Cuma günü ABD’de açıklanan Ağustos ayına ait ’Tarım Dışı İstihdamda’ 110 bin kişilik bir artış beklenirken 4 bin kişi azaldığı açıklandı ve piyasalarda “çanak çömlek patladı”. Görece olarak gün boyu sakin seyir izleyen piyasalar, data sonrasında ’zıvanadan çıktılar’.
Cuma günü neler olmuştu piyasalarda derseniz?
* Dow Jones Endeksi 5 Eylül Perşembe’ye göre 249.90 puan yani yüzde 1.87 düştü, haftayı 13,113 seviyesinden kapattı. ABD 10 yıllık tahvil getirileri yüzde 4.36 seviyelerine kadar düştü, 4.39’dan kapandı. (Kaliteye kaçış ve faiz indirimi beklentisiyle)
* Dolar/yen paritesi 113.13’le geçen haftanın en düşük seviyesine geldi.
* Altın 707.10 dolar/ons seviyesi ile Mayıs 2006’dan bu yana en yüksek seviyeye geldi. (Kaliteye kaçışın bir başka sonucu)
* Dolar/euro paritesi 1.3798’e kadar yükseldi.
* FED fazileri 5.25 iken 1 aylık bankalararası depo faizleri yüzde 5.95’e, üç aylıklar 5.80’e yükseldi.
* İMKB 100 Endeksi ilk “uzatılmış” gününde, 550 puan (yüzde 1.11) ile en az düşen borsalardan biri olurken, dolar/YTL kuru 1.29-1.30 arasında adeta çakılı kaldı.
Tüm bunların FED’den “piyasaları kurtaracak” bir faiz indiriminin beklendiği bir zamanda olması çok önemli. Özellikle de bankalararası depo piyasalarındaki bir ve üç aylık faizlerin “aşırı” yükselmesi, sorunun gecelik-haftalık vadeden, aylık-üç aylık vadeye yayılmasından duyulan korkuyu gösteriyor.
Üstüne üstlük Cuma günkü data sonrasında en azından 25 ve hatta 50 baz puanlık bir indirim nerdeyse kesinleşmişken. Cuma günkü verideki 110 binlik artış beklentisi; Ağustos ayındaki çalkantıya rağmen büyümenin devam ettiğini, işlerin “yakın” zamanda düzeleceğine dair “umudu” yansıtıyordu. Ancak sonuç beklenenden çok ama çok farklı çıktı. ABD’de ekonominin motor sektörleri olan inşaat ve finans kesimlerinde aslında 114 bin kişi işini kaybetmiş demektir.
Bu durumda FED ne yapar?
1- Faizleri değiştirmez - yüzde 5 olasılık: FED; herhangi bir ’kurtarma’ operasyonu yapmayacağını söylemiş olur.’ Kalan sağlar bizimdir’ yaklaşımı... Sonuçları dramatik olabilir! FED’den faiz indirimi bekleyen ve bu beklentiyle zar zor ayakta kalmaya çalışan piyasalar “yıkılır.”
2- 25 baz puan indirim - yüzde 35: FED için en kötü seçenek! İşleri yoluna koyma ihtimali en düşük senaryo. Piyasaların toparlanması hayli zor, zira 25 baz puanlık indirim derde deva olmaz. Piyasalar yeni indirim(ler) isteyecektir. FED elini verip kolunu kurtaramaz.
3- 50 baz puan indirim - yüzde 50: Cuma günkü veri sonrası en fazla beklenen seçenek. Sürpriz etkisi olmayan bir karar! Piyasalar açısından en kötü seçenek. İlk tepki olumlu olur, sonrasında yeni bir satış gelebilir. Zira böylesi bir indirim aynı zamanda piyasalara durumun ne denli kötü olduğu mesajını vermesi açısından da olumsuz!
4- 75 ya da 100 baz puan indirim - yüzde 10: Piyasaların en fazla hoşuna gidecek senaryo. FED açısından sürpriz etkisi taşıyor olması açısından avantajlı. Aynı zamanda da piyasalara “elimden gelen budur, benden başka bir şey beklemeyin” mesajını vermesi açısından önemli. Piyasalar toparlanır! Uzun vadede en büyük yan etkisi “enflasyon.”
FED’in bu hafta içindeki mesajlarından hatta 18 Eylül’ü bile beklemeden bir faiz indirmesinden, önümüzdeki 2-3 yılın seyri ortaya çıkacaktır. Bunları iyi okuyabilen; erken kalkıp yola koyulan, daha kazançlı çıkacaktır.
Gerginlik bize de yansır dolar 1.3515’i görebilir
Haberin Devamı