Emekli maaşını artırmanın yolu

31.12.1999 tarihinden önce emekli olan SSK’lıların aylıklarına zam yapılırken yasa gereği gelişme hızı katsayısı eklenmedi. Oysa 2000’den sonra emekli olanlar TÜFE’ye ilave olarak gayri safi yurtiçi büyüme rakamı kadar da gelişme hızı farkı aldı

1999 öncesi emekli olan birisi, bugün emekli aylığını kestirerek, 1 aylığına da olsa işe girip ardından tekrar emekliliğini isterse otomatikman yeni yasaya geçiş yapabilir ve emekli maaşına 2000’den bu yana eklenmeyen refah payını ekletebilir

2000 yılından önce emekli olan SSK’lılara, 2000 yılında aldıkları maaşın yüzde 43.1’i kadar daha fazla emekli maaşı almalarını sağlayacak bir yasal boşluk ortaya çıktı. İstanbul Küçükyalı’da yaşayan bir SSK emeklisi, 4447 sayılı kanunla 2000 yılı başından itibaren SSK emekli aylığı zam hesaplamasının değiştirildiğini gözönüne alarak ilginç bir planı devreye soktu ve 31 Aralık 1999 tarihinden önce emekli olan tüm SSK’lılara da maaşlarını artırmalarının yolunu açtı. Söz konusu emekli, bu plan sayesinde 828 YTL olan emekli maaşını 1.060 YTL’ye yükseltmeyi başardı.

Sosyal güvenlik uzmanlarının da “Pekala yapılabilir. Yasal olmayan bir durum görünmüyor. Tam tersine 2000’den önce emekli olanların cezalandırıldığı eşitsizlik yaratan maaş hesaplama sistemini devre dışı bırakıyor” dedikleri ve Akşam Gazetesi’nden Ali Tezel’in gündeme getirdiği plan şöyle çalışıyor:

* 1 Ocak 2000’de devreye giren 4447 sayılı kanunla emeklilerin maaş hesaplama katsayı ve gösterge sistemi değiştirildi.

* Bu tarihten önce emekli olanlara yaşlılık aylığı bağlandığında maaşları Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan TÜFE endeksi artış oranı kadar artırılıyordu.

* 2000 yılından sonra emekli olanlar için ise TÜFE’ye, gayrisafi yurt içi hasıla büyümesi de gelişme hızı adı altında eklendi.

* Hem Bağ-Kur hem de Emekli Sandığı emeklilerinin her yıl Ocak ayında tabloları güncellendiği için bu kanundan dolayı bir mağduriyetleri olmadı. Ancak 2000 yılından önce emekli olan SSK’lının maaşına, gelişme hızı yani yurt içi büyüme rakamı eklenmedi.

* Tekrar emekli olursa, yeni kanundan yararlanabileceğini farkeden bir SSK emeklisi emekli aylığını kestirdi.

* Yeniden işe girdi. (Uzmanlar yüksek ücret olursa farkın yükselebileceğini belirtiyor.)

* 1 ay çalıştıktan sonra tekrar emekli olmak için başvurdu.

* Bu kez maaşı yeni yasa üzerinden hesaplandı. Yani emekli tersten giderek kurumun emekli aylığına eklemediği refah payını dahil ettirdi.

* Her yıl gelişme hızı yani refah payı oranı açıklandığında emekli maaşını kestirip, bir ay normal çalışıp yeniden aylık bağlattığında söz konusu gelişme hızını aylığına yansıtması mümkün. (Not: Üçüncü çeyrek büyüme rakamlarına göre gayri safi yurt içi hasılada bu yıl yüzde 3.9’luk bir artış görünüyor.)

SSK’lıya umut olan Bay X ne yaptı

SSK’LI olarak 1 Nisan 1976’da işe giren Bay X, 21 Mayıs 2005 tarihinde işinden ayrılıp toplam 9 bin 12 gün sayısı ile 15125 göstergeden emekli oldu.

Kendisine Haziran 2001’de 272.5 YTL’si aylık ve 4.7 YTL’si de sosyal yardım zammı olmak üzere 283.2 YTL emekli aylığı bağlandı.

Bay X, 6 yıldan bu yana sadece enflasyon kadar zam aldı ve maaşı da son olarak 828.1 YTL’ye çıktı.

Kendinden sonra emekli olan, daha az prim ödeyenlerin daha fazla emekli aylığı aldığını gören Bay X durumu araştırdı. Emekli olduğunda henüz 2000 yılı refah payı oranının belli olmadığını dolayısıyla eski sisteme göre emekli edildiğini gördü.

Bunun üzerine 1 Nisan 2007’de tekrar işe girdi ve 506 sayılı kanunun 63. maddesi gereğince emekli maaşının kesilmesini ve normal işçi gibi kendisinden prim alınmasını istedi.

Çalıştığı kurum da Bay X’in Nisan 2007 bordrosunu hazırladı ve aylık ücretini tavan sigorta primine esas kazanç tutarı olan 3 bin 656 YTl üzerinden gösterip prim ödedi.

Bir ay SSK’da normal işçi gibi prim ödeyen Bay X, 30 Nisan 2007’de işden ayrılıp SSK’ya yeniden emekli müracaatı yaptı. Böylece 2000 yılından itibaren tüm gelişme hızı rakamı da eklenerek kendisine yeni bir maaş bağlandı. Bay X maaşını 232 YTL birden artırarak 1.060 YTL’ye çıkardı.

Maaşa yansımayan GSYİH büyümesi

Yıllar Büyüme (%)

2000 7.2

2001 -

2002 7.8

2003 5.8

2004 8.9

2005 7.4

2006 6