Fed Başkanı Yellen’in ‘güvercin’ mesajları sonrası gevşeyen dolar/TL’nin geleceğini parite belirleyecek. Rekor üzerine rekor kıran Borsa İstanbul’da teknik hedef 112 bin puan olacak. Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’in Türkiye raporu haftaya damgasını vuracak.
ABD’de geçtiğimiz haftanın son gününde açıklanan enflasyon ve perakende satış verileri sonrasında Fed’in yapacağı faiz artışının Aralık ayına erteleneceği beklentisi güçlenmeye başladı. Her ne kadar Janet Yellen zayıf verilerin “geçici” olduğunu söylese ve bazı Fed üyeleri bu kadar bekleme taraftarı olmasalar da gelen veriler onların işini çok da kolaylaştırmıyor.
Haziran’da manşet enflasyonda yüzde 0.1, çekirdekte yüzde 0.2 artış beklenirken, gerçekleşme sırasıyla yüzde 0.0 ve -0.1 olarak açıklandı. Perakende satışlarda da manşette yüzde 0.1 ve çekirdekte de yüzde 0.4 artış beklenirken, gerçekleşme yüzde -0.2 ve -0.1 olmuş. Perakende satışlarda artış beklentisine karşın, düşüş olmuş.
ABD’nin son bir kaç aylık enflasyon verisi beklentilerin gerisinde kalıyor. Yellen bu durumun; özellikle mobil iletişim fiyatlarındaki düşüş nedeniyle; “geçici” olduğunu, Fed’in bilançosunu daraltmak ve faizleri artırmak için “izlemeye” devam ettiğini söylese de verilerin onu desteklemiyor olması piyasalarda faiz artışının bir başka bahara kaldığı beklentisi güçleniyor.
Önümüzdeki hafta Fed’in 25-26 Temmuz tarihlerinde toplantısı var. Herhangi bir politika değişikliği beklenmiyor. Gelen haber ve yorumlar; Fed’in basın toplantısının da yer alacağı 19-20 Eylül’deki toplantısında bilançosunu küçültme kararını açıklayacağı, faiz artışının da Aralık ayında yapılacağı yönünde.
Cuma günkü verilerin beklentilerin altında kalması da bu beklentileri güçlendirir yönde gelmesiyle gelişmiş ülke borsalarında değilse de emtia cephesinde kazanımlar oldu. ABD
5 ile 10 yıllık tahvil getirilerinin gerilemesi ile birlikte başta pound ve euro olmak üzere dolar karşısındaki neredeyse tüm para birimlerinde değerlenmeler görüldü. Türk Lirası da bundan önemli ölçüde “nemalandı”, BIST yeni “nominal rekorlarına” imza attı.
Piyasayı uçurur mu?
Derecelendirme kuruluşlarını neredeyse unutmuştuk. Ancak haftanın son işgünü mesai saati bitiminde Fitch, Türkiye’ye dair raporunu açıklayacak. Ocak ayı sonunda notumuzu yatırım yapılabilir seviyenin altına, görünümü de ‘durağan’dan ‘negatif’e indirmişti. Kurların sert yükselişinden sonra henüz gerilemeye başladı, kur şokunu üzerinden atamamış bir ekonomi son iki çeyrektir büyümeyi başardı. Fitch bunu dikkate alır mı? Büyüme işin pozitif yanı, diğer yandan kamu maliyesinde bozulma emareleri belirmeye başladı, enflasyon yüksek, buna bağlı olarak da faizler yüksek kalmaya devam ediyor. Fitch’in büyümeye, Merkez Bankası’nın para politikasındaki sıkılığı korumasına bakarak görünümü ‘negatif’ten ‘durağan’a yükseltir mi? Böylesi bir beklenti piyasalarda konuşuluyor. Ben bu değerlendirmede böylesi bir yükseliş beklemiyorum. Ancak Fitch görünümü iyileştirse bile, bunun piyasalara zıplatacak bir etkisi olacağını sanmam.
