Emtia piyasaları yeni başağrısı!

Bono-döviz-hisse senedi üçgeninde marjların daralması sonrasında, yüksek getiri hedefleyen hedge fonlar, son yıllarda emtia piyasalarına yöneldi. Emtia piyasaları bu fonlar için hem cazip getiri imkânı sağlıyor, hem de derinliği diğer piyasalara oranla daha sığ olduğundan kolay spekülasyon imkânı tanıyor.

Petrolde olduğu gibi üzerine bir çok "hikaye yazılabilecek" bir metayı neredeyse istedikleri gibi yönlendirebiliyorlar. Bir varil petrolü topraktan çıkarıp, rafineriye ulaştırmanın dünya ortalaması 7 dolar civarındayken, satiş fiyatlan 70 dolarlarda seyredebiliyor. Dünya talebinin sürekli artması, buna karşın arzın da "sonlu" olması, bu farkı yaratan en önemli nedenlerin başında geliyor. Ancak bu piyasanın uzmanlarına göre petrol fiyatının yaklaşık 15 dolarlık kısmı 'risk primi'. Bu prim de İran, Nijerya ve Venezüella gibi önde gelen petrol ihracatçısı ülkelerdeki politik problemler ve bunların arz üzerinde yaratabileceği kesintilerden kaynaklanıyor.

Tüm bunlar spekülasyon konusunda sınır tanımayan hedge fonlar ve bu fonlar gibi davranan uluslararası yatırım bankaları için ideal zemini oluşturuyor. Bu piyasalarda adeta "cirit atıyorlar". 2004 yılı sonunda 40 dolar olan Brent petrolünün varil fiyatı bir buçuk yılda neredeyse iki katına, 75 dolara çıkabiliyor.

Benzer durum değerli madenler ve endüstriyel metallerde de söz konusu. Yine 2004 sonumda 430 dolar/ons seviyesindeki altın geçen ay 730 dolara kadar yükseldi. Gümüşteki durum daha da ilginç! 2004 sonunda 6.5 dolar/ons fiyatı yine bu yılın Mayıs ayında 15.25 dolar/ons'a kadar çıktı ki, yüzde 135'lik bir artışa karşılık geliyor.

Değerli metallerde yaşanan bu artışlar; bakır, alüminyum, kurşun, nikel gibilerini de etkiledi. Her ne kadar bu yükselişlerin ardındaki "hikaye" yüksek yüzdelerle büyüyen Çin'in yarattığı talep olarak 'açıklansa' da, fiyatlardaki artişın bu kadar sürede bu kadar yüksek olmasının temel sebebi değildi.

Asıl sebep bu "hikayeyi" kullanarak emtia piyasalarını speküle eden hedge fonların yüksek getiri iştahları gibi görünüyor. Ancak atladıkları nokta yüksek emtia fiyatlarının tüm dünyada enflasyona neden olacağı ve bu 'belaya'karşın kullanılacak yüksek faiz silahıydı. Zira yüksek faiz; bu fonlar için geçtiğimiz yıllardaki gibi pozisyonlarını fonlayabilecekleri ucuz fonlardan yoksun kalmak demekti.

Nitekim Japonya'dan, AB'den ve ABD'den gelen faiz artiş haberleri "oyunu" zora soktu ve satışlar geldi. Altin 730'dan 544'e, gümüş 15.25'ten 9.48'e, petrol 75'ten 66.6 dolara kadar geriledi.

Uzun vadede petroldeki 100 dolar/varil, altındaki 850 dolar/ons hedefleri gerçekleşmeden önce, özellikle bu yılın son çeğreğiyle, yeni yılın ilk çeyreğinde yeni düşük seviyeleri görecek gibiyiz. Bu da bizim enflasyon hedeflerimize ulaşılmasına yardımcı olacaktır.