Türkiye’de ve yurt dışında piyasalarda ‘bekleyiş havası’ var. İçeride gözler referandumda. Trump Rallisi’nde kâr realizasyonları başladı. Altın ve gümüş yeniden güvenli liman oldu.
Hem içerideki hem de dışarıdaki piyasalarda “bekleyiş” havası hakim. Yurt içinde referandum beklenirken, yurt dışında özellikle ABD’de Trump yönetiminin atacağı adımlar merak ediliyor. Geçtiğimiz haftanın son gününce Obamacare olarak adlandırılan ABD’nin sağlık programının değiştirileceği vaadi ile başkanlığı alan Trump’ın ilk sınavından istediği “sonucu” alamadığı görüldü. Tasarının oylanması ileri bir tarihe ertelendi. Başkanlıkta iki ayını tamamlamış olan Trump’ın vaatlerini hayata geçirmekte zorlanmaya başlaması, piyasalarda seçim sonrasında başlayan “Trump Rallisi’nde” kâr realizasyonlarının başladığını görüyoruz. ABD’de borsalarındaki olası kâr realizasyonu endişesi; Fed’in faiz artış kararı öncesi ve hemen sonrasında yükselen ABD bono getirilerinin bir nebze de olsa gerilemesine neden oldu. Ne de olsa bir “güvenli liman” arayışı ortaya çıktı. Altın ve gümüş de geçtiğimiz haftada bundan az-çok nemalandı.
Referanduma 3 hafta kaldı. 15 iş gününden söz ediyoruz. Kamuoyu yoklamaları farklı sonuçlar veriyor. Araştırmacıların da işi zor bu referandum öncesinde.
Özellikle Cumhurbaşkanı ve hükümet cephesinden propaganda çalışmaları sırasında AB ülkeleri ve de AB üyeliği konusunda sarf edilen sözler referandum sonucu ne olursa olsun, sonrasında özellikle ekonomiyi zor günlerin beklediğini düşündürüyor.
Cumhurbaşkanının hafta sonunda “AB ile müzakerelerin devamı için referandum yapabiliriz” söylemi referandum sonrasında
AB üyeliğinin ciddi bir şekilde gündeme geleceğini düşündürüyor. İhracatımızın yarısına yakınını yaptığımız AB ile “ekonomik ilişkilerimizi devam ettirebiliriz” dense de müzakerelerden ayrılma konusu gündeme gelecek olur ise var olan ekonomik ilişkilerimizi nasıl aynen sürdürebileceğiz?
Evet çıkarsa...
Politik istikrar adına ve AK Parti’nin seçim kazanma “becerisi” nedeniyle piyasalar henüz hayır seçeneğini büyük oranda fiyatlamıyor. Evet sonucunun alınması durumunda piyasalarda 1-2 saatlik veya en fazla 1-2 günlük bir iyimserlik yaşanabilir. Borsa kısa bir ralli yaparken kur ve faizlerde minik düşüşler kaydedilebilir. Pariteye de bağlı olmakla birlikte dolar/TL kurlarında 3.55’li kur seviyelerini, 10 yıllık tahvilde de yüzde 10.45 bileşik seviyeleri test edilebilir. Ancak AB üyeliği; hatta buna bir de idamın geri getirilmesi eklenirse; konusunda yapılması gündeme gelebilecek yeni bir referandumun piyasaları ve ekonomiyi olumsuz etkileyebilecektir. Hayır çıkması durumunda bir erken seçim ihtimalinin gündeme gelmesi büyük olasılık olarak değerlendirilse de evet sonucunda da bir erken seçim konuşuluyor olabilir.
Hayır çıkarsa...
Piyasalarda siyasi istikrar bozuluyor mu, bir erken seçim olasılığı artacak mı düşüncelerinin yaratacağı belirsizlikle negatif bir hava esebilir. Dolar/TL kurlarında 3.7950 seviyeleri ilk test edilmeye aday seviyeler. Yeni bir rekor ihtimalinin; herhangi bir erken seçim olasılığının net olarak ortaya çıkmasına kadar; az olduğunu tahmin ediyorum. Hayır sonucu hükümeti yeniden bir reform sürecine dönmeyi ikna edecek olur ve erken seçim olasılığı düşerse bunun ekonomiye; ilk şok atlatıldıktan sonra; zamanla olumlu yansıyacaktır. Yeniden “ortak aklın” hakim olduğu bir dönemin kapısı açılabilir. Aksi bir durumda; yani politikaların sertleşmesi, özellikle Suriye ve Irak cephelerinden Türkiye’nin dış politikasını çıkmaza sokabilecek haberlerin gelmesi; hele ki bunların üzerine alınabilecek bir erken seçim kararı, piyasaları ve ekonomiyi olumsuz etkileyecek. Bu yılın da kaybedilmesine neden olabilecektir.
Referandum sonrasında oynaklığın artması olasılığı yüksek. Özellikle kur riski taşıyan şirketlerin, referanduma kadar olan dönemde yaşanacak sakin dönemleri, kur risklerini azaltmak (hedge etmek) için kullanmalarında fayda olabilir.
Dolar/TL bu hafta ne olur?
Referandum öncesindeki görece sakin piyasa koşullarında, geçtiğimiz Cuma gününü 3.6125 seviyelerinden kapatan dolar/TL kurunun bu hafta içinde yeniden 3.60’ların altını test etmesi olasılığı var. Euro/dolar paritesinde geçtiğimiz hafta bir türlü aşılamayan 1.0820’li seviyelerin bu hafta 1.0850’lere kadar hareket etmesi olasılığı da bu ihtimali artıracaktır. Ancak euro/dolar paritesinin 1.08’lerin üzerinde uzun süre kalması ihtimali de bence az. Bu nedenle dolar/TL kurundaki geri çekilmelerin yukarıda belirtmiş olduğum döviz riski olanlar için referandum öncesinde bir fırsat veriyor olabilir.
