aşılacak olur ise ortada kriz olmasa da kriz algısı güçlenecek ve dolar/TL’de 2.70 tahminleri havalarda uçuşabilecek” diye yazmıştım. İlk seviye hızlı geçildi ve 2.70’lere dayandık.
2.7100-50’lere kadar bir yükseliş olsa da bu seviyenin seçimlere kadar “zirve” olarak korunacağını tahmin ediyorum. Cari kur seviyeleri belki Ankara’daki ekonomi yönetimini çok rahatsız etmiyor olabilir. Ancak döviz (özellikle de dolar) borçlanmış şirketlerin bilançolarında ciddi hasarlara yol açıyor. 2.32’lerden başlayan yükselişin uzun soluklu bir düzeltme dahi yapmadan sürekli yükseliyor olması; önce şirketlerin bilançolarına, ardından öden(e)meyen kredilerle bankacılığa ve nihayetinde de işsizlik olarak sıradan halka yansımaları olacaktır.
Sözlü hamle etkili olur mu?
Dün Merkez Bankası; Dolar/TL’deki zirve sonrasında yükselişe, Para Politikası Kurulu’nun 22 Nisan’daki toplantı gündemini önceden açıklayarak bir tür sözel müdahalede bulundu. Döviz depo faizlerinde ölçülü bir indirim, TL Zorunlu Karşılıkları için ödenen faizlerde de ölçülü bir artış gündeme alınacakmış. Önceki gün de günlük döviz satış ihalelerindeki miktarın bir önceki gün açıklanan tutarın 30 milyon fazlasına kadar arttırılması yönünde bir “önlem” açıklandı.
“Tanzim satış” şeklindeki müdahalenin başarılı olma şansı çok düşük. Müdahale, ancak müdahaleden döviz alanın “eli yandığında” işe yarar. Açıklanan önlemlerin hiçbiri döviz alanın elini yakmadığından bir işe yarayacağını sanmıyorum.
Döviz silahını kullan(a)mayan TCMB piyasayı; elindeki sınırlı rezervleri de eritmeden; seçim sonrasında kadar taşımaya çalışıyor. Seçimlere 53 gün kaldı. Piyasalar bu sürede Merkez’i test etmeye devam edecek olursa piyasaların işi zorlaşacak. Bir de buna Fed faktörü eklenirse işimiz daha da zor.
