Rusya'dan gelen turist sayısına ilişkin de Cumhurbaşkanı Erdoğan, "2017 yılında misafir ettiğimiz Rus vatandaşlarının sayısı 4,7 milyona ulaştı. Böylece Türkiye'yi ziyaret eden turistler arasında özellikle Rusya Federasyonu'ndan gelen turistler birinci sıraya yerleşmiş oldu. Önümüzdeki yıl bu rakamın 6 milyona ulaşması bekleniyor." açıklamasında bulundu.
Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi'ne ilişkin olarak da Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Yarın İranlı mevkidaşımızın (Ruhani) da katılımıyla yapacağımız üçlü zirve toplantısında, bu sürecin, Astana görüşmelerinin seyri hakkında, görüş alışverişini çok daha farklı bir şekilde ele alma imkanımız olacak." diye konuştu.
Türkiye'de ve Rusya'da gerçekleştirilecek Kültür ve Turizm Yılı etkinlikleri hakkında bilgi veren Cumhurbaşkanı Erdoğan, "2019 yılında Türkiye'de ve Rusya'da gerçekleştirilecek Kültür ve Turizm Yılı etkinlikleri büyük önem taşıyor. Toplumsal Forumun Moskova Yunus Emre Kültür Merkezi ve Ankara'daki Rus Kültür Merkeziyle birlikte bu sürece katkı sağlayacağını da düşünüyoruz" dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Afrin operasyonuna ilişkin Putin'e bilgi aktardığını da belirterek, "Sayın Putin'e Afrin Operasyonunun sonuçları hakkında gerekli bilgileri aktarma fırsatını buldum. Harekatın, ülkemizin güvenliği yanında komşumuz Suriye'nin toprak bütünlüğü ve milli birliği açısından da önemini vurguladım. İnşallah bundan sonra da Suriye'de istikrarın tesisi, huzur ve güvenliğin sağlanması noktasında beraber çalışmayı sürdüreceğiz." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Kimi çevrelerin Türk-Rus iş birliğini zehirleme gayretlerine şahit olduk ama hamdolsun ilişkilerimiz, bu zorlu sınavları başarıyla atlattı. Boşa çıkan her provokasyonla ikili iş birliğimiz tıpkı su verilmiş demir gibi çelikleşti, güçlendi." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye'nin geleceğiyle ilgili de "Bulunduğumuz nokta itibarıyla Suriye'de Rus dostlarımızla birçok temel konuda aynı endişeleri paylaşıyoruz. Suriye'nin geleceğinin DEAŞ, YPG, PYD gibi proje terör örgütlerine bırakılmayacak kadar önemli olduğuna inanıyoruz. Bu çerçevede, ortak çıkarlarımıza odaklanarak işbirliğimizi devam ettireceğiz." ifadelerini kaydetti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, S400 füzelerinin teslimatıyla ilgili "S400 füzeleriyle alakalı konu, tamamıyla Türkiye'nin kendi kararıdır ve bu konuda değerli dostlarımız Rusya Federasyonunun bu talebimize olumlu yaklaşımı, aramızda bu anlaşmanın yapılmasını getirmiştir ve biz de S400 konusunda anlaşmamızı yaptık ve biz bu defteri kapadık, bitti o iş. Şu anda artık bu işin imalat süreci devam etmektedir. Hatta hatta biraz da teslimatı erkene almak suretiyle Rusya bize olan bu noktadaki samimiyetini çok daha güçlü hale getirmiştir." bilgisini paylaştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya ile başka anlaşmalara ilişkin de "Savunma sanayisine yönelik başka kalemlerde de iş birliklerimiz olabilir. Buna Rus şirketlerinin açık olduğunu zaten gördük." dedi.
Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, iki ülke arasında nükleer enerji alanındaki iş birliğinin bugün başka bir seviyeye taşındığını belirterek, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile nükleer güç santralinin birinci blokunun temelini bugün attıklarını ve Türkiye'de ilk nükleer güç santralinin kurulmaya başlandığını söyledi.
Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 100. yıl dönümünde ilk reaktörün devreye girmesini hedeflediklerini ifade eden Putin, "TürkAkım ile ilgili deniz kısmında iki ayrı hat kuruluyor ve kısa bir süre içinde kara kısmını da döşemeye başlayacağız." diye konuştu. Rusya Devlet Başkanı Putin, bu durumun enerji güvenliğini artıracağına dikkati çekti.
"Türkiye'ye teslimat süresini azaltmaya karar verdik"
Putin, Türkiye ile demir-çelik sanayi, oto sanayi, finans, tarım, inovasyon, bilim ve teknik gibi birçok alanda iş birliğini artırma niyeti taşıdıklarını belirterek, "Elbette savunma sanayii konularını da ele aldık. Mesela Türkiye'ye S-400 sistemlerinin teslimatı ile ilgili anlaşmanın hayata geçirilmesi konusunu görüştük ve bu son derece verimli savunma tesislerinin Türkiye'ye teslimat süresini azaltmaya karar verdik ve diğer projeler de görüşüldü." ifadesini kullandı.
Vladimir Putin, S-400 sistemlerinin teslimat takvimine ilişkin olarak şunları kaydetti:
"S-400 sistemlerinin teslimat sürelerinin azaltılması konusunda Türk ortaklarımızın bir ricası oldu, biz de bu ricayı olumlu değerlendirdik. Üretimine ivme kazandıracağız ve fiyatlarla ilgili de mutabakat sağlamış bulunuyoruz. Ortak imalata ve teknolojilerin ihracatına gelince, bu güven meselesi değil, siyasi temas konusu değil. Bu tamamen ticari bir meseledir. Bu mesele şirketler tarafından çözüme bağlanıyor. Bu konuda herhangi bir siyasi, askeri tutumlarımız yok, herhangi bir sınırlama da yoktur fiilen."
"Siyasi diyaloğumuz da son derece yoğun"
Türkiye'ye gerçekleştirdiği ziyaretin içeriğinin son derece yoğun olduğunu vurgulayan Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yaptığı görüşmede, Türkiye ile Rusya arasındaki ikili iş birliğinin yanı sıra güncel ve bölgesel konuların ele alındığını kaydetti.
Görüşmenin ardından düzenlenen Türkiye-Rusya Üst Düzey İşbirliği Konseyi Toplantısında iki ülkenin bakan ve şirket yöneticileriyle siyaset, ekonomi, kültürel ve beşeri konulardaki iş birliği alanlarının ele alındığını söyleyen Putin, böylelikle ileriye dönük temel hedeflerin atıldığını söyledi.
Putin, görüşmelerin ardından kurumlar arasında bir takım anlaşmaların imzalandığını belirterek, ilgili kuruşlara, yeni anlaşmaların hazırlanması noktasında talimat verdiklerini de dile getirdi.
Türkiye ve Rusya arasındaki ilişkilerin adım adım ilerlediğini söyleyen Putin, "Siyasi diyaloğumuz da son derece yoğun. Sadece geçen sene Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan ile toplam 8 görüşme yapmış bulunuyoruz." ifadesini kullandı.
Putin, iki ülkenin dışişleri ve savunma bakanlıklarının yoğun temas içinde olduğunu belirtti, Türkiye ve Rusya'nın ortak stratejik planlama grupları ve parlamentolar arası gruplarının da yoğun görüşmeler yaptığını vurguladı.
"Bu yıl Rusya'dan Türkiye'ye 6 milyona turist gelebilir"
İki ülke arasındaki ticaret hacminin geçen yıl artış gösterdiğine dikkati çeken Putin, Türkiye ile Rusya arasındaki ticaret hacminin 22,1 milyar dolara ulaştığına işaret etti.
Putin, "Rusya, Türkiye'nin ihracat piyasaları alanında Almanya ve Çin'den sonra 3. sıraya geçti. Türkiye de temel ticari ortaklarımız arasında 7. sıraya geçti." dedi.
İki ülke arasında ilerleyen yıllarda karşılıklı yatırımların artırılmasını hedeflediklerini söyleyen Putin, "Yine yatırım platformları oluşturmak istiyoruz. Örneğin, Türkiye varlık fonu ile Rusya'nın doğrudan yatırım fonu, ortak yatırım fonu kuruyor." diye konuştu.
