BTK numara taşıyanın ‘BİP’ sesini kaldırıyor

Numara taşımanın ilk yıllarında aranan abonenin numarasını başka operatöre taşıdığını belli eden ‘BİP’ tüketicinin hakkını koruyordu. Şimdi rekabetin önündeki engele dönüştü.

Türkiye numara taşıma ile Kasım 2009’da tanıştı. Aslında numara taşıma ile en geç tanışan ülkelerden biriydik. İlk numara taşıma dünyada 1997 senesinde Singapur’da uygulamaya konmuştu. Avrupa’da uygulamaya ilk geçen 1999’da İngiltere’ydi. 2002’de hemen tüm gelişmiş ülkelerde bu uygulama yürürlükteydi. Biz açıkçası geç kaldık. Oysa rekabetin artması, fiyatların düşmesi için önemliydi.

Benzer bir geç kalmışlığı şimdi de ‘Bip’ sesinde yaşıyoruz. ‘Bip’ sesi taşıma uygulaması Kasım 2009’da başladığında önemliydi. Rekabette tüketiciyi koruyordu. Çünkü operatörler arası konuşma ara bağlantı ücretinden dolayı çok pahalıydı. Operatör içi konuşmalar avantajlıydı. Hiç bir operatör kümesindeki kazların başka kümese gitmesini istemiyordu. Oysa şimdi her yöne tarifelerle tüketicinin bu derdi ortadan kalktı. Yani ‘Bip’ sesi ilk etapta tüketiciyi korurken bugün rekabetin önünde bir engel haline geldi.

Bip sesinin artık rekabeti engelleyen bir unsur haline geldiğini kabul eden BTK, misyonunu tamamlayan Bip sesini kaldırmaya hazırlanıyor. Bu konuda ilgili kurumlardan görüş toplamaya başlayan BTK’nın önümüzdeki bir kaç ay içinde kararını açıklaması bekleniyor. Tarifeleri inceleyen BTK, her yöne tarifeye geçen abone sayısının yüzde 90’ın üzerinde olduğunu gördü. Bu yüzden de geçiş önünde tüketici hakkı açısından herhangi bir engel görünmüyor. Ancak operatörler arasında elbette bu konuda direnç gösterenler de farklı argümanlar ortaya koyanlar da olacaktır.

BTK, Avrupa’daki örnekleri de inceliyor. Bu uyarı sesini uygulayan zaten çok ülke yoktu, olanlar da zaman içinde bunu kaldırdı. Örneğin Avrupa’da numara taşıma oranı en yüksek ülke olan Finlandiya tüketicilerden gelen şikayetleri dikkate alarak uygulamadan vazgeçti.

Almanya farklı bir uygulamaya geçti. Tanımadığı bir aboneyi arayacak kişi SMS atarak ya da özel bir santrali arayarak abonenin hangi şebekede olduğunu öğrenebiliyor. Ancak asıl önemli olan tarifeler değişti ve artık farklı operatörde olmanın pahalı konuşmakla ilgili bir tehlikesi kalmadı. Düşünün Avrupa yakın gelecekte ülkeler arasında tek tarifeye geçişin hazırlığını yapmış durumda.

4G rekabeti de fiber kabloya takıldı

Numara taşımada ‘Bip’ sesinin yarattığı olumsuzluk aşılmaya çalışılırken 4G’de fiber altyapının kullanımıyla ilgili engellerin nasıl kalkacağı ise henüz bilinmiyor.

4G’ye geçmeyi dört gözle bekliyoruz ancak ciddi sorunlar var. 4G hizmeti için operatörlerin baz istasyonlar ile santraller arasındaki yolu fiber transmisyonla geçmesi şart. Bakır kablo ya da havadan geçiş 4G’de işe yaramıyor. Fiber altyapı ise GSM operatörlerinde değil Türk Telekom’da. Operatörler ayrı ayrı fiber yatırım yapmaktansa mevcut yatırımlara, ancak uygun fiyatlarla erişmeyi talep ediyor.

Türk Telekom ise bunca yıldır yaptığı yatırımların karşılığını almak, sabit telefon gelirindeki azalışı fiber kullanım ücreti ile telafi etmenin peşinde. Bakalım BTK’nın hakemliği ve otoritesi burada nasıl bir sonuç ortaya koyacak. Ulaştırma eski Bakanı Binali Yıldırım 4G için 2014 sonuna randevu vermişti. Açıkçası 4G mevcut şartlarda 2015’te bile zor görünüyor.

İşlerin mi kesat numaranı taşıdın?

Peki NTS uyarı sesi ya da aramızda kullandığımız şekliyle ‘Bip’ sesi neden çok önemli. Geçtiğimiz günlerde GFK’nın yaptığı bir araştırma bip sesinin numara taşımada engel olduğunu dolayısıyla rekabetin bozulmasına neden olduğunu ortaya koydu.

GFK’nın araştırmasına katılan her 100 aboneden 41’i numarasını taşımama sebebi olarak “bip sesi”ni gösterdi.

Araştırmaya göre, her 3 katılımcıdan biri “Bip sesinden dolayı operatör değiştirdiğinin anlaşılmasını istemiyor.” Başka bir deyişle bip sesi abonenin operatör değiştirme kararı için bir engel oluşturuyor. Çünkü numarasını taşıyanla dalga geçiliyormuş. “Ne o abi işlerin mi kesat da numaranı taşıdın daha hesaplıya mı geçtin” diyenler oluyormuş. Bip sesinin ne anlama geldiğini bilmeyenler de çoğunlukta. Hatta o sesi duyduğunda telefonun dinlendiğini düşünenler de çıkıyormuş. Numara taşımadaki tüm engellerin kalkması çok önemli. Geçmiş tecrübeler ortaya koydu ki numara taşıma ile birlikte rekabet arttı, konuşma ücretleri düştü. Bir istatistiki araştırma var. Numara taşıma ile ilk etapta yüzde 6, uzun vadede yüzde 35’e varan indirimler olmuş. Bip sesinin yarattığı engel de kalkarsa eminim özgürlük daha da artacak ve neticede kazanan aboneler olacak.