Kırtasiye raflarındaki tehlike; erken ergenlik ve kanser riski
Okulların açılmasına günler kala kırtasiye ürünlerinde denetimler arttı. Çocuklara saÄŸlıklı ürünler ulaÅŸtırılmak için kırtasiyelerden alınan ürünler Ticaret Bakanlığı'nın laboratuvarlarında testlerden geçiriliyor. Testlerden geçemeyen ürünler toplatılıyor. Kriterlere uygun olmayan kırtasiye ürünlerinde oluÅŸabilecek tehlikelere dikkat çeken BaÅŸakÅŸehir Çam ve Sakura Åžehir Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Doktor  Zümrüt Kocabey Sütçü,"Özellikle renkli kokulu silgiler, kalemler olsun çocukların elle teması, koklaması bile tehlikeli. Alerji ve hormonal bozukluklar da yapabiliyor.  Bunlar endokrin bozucu olarak bildiÄŸimiz kanıtlanmış yapılan çok sayıda çalışmayla hem kanserojen olduÄŸu hem endokrin bozucular olarak bizim çok iyi bildiÄŸimiz ürünler" dedi.Â
Okulların açılmasına sayılı günler kala aileler, sırt çantası, silgi, kalem, kalem kutusu, beslenme çantası ve defter gibi kırtasiye ürünleri alışveriÅŸine hız verdi. Kriterlere uymayan ürünlerin denetimi de arttı. Ticaret Bakanlığı çocukların saÄŸlığını tehdit eden ürünlerin satışının önüne geçilmesi için çalışmalarını sürdürüyor. Kırtasiyelerden alınan örnek ürünler Ä°stanbul Tekstil ve Konfeksiyon Ä°hracatçı Birlikleri (Ä°HKÄ°B) kuruluÅŸu Ekoteks Laboratuvarı'nda  testlerden geçiriliyor.Â
Ürünlerin  kanserojen madde içerip içermediği ve dayanıklılığı kontrol ediliyor. Testlerden geçemeyen kırtasiye ve okul malzemeleri rapor doğrultusunda toplandıktan sonra imha ediliyor. Uzmanlar standartlara uyulmadan üretilen "merdiven altı" tabir edilen kırtasiye ürünlerinin, kanser dahil birçok ciddi sağlık sorununa neden olabileceğini belirterek, ailelerin bu ürünleri seçerken dikkatli olması gerektiği uyarısını yaptı.
"PÄ°YASADAN TOPLUYORUZ, Ä°DARÄ° PARA CEZASI UYGULUYORUZ"
Ticaret Bakanlığı, Ä°stanbul Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdür Yardımcısı Cengiz Ãœstüner, "Yapılan denetimlerde güvensiz ürünlere sıfır tolerans prensibi ile hareket ediyoruz. Hassas tüketici grubu olarak gördüğümüz çocuklarımızın saÄŸlıklarını riske atmamak için riskli ürünler tespit edilmektedir. Denetimlerimiz hala devam etmektedir, dolayısıyla rakamlar belli deÄŸil. Kırtasiye, okul formaları, okul önlükleri, çocuk ayakkabıları gibi ürünlerin yoÄŸun olarak imal  ve ithal edildiÄŸi illerde yoÄŸun denetimler yapmaktayız. Ayrıca bu ürünlerin satışlarının yapıldığı yerlerde ürün güvenliÄŸi ile ilgili bilgilendirilmeler yapılmaktadır. Denetimlerde riskli görülen ürünlerden numune alınıyor. Kimyasal ve fiziksel testler uygulanıyor. Fitalat, kurÅŸun gibi kullanımı kısıtlanmış kimyasalların bulunup bulunmadığını denetliyoruz. Fiziksel olarak ise 3 yaÅŸ altı çocuklarımızda küçük parçaların bulunup bulunmadığı tekstil ürünlerinde kordon ve baÄŸcıkların ilgili standartlara uygun olup olmadığını denetliyoruz. Ayrıca etiketlerine bakıyoruz. Bu ürünlerin ambalajlarında uyarı ve iÅŸaretlerin bulunup bulunmadığına dikkat ediyoruz. Bu ürünlerin uygunsuz çıkması durumunda piyasadan toplatıyoruz, idari para cezası uyguluyoruz" diye konuÅŸtu.Â
