Petrolde Contango

Genelde future piyasalarında, özellikle de emtia piyasalarında birbirini takip eden kontratlar arasındaki farkları ifade etmek için kullanılan iki kavram var. Vadesi daha sonra bitecek kontrat fiyatının; yakın tarihli kontrata göre daha yüksek olması durumuna “contango”, düşük olmasına da “backwardation” deniyor.

Uzun vadede fiyatlarda yükseliş beklentisi var ve ileri tarihli fiyatlar, yakın tarihli kontrat fiyatlarından yüksekse piyasa ‘contango gösteriyor’ ya da ‘piyasa contango da’ deniyor. Tersi durumda da backwardation kullanılıyor.

Petrol piyasalarından bir örnek vermek gerekirse ABD hampetrolü WTI’ın Mayıs kontratının fiyatı dün 63.50 varil/dolar iken, Haziran kontratı 66’dan işlem görüyordu. Bu durumda 2.50 dolarlık bir ‘contango’dan söz ediliyor. Eylül kontratı 69.12’den işlem görürken bu kez de Mayıs-Eylül arasında 5.62 dolarlık contango’dan söz ediliyor.

Özellikle son iki yıldır petrol fiyatlarında yaşanan ‘contango’, ilk kez Mart sonunda çok kısa süreli de olsa yerini bacwardation’a bıraktı. İran’ın 15 İngiliz askerini tutuklamasıyla başlayan gerginliğin, kısa vadeli petrol arzını daha fazla etkileyeceği korkusu; yakın tarihli kontrat fiyatlarının, uzun vadelilerden daha fazla yükselmesine neden oldu.

Askerlerin serbest bırakılması sonrasında durum “normale” döndü, contango geri geldi. Yani uzun vadeliler, kısa vadeli fiyatlara göre daha yüksek olması durumuna geri dönüldü.

16 Nisan’da ABD hampetrolünün fiyatı artacak!
Kanada’dan ABD’ye ihraç edilen hampetrolde artış olması nedeniyle Mayıs vadeli ilk kontrat 63.50’den işlem görüyor ve vadesi 13 Nisan’da dolacak. Haziran vadeli olan ve 66 dolardan işlem gören ikinci kontrat 16 Nisan’da, Mayıs kontratının yerini alacak. Eğer petrol piyasalarındaki yüksek seyir o güne kadar korunur ve aradaki contango bir şekilde kapanmaz ise, bir gecede ABD hampetrol fiyatının 2.50 dolar arttığını duyarsanız şaşırmayın.

Aslında bir artış olmayacak. Zira Haziran kontratı zaten 66 dolardan işlem görüyor. Sadece Mayıs kontratı ortadan kalkacağı için böylesi bir fark varmış gibi görünecek. Haa bu fark olmayabilir de. Nasıl mı? Cuma gününe kadar Mayıs kontratının fiyatı 66 dolarlara yükselebilir, ya da Haziran kontratlarının fiyatı 63.50’lere yaklaşabilir.

Mayıs vadeli kontrat yükselir, Haziran aynı kalırsa fiyatlarda artış oldu şeklinde algılanmaması gerek. Sadece ’contango’ kapanmış oluyor. Aksi durumda ise fiyatlar düşüyor demektir ki bu iyi haber.