Hangi parti ne vaat ediyor?

AKP

YENİ ANAYASA

- Yeni anayasa demokratik ve katılımcı anlayışla hazırlanacak. Kürt meselesini özgürlükler zemininde ele alınacak.

YENİ YARGI SİSTEMİ

- Milletin vicdanını temsil eden yargı sistemi inşa edilecek.

ŞEHİRLER

- 2023 yılında İstanbul dünyanın ilk 10 finans merkezinden biri olacak.

- İstanbul’da Avrupa ve Anadolu Yakası’nda 2
yeni şehir kurulacak.

- İstanbul’da 3. havalimanını ve 3. boğaz köprüsü yapılacak.

- İstanbul Boğazı’nın altında raylı sistemin yanında lastikli sistem de yapılacak.

- Raylı sistem ağı iki katına çıkacak.

- Galataport ve Haydarpaşa projeleri hayata
geçirilecek.

- Ankara’da Esenboğa ile şehir merkezine raylı
sistem kurulacak.

- İzmir’deki Çandarlı Limanı dünyanın en büyük 10 limanından biri olacak.

- EGERAY Bergama’dan Selçuk’a kadar uzanak.

- Yeni kongre salonları yapılacak..

- Bölünmüş yollar 2015′te 26 bin 500 2023'te
36 bin 500 km olacak.

İŞSİZLİK VE YOKSULLUK

- Her işsize iş ve meslek danışmanı atanacak.

- Toplam 100 bin konut yapıp ayda 100 lira taksitle verilecek.

- Sosyal Yardım Bakanlığı’nın kurulacak ve 65 yaş maaşı, özürlü maaşı gibi harcama kalemleri söz konusu bakanlıktan yapılacak.

TEKNOLOJİK GELİŞMELER

- İnsansız hava aracı üreten 3. ülke Türkiye olacak.

EĞİTİM

- YÖK’ün yapısı yeniden düzenlenecek.

- 2023'te meslek liselerinin oranı yüzde 65 olacak.

- Öğretim üyesi sayısı kısa ve orta vadede öğretim üyesine düşen öğrenci sayısı 20 olmak üzere 80 bine çıkacak.

- Okul çağındaki çocuklara tablet formatında kitap verilecek.

SAĞLIK

- 1 milyon metrekare arsalarda dev şehir hastaneleri yapılacak.

- Doktor sayısı 2015' te 130, 2019'da 155, 2023'te
200 bin olacak.

- Devlet hastaneleri tıp fakültelerinin emrine verilecek, doktorlar kariyer yapabilecek.

EVLENECEK ÇİFTLER

- Yeni evlenecek yoksul çiftler için yuva teşvik
programı başlatılacak.

- Yeni evlenecek çiftler için 25 yıllık vadelerle
peşinatsız konut yapılacak.

- TOKİ eliyle inşa edilen konut sayısı 1 milyona ulaşacaktır.

- Okul çağındaki çocuklara tablet formatında kitap verilecek.

TURİZM

- 2023’te turist sayısını 50 milyona çıkacak.


CHP

YARGI

- Yargıç ve savcıların Adalet Bakanlığı'na idari bağlılığı kaldıracak.

- Anayasa Mahkemesi'nin yapısını ve yetkileri yeniden düzenlenecek.

- Askeri yargının görev alanını daraltılacak. Özel Yetkili Ağır Ceza Mahkemeleri kaldırılacak.

- Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunu kaldırıp, yerine Yargıçlar Yüksek Kurulu kurulacak.

SEÇİM YASALARIN

- Yüzde 10 seçim barajı kaldırılacak. -Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) içtihatları ve Venedik Kriterleri uyarınca siyasi partilerin kapatılmasına çok istisnai durumlarda izin verecek.

- Tüm partilerin adil ve nesnel ölçütlere göre devlet yardımı alması sağlanacak.

- Seçilme yaşı 21'e indirecek.

'DOĞU VE GÜNEYDOĞU'DA TAM DEMOKRASİ'

- Doğu ve Güneydoğu’da baskılara son verilecek, toplumsal barış sağlanacak.

- Yasa ile kuracak, uluslararası standartlara uygun komisyonlar yoluyla faili meçhuller aydınlatılacak ve kayıplar bulunacak.

- Talep eden yurttaşlara anadil öğrenimi olanağı sunulacak.

- Dersim arşivleri açılacak.

- Geçmişte yaşanan acı ve travmaları hatırlatan isimler devlet kurumları ve kışlalardan kaldırılacak.

- Diyarbakır Cezaevi toplumsal barış için müzeye dönüştürülecek.

LAİKLİK VE İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ

- Alevi yurttaşların eşit yurttaşlık talebi her alanda hayata geçirilecek. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın, tüm inanç ve mezheplerin taleplerine duyarlılık içinde, inanç çoğulculuğunu gözeterek ve eşitlik anlayışıyla yaklaşmasını sağlamak için gerekli düzenlemeler yapılacak.

- Din kültürü ve ahlak bilgisi derslerini zorunlu olmaktan çıkaracak, temel eğitimde ve lisede isteğe bağlı hale getirilecek.

AİLE SİGORTASI

- Asgari seviyenin altında geliri olan her haneye yoksulluk durumuna göre ‘aile sigortası’ ödemesi yapılacak. Bu ödeme, ayda 600 TL’nin altında olmayacak, ailede bakılan yaşlı ve engelli sayısına bağlı olarak ayda 1.250 TL’ye kadar çıkabilecek. İhtiyaç sahiplerinin başvuracağı tek adres Aile Sigortası Kurumu (AS-KUR) olacak.

