Veraset ilamı nedir, ne işe yarar? Veraset ilamı nasıl alınır?
Veraset ilamı, bir diğer aldı ile mirasçılık belgesi içinde isimleri yazılı olan kişilerin mirasçılığına karine oluşturan, terekede olan hak ve mallar üzerinde bir tasarrufta bulunabilmeleri için mirasçılıklarını ispat etmeye yarayan belgeye denir. Mirasçıların miras ile ilgili işlemleri için ihtiyaç duydukları mirasçılık belgesi ile ilgili olan hükümler, Türk Medeni Kanunu’nun 598. maddesinde yer alır.
Her insan hayatı boyunca taşınır ya da taşınmaz bazı mallara sahip olur. Vefat ettikten sonra da mal varlığı mirasçılara geçer. Mirasçılar ise, farklı oranlarda miras üzerinde hak sahibi olur. Bu nedenle de miras payının ne kadar olduğunun ispat edilebilmesi için veraset ilamı (mirasçılık belgesi) da alınması gerekir.
Vasiyetname, evlatlıktan ret vb. ölüme bağlı gerçekleşen tasarruflar yapılmadıysa, mirasçılık belgesinde yazan isim ve payları olan kişiler miras üzerinde hak sahibi olur.
Veraset İlamı Nedir, Ne İşe Yarar?
Veraset ilamı, miras bırakan kişinin ölmesi ile mirasçılar mirasçılık sıfatı kazanır. Ama belirli işleri yapmak için mirasçılık sıfatının belgelendirilmesi gerekir. Bu nedenle de veraset ilamı çıkartılır.
Örneğin; terekede bulunan taşınmazların intikali için tapuya başvurulduğu zaman tapu sicil memuru mirasçılık belgesi olmadan mirasçılar için bir tescil yapmaz ya da Sosyal Güvenlik Kurumları miras belgesi göstermeden yetim ve dul maaşı bağlamaz.
Miras bırakan kişinin malvarlığı ile ilgili tasarruflarda bulunabilmesi ve mirasçı olduğunu ispat edebilmesi için veraset ilamının ibraz edilmesi gerekir.
Mirasçılık belgesi, mirasçıya tereke mallarının alacaklarını tahsil ve talep etme, terekedeki taşınmaz malların tapuya tescilini ve bunun gibi diğer tüm işlemleri yapma yetkisi verir. Örneğin; mirasçılık belgesi olmadan mirasçı ölen kişinin kalanlara miras bıraktığı parayla ilgili bankada herhangi bir işlem yapamaz ya da diğer taşınmazları kendi adına tescil ettiremez.
Mirasçıların mirasçılık sıfatı kazanabilmeleri için veraset ilamı çıkarma zorunluluğu bulunmaz ama görüldüğü gibi pek çok işlemi yapmak istiyorsa ya da üçüncü kişilere karşı miras hakkını da ispatlamak istiyorsa bu belgeyi de ibraz etmesi gerekir.
Veraset İlamı Nasıl Alınır?
Veraset ilamı, düzenleme yetkisini noterlere ve TMK sulh hukuk mahkemelerine tanımıştır. Maddenin ilk halinde ise noterlere aslında böyle bir yetki verilmemişti. Ama hem mahkemelerin iş yükünü azaltmak hem de çok daha kısa bir süre içinde veraset ilamı çıkartılabilmesi için bu yetki de noterlere de verilmiştir.
Veraset ilamı için talepte bulunabilecek olan kişiler gerekli belgelerle sulh hukuk mahkemesine ya da notere talepte bulunarak kısa zaman içinde mirasçılık belgesi çıkarabilir. Ama uygulamada bazı durumlarda ise noterler mahkemeye yönlendirme yapabiliyor.
Miras bırakan kişinin son yerleşim yeri mahkemesi ya da mirasçılarının hepsinin yerleşim yeri mahkemesi ise yetkili mahkemedir. Mirasçılık belgesi almak isteyen kişilerin sulh hukuk mahkemesine de başvurması gerekir.
