Gösterge yine petrol olacak

Piyasaların günlük alışverişlerine yön veren 'günün ekonomik göstergesi' gün oluyor petrol fiyatları veya borsalardaki hareketler, gün oluyor altın, gümüş ya da FED faizleri olabiliyor. Geçtiğimiz hafta birçok piyasada yeni rekorların ya da zirvelerin görüldüğü bir haftaydı. Altin, gümüş ve petrol tarihi zirvelerini görürken, ABD Dow Jones borsa endeksi son beş yılın ek yüksek haftalık kapanışını yaptı.

IMKB'de geçtiğimiz Cuma günü; bu hafta içinde Türkiye'nin kredi notunun arttırılacağı, ya da Güneydoğudaki askeri yığınağının Kerkük petrolleri için olduğu yönündeki 'aşırı iyimser' yorumlarla hızlı alımlar görüldü. Borsanın 48 binlerden başlayan hızlı düşüşü sırasında oluşan; teknik analiz deyimiyle; 3.50 cent'lerdeki 'gaplerine' kadar bir yükseliş yaşanabilir. Ancak beklentilerin gerçekleşmesi (ya da gerçekleşmemesi!) sonrasında bir kâr realizasyonuna tanık olabiliriz.

Tüm bunlar olurken piyasa katılımcılarının bir gözü de petrol fiyatlarında olacak. Cuma günü ABD ham petrolü yeni zirvelerinde kapanırken, Brent petrolünün fiyatları da hafta içindeki zirvesine yakın kapandı. Bu nedenle de petrol bu haftanın yakından izlenecek 'ekonomik göstergesi' olacak.

Petrol fiyatlarındaki yükselişle ilgili olarak hem bu köşede hem de gazetelerin ekonomi sayfalarında birçok yorum ve haber yer aldı. Kısaca özetlersek; İran, Nijerya ve Venezüella'nın oluşturdukları politik riskler, ABD'deki ve dünyadaki rafineri kapasite kullanımındaki kısıtlar fiyatları etkileyen faktörler.

En temel sorun olarak görülen arz talep dengesi de fiyatların genel seviyesinin 20-30 dolarlar da değil de 50-60 dolarlarda oluşmasına neden oluyor. ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA) tarafından dünyanın toplam günlük petrol talebi 84.1 milyon varil, arz ise 85.4 milyon varil olarak açıklandı. Aradaki farkın 'bıçak sırtında' olması petrol piyasalarında yaşanan spekülasyonların çıkış noktası.

Başta büyük petrol şirketleri olmak üzere, piyasaların gittikçe artan oranda hem işlem hacmini hem de yönünü etkileyen hedge fonlar "arzdaki riskleri trade ediyorlar".

Genel ortalamaya bakıldığında ABD ham petrolü Brent petrolünün 1-3 $/varil üzerinde işlem görürken, geçtiğimiz iki-üç hafta boyunca tersi bir durum söz konusu oldu. Bunda da Brent'i baz alan kuzeybatı Avrupa bölgesinin Nijerya'daki olaylardan daha fazla etkilenmesiydi. Ancak Cuma günü bu fark tekrar tersine döndü ve Brent yeniden geriye düştü. Bu bir anlamda işlerin normale dönmesiydi.

Brent'te 75 $/varil seviyesinde bir direnç var. İran'ın uzlaşmacı tavır ortaya koymazsa bu seviyenin de aşılması ve 80 dolarlara çıkılması söz konusu ki genel anlamda pek de iyi bir haber olmaz.