Euro kritik eşiğe geldi
1.1470... Haziran ayının son günlerinden bu yana birkaç kez kısa süreli olarak üzerine çıkılsa da kapanış bazında geçilemeyen önemli bir eşik. Cuma günü bu seviyeye oldukça yakın 1.1468 seviyesinden bir kapanış oldu. Alman 10 yıllık tahvil getirilerinin 0.50’yi de aşarak 0.59’dan haftayı kapatması, ABD 10 yıllık tahvil getirilerinin sınırlı da olsa gerilemesi de euroya destek oldu. Bu hafta içinde Fed’in faiz artışının Aralık’a erteleneceği beklentileri güçlenmeye devam ederse paritenin 1.1470’i yukarı yönde kırarak uzun haftalar boyunca “hedeflenen” 1.15’in görülmesini, bu seviyedeki ‘zarar durdurma ve kâr alma’ emirlerinden hangisinin baskın çıkacağı karar verecek. 1.15’te zarar durdurma emirleri ağırlıkta olursa 1.1595’e doğru hareket görülebilir. 1.1615 yukarı geçilirse 1.1765-85 bandına doğru hareket olabilir. Eğer 1.15’teki kâr alma emirleri baskın çıkarsa da bu durumda 1.1310-40’a kadar sürecek düzeltme başlayacak.
Doların kaderi pariteye bağlı
Euro/dolarda bahsetmiş olduğum böylesi bir hareket bizim de dahil olduğumuz gelişen ülke para birimlerini de etkileyecektir. Geçtiğimiz Cuma günü yaşanan hareket sınırlı da olsa devam edebilir. Sınırlı diyorum zira geçtiğimiz Cuma günü ABD verileri öncesinde 3.5600-50 bandında işlem gören dolar/TL kuru, veriler sonrasında 3.53’ün dahi altına indi. Pariteye kısayla hızlı bir hareketi Cuma günü yaşadığımızdan dolayı, bundan sonraki hareket sınırlı olacaktır diye düşünüyorum. Paritede 1.16’ların üzerine çıkılması durumunda yeniden 3.50 seviyeleri test edilebilir. Ancak bunun kalıcı olacağını düşünmüyorum. Türk şirketlerinin yurt dışında aldıkları ve vadeleri dolan borçlanmalarının ancak yüzde 90’nın çok az üzerindeki bir miktarı yeniden borçlanabildikleri bir ortamda, yurt dışından gelen iyimser rüzgarların, bizim piyasalarımıza etkisi, temel yapısal sorunlardan dolayı; sınırlı olacaktır. Bu nedenle sadece dolar/TL veya euro/TL kuruna bakmaktansa “Sepet Kur” tarafını da yakından izlemekte fayda var. 7 Temmuz’da 3.9068 ile 27 Ocak 2017’deki 4.0411’den (Zirve 11 Ocak’taki 4.0543) sonraki en yüksek seviyeye çıkıldı. ABD enflasyon verisinden sonra 3.7985’den haftayı kapatan sepet kur bu hafta içinde 3.7650’e kadar gerileyebilir. Ancak daha altına inmesi olasılığının düşük olduğunu tahmin ediyorum.
Borsa rekora doydu mu?
Geçtiğimiz hafta BIST 100 endeksi 105.199 ile tüm zamanların en yüksek, 105.175 ile tüm zamanların en yüksek kapanış rekorunu kırdı. “Nominal rekorlara” geçen hafta da devam edildi. Nominal diyorum zira kapanış seviyesi 2.97 dolara denk geliyor. Dolar bazında BIST 100 endeksinin tarihi zirveleri 5.1 dolar. Henüz daha bu seviyeden hayli uzakta olduğumuzdan dolayı “nominal rekor” diyorum. Ne zaman ki 5.1 dolar seviyesi aşılır, işte o zaman gerçek anlamda rekorlardan söz etmek mümkün olacak. Geçen haftanın kur ve BIST kapanışları, yükselişlerin bu hafta da devam edebileceğini söylüyor. Dolar bazında 3.16 dolar seviyesi bir sonraki önemli “teknik düzeltme” seviyesi. Bu hafta oraya kadar çıkılır mı? Kurlarda sert bir düşüş olursa belki ancak belirttiğim üzere bunu çok beklemiyorum. “Nominal rekor” olarak 112.800 yeni bir “teknik hedef” gibi duruyor.