Dolar daha düşer mi?

Dolar, geçen hafta son iki ayın en düşük seviyesi olan 1.7570’e kadar geriledi. Peki önümüzdeki dönemde dolar kuru hangi seviyeye inecek? Teknik olarak bakıldığında önümüzdeki ilk hedef 1.7350 seviyesi gibi görülüyor. Bir önceki 1.7330 seviyelerinde Merkez Bankası’nın ‘sözlü’ müdahaleleri ve faizlerle verdiği mesaj, bu seviyenin altına inilmesine sıcak bakmadığı izlenimini ortaya çıkarıyor.

Geçtiğimiz hafta dolar/TL kurlarında kritik seviyeler aşağıya kırıldı. Merkez Bankası (MB) hafta içinde Enflasyon Raporu’nu açıkladı. MB önümüzdeki dönemde enflasyonla mücadeleye öncelik vereceğini üstüne basarak belirtti. Geçtiğimiz 1.5 yılda; cari açık, iç talebin kontrol altına alınması gibi değişik hedefleri de gözeten MB’nin enflasyona yeniden bu denli vurgu yapması, piyasa katılımcıları için önemli bir mesaj niteliğini taşıyordu.

Neydi bu mesaj derseniz, MB enflasyonla mücadele etmek için artık daha yüksek bir faiz politikası izleyecekti. Peki “politika faizini” yükseltmeden bu işi nasıl yapacak derseniz, artık “resmi” politika faizinin pek bir önemi kalmadı. Piyasa için asıl olan günlük fonlama faizi olan “gayri resmi” politika faizindeki uygulamalar. Gayri resmi politika faizi ne derseniz, MB’nin bankacılık sistemini fonladığı haftalık repo faizlerin ta kendisi. 2010 yılı sonu itibarıyla arttırılan zorunlu karşılıklar nedeniyle TL fonlama ihtiyacı hasıl olan bankacılık sistemi bu ihtiyacının önemli bir kısmını MB’den karşılıyor. MB önceleri anlatmakta zorlandığı “faiz bandı” uygulamasıyla isterse yüzde 5.75’ten, isterse de 11.50’den (piyasa yapıcıları için yüzde 11) para verebiliyor. Bandın neresinde olacağına da yine MB karar veriyor. TL’nin değer kaybına yol açabilecek bir tedirginlik ya da spekülasyon olduğu günleri “istisani gün” ilan MB fonlamayı bandın üst sınırına çekiyor, böyle bir baskının olmadığı günlerde de bandın alt sınırından fonlama sağlıyor.

Her ne kadar bu uygulama belirsizliği artırıyor olsa da MB böylelikle dolar/TL kurlarını belli bir bant içinde tutmayı başarıyor. Küresel piyasalardan bir baskı, negatif bir dalga da gelmedikçe bu strateji başarılı oluyor! Şimdilik küresel piyasalar kendi sorunları ile başetmeye çalıştıkları için de gelişmekte olan ülkelere pek dokunan yok!

Geçtiğimiz haftayı farklı kılan ne oldu derseniz, MB’nin enflasyona bu denli vurgu yapması; piyasa katılımcılarında, bundan böyle istisnai gün uygulamasının “sıradanlaşacağı” fikrini güçlendirdi. Bir başka deyişle önümüzdeki dönemde ortalama TL faizleri yüksek olacaktı. Böylelikle MB bir yandan iç talebi kontrol ederken, diğer yandan da yüksek faiz ile “cazibesi artan” ve değerlenen TL ile de kurun enflasyon üzerindeki olumsuz etkisi azaltabilecekti. Bu senaryoyu uygulanabilir bulan, daha doğrusu yüksek TL faizlerini cazip bulanlar geçtiğimiz hafta içinde dolarlarını satıp, TL’ye geçmeyi tercih ettiler. Bu durumda dolar/TL kurlarını 1.7570 seviyesine kadar indirdi. Euronun dolar karşısında değerlenmesinin de bunda bir etkisi yok muydu derseniz haklısınız. Ancak TL’nin değerlenmesinin etkisi daha fazlaydı. Bunu da 0.5 dolar+ 0.5 eurodan oluşan sepetten görmek mümkün. 10 Nisan’da 2.0980’e kadar yükselen “sepet” değeri geçtiğimiz Cuma günü 2.0440 seviyesine kadar geriledi.

Bu gerilemenin ardındaki asıl sebeplerden birisi de MB Başkanı Sayın Başcı’nın basın toplantısı sırasında söylediği “Kurun altını da üstünü de kontrol ediyoruz” mealindeki açıklaması ve tabii ki yıl başında “Bu yıl TL’ye yatırım yapan kazanacak” şeklindeki “zımni” taahhütüydü. Buna iki açıklamayı biraraya getirenler yeniden TL’ye dönmeyi tercih ettiler. Peki MB kurun alt seviyesini de kontrol edecekse, müdahale seviyesi neresi olacak; ya da kurlar nereye geldiğinde fonlama faizleri yeniden 5.75’e inecek? Teknik olarak bakıldığında önümüzdeki ilk hedef 1.7350 seviyesi gibi görülüyor. Bir önceki 1.7330 seviyelerinde MB’nin “sözlü” müdahaleleri ve faizlerle verdiği mesaj, bu seviyenin altına inilmesini pek de istemediği izlenimine neden oluyor. 21 Şubat’ta 1.7330’ların görüldüğü sıralarda sepet de 2.0180 seviyelerindeydi. Paritenin 1.32’lerde dalgalanacağı varsayımıyla (bu hafta euro/dolar paritesinde 1.3290 seviyesi önemli olacak, üzerine çıkılırsa 1.3330 ve ardında da 1.3440 seviyesi resmin içine girecek) sepette de 2.02 seviyelerine yaklaşacak olur ise MB’nin kurun alt seviyesi için piyasalara mesaj vermeye başlayabilir.

Görünen o ki MB 2.02-2.10 sepet bandını bir süre daha koruyacak. Kısa vadede yurtdışından bir baskı gelmediği sürece de bunu başarması mümkün.