.
ANADOLU’NUN EVLİYÂLARI... / ŞEYH MUSA (SULTAN ŞEYHMUS)
Şeyh Musa, yöre halkının kullandığı ismiyle Sultan Şeyhmus, Mardin’in en büyük velîlerindendir. İsmi Mûsâ bin Mâhîn ez-Zûhî’dir. 1077 yılında Mardin’de doğmuş, 1164 yılında yine Mardin’de vefat etmiştir. Türbesi Mardin yolu üzerindeki kabristanlığındadır.
Hocası veliliğini müjdeledi
Sultan Şeyhmus, büyük islam alimlerinden Abdülkâdir-i Geylânî’nin talebelerindendir. Hocası, onun yetişip, büyük bir velî olacağını önceden müjdeledi ve; ‘Ey Bağdât halkı, yakında öyle biri gelecek, öyle bir güneş doğacak ki, öyle birisi daha size gelmedi’ buyurdu. ‘O zât kimdir?’ denilince, Mûsâ bin Mâhîn olduğunu işâret etti. Hocalarının huzûruna geleceği zaman, Abdülkâdir-i Geylânî’nin gönderdikleri kimseler tarafından, çok uzaklarda karşılandı. Abdülkâdir-i Geylânî’nin huzûruna girince, kalkıp kucakladı. Herkes heybetine ve fazîletine hayran olup, onu severdi. Âlimler ve velîler onun sohbetlerine devâm ettiler. O, duâsı kabûl edilen büyük bir velî idi. Fakire duâ etse, zengin olur, bir kimseye bereket için duâ etse, berekete kavuşurdu. Hastaya duâ etse, sıhhate kavuşurdu. İnsanlar onun himmet ve duâları ile büyük musîbetlerden kurtuldular.
‘Asamı ateşe atın...’
Bir zaman Mardin’de büyük bir yangın çıktı. İnsanlar ne yaptılarsa yangının önünü alamadılar. Çaresizlik içinde Sultan Şeyhmus’un dergâhına koşup durumu anlattılar ve duâ istediler. Sultan Şeyhmus bunun üzerine onlara elindeki asâyı verdi ve; “Bunu alın ve yangının en alevli yerine atın” buyurdu. Gelenler asâyı alıp yangın mahalline döndüler ve buyurulduğu şekilde onu alevlerin en kabarık yerine attılar. Çok geçmeden alevlerin durduğu, yangının söndüğü görüldü. Herkes çok sevindi. Sonra atılan asâyı arayıp buldular. Hiçbir şey olmadığını, renginin bile değişmediğini gördüler. Alıp doğruca Sultan Şeyhmus’a teslim ettiler. Hürmet, minnet ve teşekkürlerini arzettiler. Bunun üzerine Sultan Şeyhmus; ‘Allahü Teala bize elimizin değdiği hiçbir şeyi ateşin yakmayacağını ilhâm etti’ buyurdu.
Kırk çeşme mucizesi...
Sultan Şeyhmus’un yöre tarafından en çok bilinen kerameti şöyledir; Şeyhi Abdülkadir Geylani Mardin’e geldiğinde ezan okunur. Abdest zamanı geldiğinde Sultan Şeyhmus’un talebeleri etrafta su olmadığını şeyhlerine söyler. Sultan Şeyhmus bunun üzerine eline asasını alarak yere vurur ve tam kırk çeşme yerden birden bire bitiverir. Bu çeşmeler hala Mardin’de Şeyhan bölgesinde mevcuttur.
Kızların ismi Sultan...
Mardin’de Sultan Şeyhmus türbesi özellikle Ramazan Ayı’nda çok ziyaret edilir. Çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar buraya gelerek dualar okur ve dilekte bulunur. Bu nedenle yöredeki kızların çoğunun adı Sultan, erkeklerin adı ise Şeyhmus’tur.