Putin, iki ülke arasında sivil toplum, beşeri ve kültürel alandaki iş birliğine de önem verdiklerini vurgulayarak, "Rusya'dan Türkiye'ye turist akımı devamlı artıyor. Geçen sene yaklaşık 5 milyon Rus vatandaşı Türkiye'yi ziyaret etti. Bu yıl bu rakam 6 milyona çıkabilir." dedi.
Bu bağlamda vize konusunun da ele alındığını söyleyen Putin, "Vize rejiminin ne gibi belgelerle yapılabileceğini, yani kaldırılması için neler yapılabilir bunları da konuştuk." ifadesini kullandı.
"Türkiye ile terörle mücadele işbirliğimiz sürecek"
Rusya'nın Soçi kentinde yapılan Suriye Ulusal Kongresi ve Astana'daki üçlü zirveyi de dikkate alarak, Suriye sorununun çözümü konusunda görüş alışverişinde bulunduklarını anlatan Putin, "Oradaki çatışmasızlık rejiminin güçlendirilmesi ve Suriye'de genel anlamda görüşme sürecinin güçlendirilmesi için daha neler yapılabilir, bunlar görüşüldü." dedi.
Putin, yarın İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile de bu konuyu ele alacaklarını dile getirdi.
Türkiye ve Rusya'nın terörle mücadele işbirliğine ilişkin Putin, Rusya'nın Suriye meselesinin çözümüyle ilgilenen ülkelerle işbirliği yaptığını belirterek, "Öncelikle hedefimiz Suriye'nin toprak bütünlüğünü ve egemenliğini sağlamak ve oradaki terör yuvalarını ortadan kaldırmaktır. Bu doğrultuda Türkiye ile işbirliği yapıyoruz ve ileride de işbirliği yapacağız." diye konuştu.
Rusya Devlet Başkanı Putin, Suriye'nin geleceği konusunda tüm ilgili tarafların uyum içinde çalışması ile nihai sonuca ulaşılabileceğini ve Suriye'nin geleceğine Suriye halkının karar vermesi gerektiğini vurguladı.
Kapsamlı görüşmeler için Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür eden Putin, "Rus-Türk ilişkilerinin ilerletilmesi ve artırılması her iki ülkenin de çıkarınadır. Sadece bölgemizde değil, bölgemiz dışındaki ülkelerin de barışa ve istikrara kavuşması açısından çok önemlidir." dedi.
Ajan krizi
İngiltere'de çifte ajan Sergey Skripal'ın zehirlenmesinin ardından birçok ülkenin Rus diplomatları sınır dışı etmesi ve Rusya'nın tepkisiyle ilgili gelişmelere ilişkin bir soruyu yanıtlayan Putin, bu konuyu Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yaptıkları görüşmede kısa bir şekilde ele aldıklarını belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, Rusya'nın bu konudaki tutumunu anlattığını söyleyen Putin, "Uluslararası uzmanların değerlendirmelerine göre, dünyanın yirmi ülkesinde bu tür kimyasal unsurların imalatı yapılabiliyor. Scotland Yard yani İngiltere'nin organize suçla mücadele kurumu 'Bu soruşturmayı tamamlamak için birkaç ay lazım.' dedi." ifadesini kullandı.
Rusya'ya karşı bir kampanya yürütüldüğünü belirten Putin, "Yarın kimyasal silahların yasaklanması örgütünün bir toplantı yapılması için girişimde bulunacağız. Ümit ediyoruz ki bu örgütlü tartışmalar sonucunda bu olaya nokta konulacak. Tabii ki biz kapsamlı bir soruşturma istiyoruz. Biz de bu soruşturmanın bir parçası olmak, soruşturmaya katılmak istiyoruz." diye konuştu.
Rusya Soruşturma Komitesi'nin de konuya ilişkin bir dava açtığını vurgulayan Putin, "Mutlaka biz de Rusya içerisinde gerekli soruşturmayı yapacağız." ifadesini kullandı.