Borsa da “Havetçi”mi?

Son iki haftaya bakıldığında “evet”i satın alan finansal piyasalar; son iki günde bayram ve referandum arifesinde beklemeye geçmiş gibi. Gerçi dün Amerika, “İşçi günü” sebebiyle tatildi. Doğal olarak işlem hacmi düşük, yön belirsizdi.

Belki de IMKB; Bakan Ali Babacan’ın “Referandumdan hayır çıkması halinde Türkiye için travmatik sonuç olur. Belki yeni bir kriz olmaz ama ağır bedel ödenir” söylemini dikkate aldı. Sayın Babacan devamında işveren örgütlerinin oy açıklamaması meselesiyle ilgili olarak da “Ekonomi açısından olumlu sonuç verecek bir şeye “Havet” demek tutarlı olmuyor” demiş.

Bir yandan hükümet olarak; bütün dünyanın nerdeyse yerle yeksan olduğu bir krizin Türkiye’yi “teğet geçtiğini” iddia edeceksiniz, diğer yandan da referandumdan hayır çıkmasının “travmatik sonuçları” olacağını söyleyeceksiniz. Okyanusları geçip de derede boğulma gibi bir durum bu. Böylesi bir söylemin hele ki ekonomiden sorumlu devlet bakanının ağzından çıkmış olması olayın bir başka boyutu. Sırf referandum sürecinde propagandaya “katkı” ba’abından sarfedilen bu sözlerin, ileride havanın bozduğu günlerde yeniden hatırlanması ihtimali hiç de az değil.

Borsanın dünkü tepkisinde bu söylemin az da olsa payı söz konusu olabilir. Diğer yandan Adil Gür’ün seçim anketlerinden Evet’in yüzde 51, Hayır’ın da yüzde 49 gibi yakın olması da “Evet’i satın almış” olanların bekle-gör havasına girmelerine sebep olmuş olabilir. Aradaki farkın daralması taraflardan herhangi birinin burun farkı ile “kazanması” borsa için ileriye dönük risklerin artması anlamına geleceğinden coşku yerini borsada da “Havet”e yani kararsızlığa bırakmışa benziyor.
,
Diğer yandan Hak-İş’in TÜSİAD’a yönelik “sivil toplum konsomatrisleri” söylemine, TÜSİAD’ın “...Uslu unutmasın ki, çağdaş demokraside konsomatrisle kendisinin oyu birdir” cevabı çalışma barışını ve de demokratik referandum sürecini ve de piyasaları bir parça germişe benziyor.
Piyasalar açısından bakıldığında referandum sonucuna bir buçuk işgünü kaldı. Yarın öğleden sonra başlayacak tatil, referandum sonucuna kadar devam edecek. Bugün ve yarınki yarım gün; “Evet’i satın almış” ya da birilerinin “evet”i satın alınacağını düşünerek önceden hızlı davranıp pozisyon almış olanların kâr realizasyonları için son fırsat olabilir.

Sonuç ne çıkarsa çıksın halühazırda para kazanmış olanlar referandum öncesi pozisyonlarına veda edebilirler.
Diğer yandan referandum sonucunun “Evet” olacağını ve sonrasında da borsalarını “ralli” yapacağını düşünenler için de yeni pozisyon almak için son fırsatlar. Piyasalarda önceki günlerde yaratılan hava, açık ara “Evet” çıkacak ve bunun da tek parti iktidarının ve istikrarın devam edeceği, bu beklentinin de borsayı yukarı, kuru ve faizi aşağı indireceği yönündeydi.

Son iki-üç güne bakıldığında bu inancın bir parça güç kaybettiğini söylemek mümkün. Beklentiler her ne olursa olsun bugün ve yarın; uzun tatil öncesinde, tatil/referandum riskini almak istemeyip pozisyonlarını azaltıp kârlarını realize edenlerle, referandum riskini almak isteyenlerin mücadelesine şahit olacağız.
Yeni pozisyon alacak olanlara küçük bir tahmin: Evet’lerin, Hayır’lara önemli oranda fark attığı bir durumda bile, 13 Eylül’deki yükseliş hareketi bir kaç saat gibi kısa ömürlü olabilir.