"ÜRÜN AMBALAJLARI ÇOK DİKKATLİ İNCELENMELİ"
Ãœstüner,  "Güvensiz Ãœrün Bilgi Sistemi'nden vatandaÅŸlarımız buradan ürünlerin güvenli olup olmadığını kontrol edebilirler. Okul açılıncaya kadar test sonuçlarımız gelecek, daha sonra idari yaptırım kararı daha sonra toplatılan ürünlere bakacağız. VatandaÅŸlar ürün ambalajlarını çok dikkatli incelemelidir. Bu ürün ambalajlarında kullanım talimatlarını ve ambalaj üzerindeki bilgileri iyi okumalılar. Kırtasiyelerde ürün ambalajlarında imalatçının adı ve soyadı bulunmuyorsa alınmamalı. Ayrıca markasında Türkçe uyarı iÅŸareti yoksa kaçınmalıdırlar. Oyuncak görünümlü kalem ve silgilerde mutlaka yaÅŸ uyarı iÅŸaretlerine özellikle dikkat etmeleri gerekir. Ãœrünlerde mutlaka 'CE' iÅŸaretinin olup olmadığı kontrol edilmeli. Tekstil ve ayakkabı ürünlerinde etiketler Türkçe ve kolay okunabilir olmalı. Ãœrünler, güvensiz görüyorlarsa 'Alo Tüketici Hattı 175'ten ÅŸikayette bulunabilirler" dedi. Â
"ERKEN KILLANMA, ERKEN MEME GELİŞİMİ OLUYOR"
Standartlara uyulmadan üretilen "merdiven altı" tabir edilen kırtasiye ürünlerinin, kanser dahil birçok ciddi sağlık sorununa neden olabileceğini belirten Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Uzmanı Doktor  Zümrüt Kocabey Sütçü ise,
"Kırtasiye ürünlerinin içerisinde bulunan fitalatlar kanserojen diye geçiyor. Bunlar uzun vadede belki bir miktar genetik yatkınlık, belki biraz çevresel faktörler, biraz da bunları tüketmiÅŸ olması etkiliyor. Kanser dediÄŸimiz ÅŸeyi basamak basamak ilerliyor. Biri diÄŸerini tetikliyor. Biz çok sık hormonal bozukluklar ile karşılaşıyoruz. Özellikle erken ergenlik. Çok küçük yaÅŸlarda erken kıllanma, erken meme geliÅŸimi oluyor. Ä°nsülin direnci, diyabet riski, bunlar her saÄŸlıklı çocukta risk faktörü oluÅŸturuyor. Herhangi altta yatan zeminde sorun olmasa bile bunlara uzun süre maruz kalan çocuklara poliklinikte çok sık karşılaÅŸmaktayız" dedi.Â
"KATKI MADDESÄ°NDE KANSEROJEN OLDUÄžUNU BÄ°LÄ°YORUZ"
PlastiÄŸin esnekliÄŸini arttırmak için kullanılan fitalatların kanserojen özelliÄŸe sahip kimyasallar olduÄŸuna iÅŸaret eden Sütçü, "Özellikle zaten renkli ÅŸeyler konusunda aileleri uyarıyoruz. Özellikle renkli kokulu silgiler, kalemler olsun çocukların elle teması, koklaması bile tehlikeli. Alerji ve hormonal bozukluklar da yapabiliyor.  Katkı maddesi olan ürünlere karşı aileleri uyarıyoruz, bunlar endokrin bozucu olarak bildiÄŸimiz kanıtlanmış yapılan çok sayıda çalışmayla hem kanserojen olduÄŸu hem endokrin bozucular olarak bizim çok iyi bildiÄŸimiz ürünler. Bu nedenle aileleri uyarıyoruz çünkü bunlar içeriyor. Uzunca gidelim derken saÄŸlık tehdit edici olduÄŸu için dikkat etmeliyiz" diye konuÅŸtu.Â