‘Müdahale’ ses getirmeli!

En azından Merkez Bankası’nın son 1 ayda yaptığı 4.9 milyar dolarlık “Tarifeli Müdahale” gibi olmamalı! İlk başta günlük 25-50 milyonla başlanan “tarife” 250-500 milyonluk “lotlara” ulaştı! Gerek şartlar oluşmadan bu yöntemle yapılan bir “müdahalenin” başarılı olması hayli zor.

Üstelik birileri çıkıp döviz talep edenlere “nispeten ucuz” döviz temin etmiş olduğunuzu iddia edebilir. Daha da ileri giderek “uyuyan devi” uyandırabilirsiniz. Türk iş dünyasının ve Türk halkının en büyük travması olan kura MB her gün dövize müdahale ediyorsa; demek ki ortada bir sorun var diyen “sessiz çoğunluk” da ne oluyor demeye başlar mı, başlar.

Bu kadar uzun süre müdahale edip bir de yükselişi engelleyememişseniz kredibilite kaybına uğrarsınız ki bunu yeniden kurabilmek adına çok daha fazla emek, kaynak ve zaman harcamanız gerekir.

MB’nın “Tarifeli ihalesinin” sebeplerini anlamak zor. Eğer ortada büyük kamu ihtiyaçları var ise neden bu ihtiyaç için önceden hazırlık yapılmaz? Neden vadeli işlemlerle (Forward) ya da kademeli alımlarla bu ihtiyacı zaman içinde karşılama yoluna gidilmez?

İşin bir başka yönü daha var. MB neden doğrudan satım yerine “ihale” yöntemini tercih ediyor? Daha önceki ataklar sırasında doğrudan, limitsiz miktarlarla yapılan müdahaleler sırasında kimlerin kaçtan aldığının listelerinin basına kadar yansımış olması mı korkutuyor? İşe yaraması hayli zor olan, ciddi rezerv kaybına yol açan bir müdahale tarzı bu ve devam etmesi durumunda değil döviz talebini azaltmak yerine, tam tersine artıracaktır!

Her ne kadar modern zamanda müdahalelerin işe yaramadığını sıkça dile getirmiş olsam da yine de “müdahale, müdahale gibi olmalı!”

MB “vurdu mu, ses getirmeli”, MB piyasaya girdi mi tüm piyasa katılımcıları tedirgin olmalı. Müdahalede döviz alan, aldığına pişman olmalı. Müdahalede aldığı dövizi dönüp satmak zorunda kalmalı ki sattığınız 1 dolar en azından 2-3 dolarlık iş yapmalı! Bugünkü yöntemle 1 dolar, 50 cent’lik iş yapıyor.

Bir de “valörlü müdahale” diye bir şeyi de yaşadık. İlki iki hafta kadar önce son ikisi de Pazrtesi günü “ertesi gün valörlü müdahale ihalesi” açıldı. Valörlü

müdahale mi olurmuş? Küresel piyasaların volatilitesinin bu denli arttığı bir ortamda neden bir gün önceden “müdahale” edilir ki?

Kriz tecrübesi çok önemli! Ha keza “kurum hafızası” daÖ MB’nın para piyasalarında şu andan değil 1998, 2001 krizini bile yaşamış, tecrübeli bir kadro yok. Bir eğitim sürecinden geçiyoruz. Ancak bu eğitim masrafı hepimize fatura edilecek ve hep beraber ödeyeceğiz!