Piyasaların kaderini belirleyecek kritik veri

ABD’de Cuma günü açıklanacak Tarım Dışı İstihdam verisi piyasalar açısından oldukça önemli. Verinin bir önceki gibi 200 binli rakamları aşması piyasaları ‘bozacaktır’ ve Fed’in parasal genişlemeyi kısmaya Ocak’tan itibaren başlayabileceği gündeme gelecek.

Hep bir şeyleri beklemeye alışmaya başlayan piyasalar bu sefer de “Godot’u bekler gibi” Cuma açıklanacak ABD Tarım Dışı İstihdam (TDİ) verisini bekleyecek. Öncesinde işsizlik verisi açıklanacak ama asıl piyasaların ve daha da önemlisi Fed’in üzerinde durduğu, bu veri. ABD ekonomisinin bir önceki ay tarım dışı sektörlerde ne kadar istihdam yarattığını göstermesi açısından dikkatle takip edilen veri için beklenti 185 bin kişilik bir artış.

Bu seviyenin altında gelecek bir veri piyasaları yılsonuna kadar rahatlıkla taşımaya yetecektir. Piyasalar “nasılsa Fed daraltmaya Ocak’ta başla(ya)maz” diyerek çok sert olmasa da yükselişini sürdürmeye çalışacaktır. Ne de olsa artık yılın son ayına girdik ve yılsonu tüm performans değerlendirmeleri için Fed’in “muhtemel adımlarının ne olacağı” fon yöneticileri ve yatırım bankacıları için kritik.

Verinin bir önceki gibi 200 binli rakamları aşması piyasaları “bozacaktır”. Fed’in parasal genişlemeyi daraltmaya Ocak ayındaki toplantıdan itibaren başlayabileceği izlenimi güçlenecektir. Hele ki Fed’in yeni başkanı olarak atandığı bir dönemde yapılacak Ocak toplantısı (halen daha Bernanke’nin başkanlığı resmi olarak sürüyor olacak!) endişeyle beklenmeye başlayacak. Bu endişe de toplantıdan önce piyasalardaki oynaklığı artıracak, hisse senetleri başta olmak üzere varlık fiyatlarını geriletecektir.

Cuma gününden önce yarın bizde Kasım ayı enflasyon verisi açıklanacak. Her hafta semt pazarından veri topladığım “ıspanak-ceviz” endeksim bu ay da işlenmemiş gıda fiyatlarının MB’nin yılsonu tahminine ulaşılmasını zorlaştıracağını gösteriyor. Hele ki yeşil biberin kilosu 10 TL’ye yükselmişken...

Geçtiğimiz hafta Perşembe günü ABD piyasaları “Şükran Günü” nedeniyle kapalıyken MB daha önce açıklamış olduğu üzere ek parasal sıkılaştırmasını yaptı. 30 Aralık ve 30 Ocak tarihlerinde önceden açıklanmış “sıkılaştırmalar” yapacak. MB, bankalara sağladığı aylık fonlama imkânına son verdi ve belirtilen günlerdeki fonlamaların üst sınır olan 7.75’ten yapılacağını, piyasa yapıcısı bankalara da “indirimli fonlama” sağlanmayacağını açıklamıştı. Nitekim Perşembe günkü ağırlıklı fonlama oranı bir önceki günkü yüzde 6.39’dan 7.02’ye yükseldi. Cuma günü yeniden 6.76’ya geriledi!

OpRisk Türkiye 2013 Konferansı bugün başlıyor!

“Basel kriterleriyle” literatüre giren “Operasyonel Risk” kavramını BDDK; “Yetersiz veya başarısız iç süreçler, insanlar ve sistemlerden ya da harici olaylardan kaynaklanan (doğal felaketlere kadar uzanan) ve yasal riski de kapsayan zarar etme olasılığı” olarak ifade ediyor. Operasyonel riskin ölçümü, finansal risklerin ölçümünde kullanılan yöntemlerden farklı ve daha karmaşık yöntemlerin kullanılmasını gerektiriyor.

Bu konudaki uzmanları bir araya getirecek ve küresel gelişmelerin değerlendirileceği OpRiskTurkey 2013 konferansı İstanbul’da bugün başlayacak, yarın da devam edecek. Konferansın bir diğer önemi de eğitim imkânının kısıtlı olduğu bu alanda ikinci günü öğleden sonrasının tamamen eğitime ayrılmış olması. Risk bilinci ve yönetiminin öneminin arttığı dünyamızda, konferansın önemli bir çaba olduğunu düşünüyorum.

Cuma gününe kadar sallan yuvarlan

Parasal sıkılaştırmaların “enflasyon hedeflemesi” ya da “enflasyonla mücadele” adına yapıldığını düşünmüyorum. Teknik olarak döviz kurlarını “kontrol etmeye” yönelik adımlar. Ancak hem önceden zamanlaması ve faizi bilinen bu “sıkılaştırmanın” ne gibi bir etkisi olacağını merak ediyorum. Sanıyorum MB da aynı merak içinde. Yılsonu kurunun 1.92’deki “iç tahmin kuru” seviyesine inmese de 2.00’ın altına inmesi için son dakikadaki bir müdahale yerine şimdiden çalışmaya başlanmış gibi. Perşembe günkü işe yaramışa benzemiyor. Yarasaydı, dolar/TL kurlarının en azından 2.00’ın altına indiğine şahit olmamız gerekirdi. Korkarım MB 30 Aralık’takinden önce adımlar atmaz ise o tarihteki sıkılaştırma da bir sonuç vermeyecek. Eğer “istenen sonuç” alınmaz, yani dolar/TL kurları düşmez ise; 31 Aralık’ta son zamanlarda sıkça konuşulmaya başlanan yılsonu “bilanço makyaj kuru” için “şok müdahale” yöntemine başvurabilir.

ABD’den gelecek TDİ verisi Fed’i erken bir “daraltmaya” götürecek olur ise, gelişen ülkelerin yaşayacağı fon çıkışının kura yansıması MB’yi daha da zorlayabilir. Bu nedenle de Cuma günkü veri MB açısından da önemli olacak!

Cuma gününe kadar piyasaların “sallan-yuvarlan” bir seyir izleyecektir. Kur ve faiz cephelerindeki oynaklık azalacaktır. Cuma günü saat 15:30’da açıklanacak TDI verisi 2014’ü değilse de yılsonuna piyasaların yönü konusunda “mutlak belirleyici” olacak!