Aşk tanrısını buldular

ADANA’nın Yumurtalık İlçesi’nde bir ev inşaatı için yapılan sondaj çalışması sırasında Yunan mitolojisinde geçen ’Aşk Tanrısı Eros’a ait 36 metrekarelik mozaik bulundu.

Tarihi Ortaçağ’a kadar uzanan ve Antik Kilikya’nın en önemli liman kenti olan, ünlü kaşif Marko Polo’nun da iki kez ziyaret ettiği bilinen Yumurtalık’ta, Ayas Mahallesi’nde bir ev inşaatı için sondaj çalışması yapılırken tarihi kalıntılara ulaşıldı. Bunun üzerine, Adana Arkeoloji Müzesi’nden gelen arkeolaglar tarafından inşaat alanında çalışma başlatıldı. Arkeolog Oya Arslan’ın yönetiminde yapılan kazılarda Yunan mitolojisinde aşk, şehvet ve bereket tanrısı olarak bilinen Eros’un mozaiği bulundu. 36 metrekarelik mozaikte Eros’a ait 4 ayrı figür saptandı. Genç Roma dönemine ait olduğu sanılan mozaikte Eros’un gençliğinden yaşlılığına doğru tasvirler yer alıyor. Hasar gören orta bölümünde ise yılan başlı Medusa resmi olduğu sanılıyor.

Arkeolog Oya Arslan, mozaiğin tarihi açından büyük önem taşıdığını söyledi. Genç Roma dönemine ait olduğu sanılan mozaiğin 1500- 1600 yıllık olduğunu düşündüklerini belirten Oya Arslan şöyle dedi: "Mozaikte Aşk Tanrısı Eros’un dört adet figürü yer alıyor. Eros, gençlikten yaşlılığa doğru tasvir edildiği bu figürlerin ikisinde oltayla, diğer ikisinde ise ağla balık avlarken resmedilmiş. Mozaiğin orta bölümü hasar görmüş ancak bu kısımda yılan başlı Medusa resmi olduğunu düşünüyoruz. Bu mozaik çok önemli. Çünkü diğer mozaiklerden çok farklı ve ayrıca işçiliği çok kaliteli."

YUMURTALIK YENİ ZEUGMA OLUR

Yumurtalık İlçesi’nin çok önemli antik bir kent olduğunu vurgulayan Arslan sözlerini şöyle sürdürdü: "Burası için sikkeler bastırılmış ve antik çağın en önemli üç sağlık merkezinden birisi burada kurulmuş. Burada daha önce bulunan Güreşçiler mozaiği var, ancak bunun üstü kapatılmış. Ayrıca Ludwig Budde adlı bir arkeolog tarafından kaleme alınan ’Antike Mosaiken In Kilikien’ adlı kitapta, Yumurtalık’ta bulunan pek çok mozaik fotoğrafı yer alıyor. Fakat biz bu mozaiklerin nerede olduğunu, ne zaman çıkarıldığını bilmiyoruz. Gerekli kazı çalışmaları yapılması durumunda Yumurtalık’ta çok önemli tarihi eserler ortaya çıkacağına yürekten inanıyoruz. Yumurtalık yeni bir Zeugma olmaya aday. Ayrıca burada antik bir tiyatro olduğundan da kesinlikle eminim."

’MOZAİKTE DENİZ YAŞAMI’

Kazı çalışmalarında yer alan Arkeolog Tülay Ünlü ise bu kazı çalışmasının kendisini çok heyecanlandırdığını kaydederek şunları söyledi: "Bu mozaikte Yumurtalık’ın deniz yaşamı ile ilgili pek çok ayrıntıyı görebiliyoruz. Bugün de bu sularda avlanan lagos, herkül yengeci, ahtapot, ıstakoz ve diğer balıklar bu mozaikte resmedilmiş. Bir ekip gelerek bu mozaiği restore edecek ve gerekli bakım, onarım çalışmalarını yapacak. Umarım bu mozaik bölgede yer alan diğer mozaiklerin ortaya çıkmasını sağlayan bir kıvılcım olur."

MİTOLOJİDE EROS

İlkçağ’ın en eski metinlerinden itibaren karşımıza çıkan, evrensel birleşme ve üremeyi simgeleyen doğal güçtür. Bazı anlatımlarda tanrı değil, ölümlü-ölümsüz arası bir varlık, yani cindir. Bir başka efsaneye göre Eros, Yoksulluk Tanrıçası Penia ile Bolluk tanrısının Poros oğludur. Bazı önemli efsanelerde de Aphrodite ile Hermes’in oğlu olarak karşımıza çıkar. Anteros (Karşılıklı aşk) adıyla anılan Eros efsaneleri, Eros’un özündeki çok yönlülüğü dile getirmek için sonradan uydurulmuş olarak da düşünülebilir. Eros İlkçağdan itibaren hem şair, hem de ressam ve heykeltraşların başlıca konularından biri olmuştur.Yunan mitolojisindeki başlangıçtaki evrensel güç ilkesinden giderek değişmiş, insanları oklarıyla kovalayan ve yaralayan, alaycı yaramaz ve hatta zaman zaman oldukça tehlikeli bir çocuk kimliğine bürünmüştür. Tasvirlerin çoğunda Eros ya küçük, tombul, yaramaz kanatlı bir bebek ya da çok genç sırtında kanatları olan bir delikanlı olarak görülür. Delikanlı olarak gösterildiğinde ya da anlatıldığında, Eros’un tıpkı kelebek gibi kanatlı, uçan çok güzel bir genç kız olarak tasvir edilen Psykhe (ruh) adında bir sevgilisinden söz edilir. Eros ile Psykhe’nin aşkını anlatan bir masal dilden dile dolaşır.