P53 geninin kansere yol açan tümörleri intihara programladığını keşfeden Çinli bilimadamları, dünyanın ilk 'genetik kanser ilacını' geliştirdi
Çin söz konusu olduğunda aklımıza ilk olarak ekonomik büyüme, sahte tişörtler ve ucuz işçilik geliyor. P53 geninin kansere yol açan tümörleri intihara programladığını keşfeden Çinli bilimadamları, dünyanın ilk 'genetik kanser ilacını' geliştirdi
Çin söz konusu olduğunda aklımıza ilk olarak ekonomik büyüme, sahte tişörtler ve ucuz işçilik geliyor. Fakat bu ülkenin başkenti Pekin'e yaptığım seyahatte Çinliler'in son dönemde en çok yankı uyandıran atılımlarından birinin sağlık alanında olduğunu fark ettim. Çinli bilim adamları, P53 adlı bir genin kanserli hücreleri yok etme yeteneğini keşfederek dünyanın ilk genetik kanser ilacını geliştirdi. Pekin'in Haidian bölgesinde kanser tedavisi için Çin'e gelen Türk çiftle karşılaşmanı bu ülkenin dünya genelindeki kanser hastalarının 'umut kapısı' haline geldiğini gösterdi. Türk çiftle görüştükten sonra Pekin'in en saygın hastanelerinden Tongren'e gittim. Çinli yetkililer, P53'ün gündeme oturduğu 2003'ten bu yana 600 yabancı kanserlinin Tongren'de tedavi gördüğünü doğruladı.
"Başarı oranı %64'"
Çin'deki tedavi olanaklarına geçmeden önce gelin P53 geni ile ilgili bilimsel verilere bir göz atalım. Prof. Peng Zha-ohui 1998'de P53 geninin kanserli hücrelerin bölünmesini durdurduğunu ortaya çıkardı. Doğal olarak kontrol dışı hücre bölünmelerini önleyen P53 geni, kanser hastalarında ise işlevsiz hale geliyor.
Prof. Peng'in geliştirdiği yöntemde, gen tekrar aktif hale getiriliyor. Önce kanserli hücrelere zararsız bir virüs (ade-novirüs) yardımıyla P53 geni enjekte ediliyor. P53, kanserli hücrenin çoğalma mekanizmasını durduruyor ve hücreyi 'intihar etmeye' programlıyor. 120 hasta üzerinde yapılan araştırmada, deneklerin yüzde 64'ünde tümör oluşumunun tamamen gerilediği gözlendi. Bu oran kemoterapi yönteminden 3 kat yüksek...
"40 kanser türünde etkili"
Başarılı test sürecinin ardından Prof. Peng'in geliştirdiği "Gendicine" adlı ilaç, 2003'te Çin Devlet İlaç Kurumu'ndan onay alarak dünyanın ilk genetik kanser ilacı oldu. Gendicine'nin piyasaya sürülmesinin ardından, Çin genelinde P53 geni tedavisi yapan kurumların sayısı 130'u aştı. Peng'e göre Gendicine, başta göğüs, akciğer, karaciğer, pankreas, mide ve boyun kanseri olmak üzere 40'tan fazla kanser türü üzerinde etki gösteriyor.
Tedavi 25 bin doları buluyor
P53 tedavisi ortalama 8 hafta sürüyor. Hastalara haftada bir kez Gendicine enjeksiyon ediliyor. Her enjeksiyonun maliyeti ortalama 3400 yuan yani 420 Amerikan dolarını buluyor. İki aylık tedavi sürecinin toplam masrafının ise ortalama 20-25 bin dolar olduğu ifade ediliyor. Bunun içine, hasta ile yanındaki refakatçinin yolculuk, otel, tıbbi testler ve hastanede konaklama masrafları da dahil. Pekin ve Guangzhou gibi büyük kentlerde bulunun hastaneler yabancı ülkelerden gelen hastaları kabul ediyor.
Prof. Peng'in kurduğu SiBiono şirketi, 2006 yılında Gendicine için Amerikan Gıda ve îlaç Kurumu'ndan (FDA) onay almayı amaçlıyor. Bu onayın ardından Gendicine'nin, Advexin adıyla uluslararası pazarlarda satışa çıkması bekleniyor. Bu kapsamda Çin hükümetinden 40 milyon dolar teşvik alan SiBiono, kurduğu yeni üretim tesisiyle her yıl P53 geni tedavisinde kullanılacak 150 milyon doz enjeksiyon ihraç etmeye hazırlanıyor.
Batılı uzmanlar şüpheyle yaklaşıyor
P53 tedavisini tercih etmeden önce, sağlık durumunuzu yakından takip eden onkologlara danışmanız gerektiğini unutmamanız gerekiyor. Çünkü Çinliler’in P53 geni konusunda yaptığı atılıma birçok uzman şüpheyle yaklaşıyor. Örneğin, Johns Hopkins uzmanı Bert Vogelstein, P53 konusunda yeterli araştırmanın yapılmadığını ifade ederek uyarılarını şöyle sıralıyor: “Kanserli dokuların yüzde 80’inin de P53 geninde meydana gelen bozukluluklara rastlanıyor. P53 kansere karşı bir silah olabilir. Ancak Gendicine enjekte edilerek, bozuk olan P53 genlerinin aktif hale getirilmesi de mümkün. Bir başka deyişle bozuk olan genler aktive olarak tümörün büyümesi tetiklenerek kanserin tedavi süreci güçleşebilir.”
TONGREN HASTANESİ (Pekin)
Onkoloji Departmanı
Dr. Qi Xiaodong
Chongnei No:2 Beijing 100176
Tel: 86-10-58266037
Fax: 86-10-65131244
E-mail: zhongliu@trhos.com
HAİDİAN HASTANESİ (Pekin)
Dr. Dinggang Li
Gen Terapisi Merkezi
Zhongguancun No: 29 Beijing 100080
Tel: 86-10-62647420
E-mail: dinggangli@vip.sina.com
SUN YAT SEN ÜNİVERSİTESİ (Guangzhou)
Dr. Xiaoshi Zhang
Biyoterapi Merkezi
651 Dongfeng Guangzhou 510060
Tel: 86-20-87343383
E-mail: zxs617@hotmail.com
