Seçim sisteminde tarihi değişiklikler!
AK Parti, “Anayasa’yı değiştirecek çoğunlukla gelebilmemiz için dar bölge sistemini tartışmaya açmalıyız” diyen Başbakan Erdoğan’ın açıklamasının ardından harekete geçti.
“Dar bölge sistemi”ne geçilmesi halinde, AK Parti’nin yüzde 49 oy oranı hesabı üzerinden vekil sayısı 327’den 342’ye yükseliyor.
Habertürk'ün haberine göre, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın, milletvekilleriyle istişare toplantısında “Anayasa’yı değiştirecek çoğunlukla gelebilmemiz için dar bölge sistemini tartışmaya açmamız gerekiyor” sözleriyle gündeme getirdiği sistemle ilgili AK Parti milletvekilleri “Meclis kapanmadan önce çıkarırız. 2015 seçimleri ‘dar bölge’ ile yapılır” dedi. Anayasa’ya göre seçimlerle ilgili değişikliğin, seçim tarihinden 1 yıl önce yapılması gerekiyor. Aksi halde seçimlerde uygulanamıyor. Bu nedenle dar bölge seçimsisteminin 12 Haziran’a kadar çıkarılması gerekiyor. Dar bölge seçim sistemi, hermilletvekili için bir bölge oluşturulmasını öngörüyor. Türkiye 550 bölgeye, örneğin, şu anda 3 bölgesi olan İstanbul 81 bölgeye ayrılacak. O bölgede en çok oyu alan partinin adayı kazanacak. Diğer partilerin adayları kaç oy alırsa alsın seçilemeyecek.
2011 BAZ ALINIYOR
Başbakan Erdoğan’ın yurtdışından gelen “baraj” eleştirilerinin de önüne geçeceğini belirttiği dar bölge sistemiyle ilgili çalışma, AK Parti’nin 2011 seçimlerinde aldığı oy oranı baz alınarak yapılıyor. Dar bölge, AK Parti’nin anayasal çoğunluğu elde edebileceği bir sistemolarak görülüyor.
AK Parti kurmaylarının değerlendirmeleri şunlar:
YEREL DİNAMİKLER: “Dar bölge”de ancak yüzde 50’nin üzerinde bir oyla avantajlı olunacağını dile getiren bazı AK Partililer, yerel dinamiklerin harekete geçecek olmasının dezavantaj oluşturabileceğine partiden çok adayların ön plana çıkacağına dikkat çekti.
NASIL BÖLÜNECEK: AK Parti’nin, güçlü olduğu yerlere göre bölgeleri belirleyeceği, en güçlü ismini aday yapacağı belirtiliyor. Ancak bunun, aynı ildeki isimler arasında çekişmeye yol açabileceği kaydediliyor.
İTTİFAK İHTİMALİ: Bir bölgede şansı olmayacağını gören partilerin, diğer bölgelerde güçlenebilecek ittifaklara gidebileceği ve bunun da güçlü parti açısından faydanın aksine beklenmeyen bir kayba yol açabileceği vurgulanıyor.
YÖNLENDİRME: Bölgedeki seçmen sayısı azalacağı için parasal güç kullanımı, dini hassasiyetler, etnik köken ya da ağalık gibi unsurlar kullanılarak seçmeni yönlendirmenin daha kolay olabileceğine dikkat çekiliyor.
SEÇMEN NAKLİ: Seçmen sayısının az olmasından dolayımahalleler arası seçmen naklinin gündeme gelebileceği belirtiliyor.
‘Dar bölge’de kazanan-kaybeden
AK Parti için yapılan simülasyonlara göre “dar bölge”de MHP vekil kaybediyor. 2011 genel seçimlerinde alınan yüzde 49 oyla Meclis’te 327 sandalye kazanan AK Parti’nin vekil sayısı 342’ye yükseliyor. CHP’nin vekil sayısı 135’ten 138’e çıkarken, MHP’nin vekil sayısı 53’ten 32’ye düşüyor. BDP’nin milletvekili sayısı ise 36’dan 38’e yükseliyor.
‘Tamamen hayal ürünü’
ANAR Genel Müdürü İbrahim Uslu, dar bölge simülasyonlarının tamamen hayal ürünü olduğunu belirtti, “Bölgelerin nereden bölüneceği belli değil. Konya ya da Ankara nerelerden bölünecek o bilinmeden ne kadar vekil çıkarılacağını hesaplamak zor” dedi. (Şerife GÜZEL-Hasan BOZKURT)
