Komşu’daki referandum haberi, Suriye’ye müdahale tartışmaları, son tura kalabilecek Meclis Başkanlığı seçimi, piyasaları baskı altında tutacak. Dolar/TL’de haftanın ilk yarısında 2.6895 ve belki de 2.7125 seviyelerinin test edilme olasılığı artacak. Gerginlikten en fazla BIST etkilenecek
Yunan Başbakanı Alexis Tsipras geçtiğimiz Cuma gecesi geç saatlerde sürpriz bir kararla; AB’nin anlaşma karşılığında öne sürdüğü koşulların kabul edilip edilmemesini 5 Temmuz’da referanduma götüreceğini açıkladı. Topu, tam anlamıyla taca attı, bir anlamda da köprüleri yaktı. Açıklama sonrası ATM önlerinde kuyruklar oluştu, radyolarda içinde para kalmış ATM adresleri verilmeye başlandı.
IMF’nin 1.5 milyar euroluk ertelenen ödemesinin ve AB programının uzatılmasını son günü 30 Haziran, yani yarın. Referandum kararından dolayı bu ödemenin yapılması mümkün görünmüyor. Eğer ödenecekse, referandum niye? Anlaşılan ödenmeyecek. “Fiili bir temerrüt/iflâs” durumu ortaya çıkacak.
Alman Maliye Bakanı Schaeuble, “Yunanlılar müzakere masasından kalktı, tartışılacak bir şey kalmadı” derken Finlandiya Maliye Bakanı Stubb, “Yunan halkı için üzücü bir gün. Referandum açıklamasından sonra biz müzakere için kapıları kapatıyoruz.” açıklaması yaptı. Cumartesi günü toplanan Euro Bölgesi Maliye Bakanları, Yunanistan’ın kurtarma programını uzatmayı reddetti.
Yunanistan Başbakanı Alexis Tsipras’ın kreditörlerin dayattığı acı reçeteyi 5 Temmuz’da referanduma götüreceğini açıklamasından sonra vatandaşlar ATM’lere hücüm etti. Milyarlarca euro çekildi.
ECB’nin tavrı önemli
Avrupa Merkez Bankası (ECB) şimdiye kadar hemen her gün artırdığı “Acil Likidite Yardımı
(ELA)” limitlerini dün aynı seviyede bırakacağını açıkadı.
Halkın bankalara hücum etmesi ve Yunan bankalarının kapılarına kilit vurmaları an meselesi. Böylesi durum bir yandan sermaye kontrollerini veya ‘Banka Tatilini’ gündeme getirecek. Diğer yandan da
‘Borç sigortalarını (CDS)’ tetikleyebileceğinden; sırf bu sigortalar devreye girmesin diye; ECB destek vermeye devam edebilir. Eğer ECB desteği devam eder ise ne alâ, devam etmezse “iflâs” durumu tetiklenecek ve ardından domino taşları birbiri ardına yıkılacaktır. Konuşmasında kendilerine bir ültimatom verildiğini, teklifin Yunanistan’ı ayağa kaldırmak değil aşağılamak olduğunu söyleyen Tsipras’ın referandumda ne “soracağı” önemli. Eğer “AB’nin şartlarını kabul ediyor musunuz?” diye sorulursa, halkın büyük çoğunluğu şartları kabul etmeyecektir.
Bu Tsipras’ın iktidarının güven oyu alması mıdır, yoksa Grexit’in (Yunanistan’ın Euro’dan çıkması) başlangıcı mıdır? Karar her ne çıkarsa çıksın; Komşu’nun mali problemlerine, bir de siyasi kriz de eklenecektir.
Piyasalar nasıl karşılar?
Komşu’daki referandum haberi, Suriye’ye müdahale tartışmaları ve son tura kalabilecek bir Meclis Başkanlığı seçimi bu haftanın ilk yarısında piyasaları baskı altında tutacaktır. Dolar/TL kurunda düşük seviyeler geçtiğimiz hafta görüldü, koalisyon kurulacak haberine kadar daha fazla aşağı inileceğini beklemiyorum.
Paritede doların değer kazanması dolar/TL kurlarını da (belki sepet kuru değilse de?) etkileyecek, haftanın ilk yarısında 2.6895 ve belki de 2.7125 seviyelerinin test edilme olasılığı artacaktır. Meclis Başkanı seçildikten sonra kısa vadeli bir yumuşama görsek de bu hafta içinde oynaklık hayli yüksek olacaktır.
Gerginlikten en fazla BIST olumsuz etkilenecektir. Haftanın ilk yarısında BIST 100 endeksinde önce 82.350, ardından da 81.000 (Düz) seviyesinin test edilmesi olasılığı hiç de az değil. Komşu’nun referandum “şantajı” az buz bir sürpriz değil.
Suriye’ye müdahale
Bu hafta hayli zorlu geçecek. İçeride Suriye’ye bir askeri müdahale ihtimalinden bahsediliyor. Zaten onlarca hata ile bugünlere gelmiş olan Ortadoğu politikamızda, umarım Suriye’ye müdahale gibi dev bir hata yapmayız. Sırf Kürt “tampon bölgesi” oluşmasın diye atacağımız bir adım, bizi çok kısa zamanda Suriye bataklığına çekebilir. Bunun sonuçlarının da neler olabileceğini şimdiden kestirmek zor ancak hasarın her halükârda büyük olacağı kesin. Bir yanda savaş hali, diğer yandan Türkiye’ye fon akışının durması ve olası yaptırımlar. Fed’in olası faiz artışının arifesinde böylesi bir tabloya, gelecek dalgalara hazır olduğumuzdan hiç mi hiç emin değilim.
Euro/dolar düşüşe geçer
Sürpriz referandum kararından sonra bu hafta içinde euro/dolar paritesinde 1.1035-50 seviyesinin görülme olasılığı hayli artmış durumda. Ola ki referandum şantajı AB’ye söker ve bu karardan hafta içinde vazgeçilirse (bence böylesi bir olasılık yok değil) paritede yeniden 1.1200-25 seviyeleri test edilebilir, ancak bu olasılığın çok da yüksek olduğunu düşünmüyorum.
Meclis Başkanı kim olacak?
İçeride koalisyon tartışmalarının hüküm sürdüğü siyasi arenadaki en önemli gelişme Meclis Başkanlığı seçimi olacaktır. Salı günü yapılacak oylamalarda 376 oy aranacak. Eğer bu çoğunluğu yakalayan aday çıkmaz ise Çarşamba günkü ilk oylamada 276 oy, son oylamada 3. turda in fazla oyu alan iki adaydan en fazla oyu alan Meclis Başkanı seçilecek.
Eğer Salı günü “zımni bir koalisyon” mutabakatı ile bir aday seçilecek olursa; seçilecek adayın AKP dışından olması durumunda olası koalisyon konusunda net ipuçları ortaya çıkacaktır. Piyasalar için de iyi bir haber olacaktır. Yok eğer seçim dördüncü tura kalırsa bu durumda koalisyon müzakerelerinde henüz net adımlar atılmadığı ve belirsizliğin devam ettiği algısı güçlenecektir. Suriye’ye olası bir müdahale olasılığı ve 4. turda seçilmiş bir Meclis Başkanı (kim olursa olsun) piyasaların hoşlanacağı bir durum olmayacaktır.
Haberin Devamı
