Güney Afrika’da yaşanan gerilim, ekonomiler arasında çokça benzerlik kurulduğundan dolayı Türkiye’yi de etkileyecek. Para birimi ‘rand’daki kayıp, TL’yi vurabilir. İlk sinyaller Cuma günü geldi bile. Dolar/TL kurunda 3.03 seviyesinin test edilme olasılığı artacak.
Fitch’i savuşturduk, hukukun üstünlüğüne takılacağız. Üstelik hem içeride hem de G.Afrika’da... Bu benzetmenin sizlere garip geleceğinin farkındayım. Cuma gününün son saatlerinde dolar/TL kurunun 2.9998’e kadar yükselmesinin sebebinin G.Afrika olduğunu hatırlattıktan sonra bu kıyasın sebebini açıklayacağım.
Önce Fitch... Rutin açıklama takvimi uyarınca yapılan değerlendirme sonrasında hem notumuz hem de görünümümüz aynen korundu. Notumuzun değişmesi beklenmiyordu ancak jeopolitik sorunlarımızdan dolayı görünümün “negatife” inebileceği ihtimali konuşuluyordu. Bütçe disiplinimiz, kamu borcumuzun GSMH’ye oranının düşük devam etmesi ve büyümemizin ‘ekürilerimizden’ daha iyi olması not ile görünümün korunmasını sağlamış.
Gözler ABD verisinde
Geçen hafta ABD’den gelen veriler, ABD ekonomisindeki büyümenin beklentilerden daha iyi olduğu yönündeydi. Doğal olarak akıllara Fed’in Mart ayındaki olası bir faiz artırımı akıllara geldi ve yavaş da olsa bu yönde fiyatlamalar başladı. Dolar/euro paritesinin 1.0912’ye kadar dolar lehinde gerilemesi ABD tahvil getirilerindeki yükselişler bu konudaki ipuçlarıydı. Bizim piyasalarımızı henüz doğrudan etkilemiyor olsa da verilerin benzer şekilde devam etmesi durumunda etkilenme kaçınılmaz olacaktır. Haftanın son iş günü ABD’de açıklanacak Tarım Dışı İstihdam (TDİ) verisi bu haftanın en önemli “göstergesi” olacak. Yeniden aylık 200 bin kişilik tarım dışı istihdamdaki artış, ABD ekonomisinde işlerin yolunda gittiği şeklinde algılanacak ve Fed faiz artışlarının fiyatlanmaya başlaması anlamına gelecek. Bu da gerek BIST tarafında, gerekse de kur tarafında ek baskılar getirecek.
Yabancı ürkebilir
Cuma günü G.Afrika Randı dolar karşısında en fazla değer kaybeden gelişen ülke para birimi oldu. Aynı zaman diliminde olmamız, Londra’daki aynı bölümler tarafından alınıp-satıldığımızdan, ekonomiler arasında çokça benzerlik kurulduğundan dolayı G.Afrika para birimindeki değer kaybı, TL’yi de vurdu.
G.Afrika Devlet Başkanı Jacob Zuma, geçtiğimiz Aralık ayında piyasaların benimsediği Maliye Bakanı Nhlanhla Nene’yi görevden alıp, yerine piyasaların pek tanımadığı ve de güvenmediği David van Rooyen’i atayınca rand allak bullak olmuş, o zamanlarda bizi de vurmuştu. Piyasaların baskısıyla Rooyen’in yerine Pravin Gordham atanmış, piyasalar sakinleşmişti. Ancak Gordham’ın yeni bütçe görüşmeleri sırasında (Bu aralar TBMM’de de bütçe görüşülüyor, biz de heyecan artacaktır) Gelirler İdaresi’nin başındaki Tom Moyane ile polemiğe girmesi, Gordham’ın yolsuzluk soruşturmasına (ifadesine göre keyfi ve politik bir hamle) muhatap olması piyasaların huzurunu kaçırdı. Randı vuran ülke içindeki hukuk ve politik problemler oldu. Bizde de aynısı olmasa da hafta sonu Cumhurbaşkanı’ndan benzeri etkileri yaratabilecek açıklamalar geldi. Gerek bankacılık sistemi ve öz sermayeleriyle ilgili söylemleri, gerekse de Anayasa Mahkemesi’nin Can Dündar ve Erdem Gül’ün tutuksuz yargılanmaları yönündeki kararı konusundaki açıklamaları küresel yatırımcılar nezdinde benzer etkileri yaratabilecek.
Dolar 3.03’ü görür mü?
Cuma günü neredeyse piyasaların kapanışına yakın bir saatte ve kısa zamanda yaşanan yükselişin haftanın ilk günlerinde de devam etmesi ihtimali az değil. Ancak bu yükselişin, derinliğin olmadığı bir zamanda yaşanması, bir düzeltme ihtimalini artırıyor. G.Afrika randındaki hareketlilik devam edecek olur dolar/TL kurunda 3.0350 seviyesinin test edilmesi olasılığı artacaktır. Eğer rand cephesinden yeni bir baskı gelmez, parite de yeniden 1.10 seviyelerinin üzerine çıkılacak olursa dolar/TL kurunda 2.9600-50 bandına kadar bir düzeltme yaşanabilir. En azından Cuma günü açıklanacak TDI verisine kadar.
BIST için zorlu hafta olacak
Geçtiğimiz hafta başında; BIST 100’de 74.600 seviyesine kadar bir yükseliş olabileceğini ancak bu ihtimalin düşük olduğunu, beklemediğimi yazmıştım. Cuma günü 76.017’ye kadar dahi bir yükseliş oldu, hatta 74.929 puanla görülmesi zor dediğim seviyenin dahi üzerinde haftayı kapattı. Genel tablo konusundaki karamsarlığım devam etmekle birlikte, benden daha iyimser olanlar için 76.300-700 bandının önemli bir direnç olacağını hatırlattıktan sonra bu hafta yaşanabilecek olası düşüşlerde 71.750-72.350 bandının test edilebileceğini de not etmek isterim. Bankacılık sektörü konusundaki Cumhurbaşkanı ve danışmanlarının söylemlerinin, bankacılık hisselerinin fiyat seviyelerini olumsuz etkileme ihtimali, Bank Asya konusunda geçtiğimiz hafta çıkan haberler, borsadaki yabancıların uzun vadeli yatırım kararlarını yeniden gözden geçirmeye itebilir. Bu nedenle haftanın zorlu geçeceğini düşünüyorum. Hafta içinde İran’da reformcuların özellikle Tahran’da önde gittiği seçimleri, Brexit ve özellikle de 83’ün üzerine çıkan AGU Paritesi (Altın/gümüş oranı) konusunda yazmaya çalışacağım.
