TBMM Başkanı Şentop'tan '50+1' açıklaması

TBMM Başkanı Mustafa Şentop hayatını kaybeden Prof. Dr. Yaşar Karayalçın için Kocatepe Camisi'nde öğle namazının ardından kılınan cenaze namazına katıldı. Cami çıkışında gazetecilere açıklamada bulunan Şentop, Karayalçın'ın büyük bir hukukçu olduğunu ifade ederek, Allah'tan rahmet diledi. Gazetecilerin 50 artı 1 olan oy oranının yüzde 40'a düşürülmesi tartışmasına hatırlatması üzerine Şentop, bunun yeni konuşulan bir konu olmadığını, anayasa değişikliği hazırlanırken de konunun gündeme geldiğini belirtti.

Dünyanın bazı ülkelerinde yüzde 50'nin altında oranı kabul eden sistemlerin bulunduğuna dikkati çeken Şentop, "Daha önce 2012'de ilk taslak metin hazırlanmıştı. O zaman bu yüzde 50 1 oy, yüzde 1 değil sadece bir oy öngören sistem kabul edilmişti. Yani bunu yeniden gündeme getirmeyi gerektirecek bir durum yok. Cumhurbaşkanımız da ifade etti. Yani bu anayasa değişikliği gerektiren bir husus." ifadelerini kullandı. Burada bir oranın belirlenmesi gerektiğini aktaran Şentop, şu değerlendirmede bulundu: "Buradaki esas konu şudur. Eğer bir oran belirlemezseniz, 'en çok oyu alan tek turda seçilsin' derseniz belediye başkanlıklarında olduğu gibi, yani bunlar hep ihtimaldir, mesela yüzde 20 civarında oy alan 4 kişi arasında bir seçimde aralarından birkaç oy farkla seçimi önde götüren kişi başkan seçilir. Ama yüzde 20 civarında bir oyla beş yıl boyunca Türkiye'yi hükümeti yönetebilmek çok zor. Bunun toplumsal, siyasi meşruiyeti tartışılır. Daha yüksek birtakım oranlar benimsenebilir. Yüzde 40 olabilir ama yüzde 50 üzerinde bir oran kesin kazanma, toplumun çoğunluğunu arkasına alma anlamında bir destektir."

"Sistem ittifaka mecbur etmiyor"

Şu anki sistemin "ittifaklara mecbur bıraktığı" iddiasının doğru olmadığını vurgulayan Şentop, "Esasen sistem ittifaka mecbur etmiyor. Partilerin ittifakını zorlayan bir sistem değil ama bu seçmenlerin ittifakını zorlayan bir sistem. Birinci turda olmadığı takdirde ikinci turda mecburen, seçmenlerin hangi partiden olurlarsa olsunlar, belki partilerinin görüşlerinden farklı olarak ittifak etmelerini zorlayan bir sistem." diye konuştu. "Yüzde 50 1, bugün için demiyorum. Önümüzdeki seçim için demiyorum ama her zaman yüzde '50 1 zor' diye düşünebilirsiniz ama sistem iki tur seçim öngörüyor." ifadesini kullanan TBMM Başkanı Şentop, şunları kaydetti: "Birinci turda olmadığı takdirde ikinci turda zaten iki aday kalacağından bir tanesi içlerinden yüzde 50'nin üzerinde mutlaka oy alacaktır. Bu da seçmenin, vatandaşların bir ittifakını gerektiriyor ikinci turda. Bu bakımdan ben yüzde 50 1in doğru olduğu kanaatindeyim."