- Aile Sigortası kapsamında her aileye, çocuk başına 45-100 TL olmak üzere, iki çocuk için sosyal destek verilecek. Eğitimine devam eden çocuklara her ders yılı başında kitap ve kırtasiye desteği sunulacak. Aile Sigortası Programı kapsamındaki çocukların eğitim harcamalarının tümünü, yurt parası dâhil, bu sigorta kolundan karşılanacak.

- İhtiyacı olan her aileye aylık 125-190 TL yetişkin desteği sağlanacak. Ailede bulunan yaşlıların bakımına yönelik olarak aylık 100- 150 TL destek sunulacak.

EĞİTİM

- 18 yaşına kadar tüm çocuk ve gençler zorunlu eğitim kapsamında tutulacak. Okul öncesi eğitimde 4-5 yaş zorunlu duruma getirilecek.

- SBS sınavını kaldıracak, ilköğretim okulları sağlıklı bir işleyişe kavuşturulacak.

- Üniversite sınav sistemi aşamalı olarak kaldırılacak.

- ÖSYM yeniden yapılandırılacak.

- Çok başlı sınav organizasyonuna son vererek, özerk yapıya sahip ulusal bir test merkezi kurulacak.

- Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) kaldırılacak.

- Üniversite harçlarını kaldırılacak, en geç iki yıl içinde yurt sorunu çözülecek.

- Okulöncesi ve ilköğretim öğrencilerine her sabah süt verilecek.

- Okul çağındaki yoksul çocuklara günlük yemek verilecek.

İŞSİZLİK

- İhracat 650 milyar dolara ulaşması sağlanacak.

- Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da büyüme hızının yılda ortalama yüzde 9,5'i yakalaması sağlanacak.

- Teşvik uygulamalarındaki dağınıklığı gidermek amacıyla Teşvik Uygulama Müsteşarlığı kurulacak.

ASKERLİK

- Askerlik 6 aya inecek

MAZOT

- Mazotun fiyatı 1.5 liraya düşecek.

MHP

YOKSULLUK VE İŞSİZLİKLE MÜCADELE

- Her yıl yaklaşık 700 bin yeni istihdam
sağlanacaktır.

- Muhtaç durumdaki ailelerin en az bir ferdine
iş imkanı sağlanacaktır. İş sağlanana kadar halen yürürlükte olan asgari ücretin yarısı kadar (yaklaşık 320 TL) “Aile Sigortası Yardımı” ödeme programı başlatılarak ailelere sosyal koruma uygulaması yapılacaktır. Bu ödemenin öncelikle ev hanımlarına yapılması esas alınacaktır.

- Asgari ücret yükseltilecek, 2011 yılı itibariyle net
asgari ücret 825 lira olacaktır.

- Her yoksul vatandaşın genel sağlık sigortasına ait primleri devletçe ödenecektir.

- Kamuya ait atıl arazilerden kullanılabilir olanları, tarımsal üretim ve istihdam amaçlı olarak işsiz ve yoksul vatandaşlara tahsis edilecektir.

- Konutu olmayan muhtaç kimselere sosyal konut sağlanacak, konut sağlanamadığı durumda ise kira yardımı yapılacaktır.

- 65 yaşını doldurmuş, muhtaç durumdaki kişilere ödenen aylık, 105 liradan 250 liraya
yükseltilecektir.

ÇALIŞAN KESİM: MEMURLAR, İŞÇİLER, SÖZLEŞMELİLER

- Çalışların ücretlerinin sadece enflasyon oranındaki artışı dikkate alan bir anlayışla belirlenmesi yerine, çalışanların ekonomik büyümeden pay alacağı
şekilde belirlenecektir.

- Asgari ücretliden vergi alınmayacak, bütün
çalışanların gelirlerinin asgari ücret kadar kısmı
vergi dışı bırakılacaktır.

- Ücretlilerin gelir vergisi oranı kademeli olarak
yüzde %10'a indirilecektir.

- Kamu istihdamı gözden geçirilerek aynı ya da
benzer işi yapmakla birlikte sözleşmeli, geçici,
taşeron elamanı, 4/B'li, 4/C'li, vekil ve benzeri adlar altında istihdam edilenlerin tamamının kadrolu istihdamını sağlayacak düzenlemeler yapılacak,
bu alandaki karmaşa ve mağduriyetler giderilecek, eşitlikçi, adaletli ve hakkaniyetli bir istihdam düzeni sağlanacaktır.

- Kamuda çalışanlara ödenen denge tazminatı arttırılacaktır.

- Öğretmenlere, araştırma görevlilerine, okutmanlara
ve diğer öğretim yardımcılarına araştırma ve kendini geliştirme faaliyetlerine katkı olmak üzere beşbin göstergenin memur maaş katsayısı ile çarpımı tutarında her ay yaklaşık 310 lira “Araştırma -
Geliştirme Tazminatı” verilecektir.

EMEKLİLER

- Emeklilere her yıl bir defa Eylül ayı içinde kışa hazırlık yardımı olmak üzere bir maaş tutarında ödeme yapılacaktır.

- Toplam 100 bin konut yapıp ayda 100 lira taksitle verilecek.

- Sosyal Yardım Bakanlığı’nın kurulacak ve 65 yaş maaşı, özürlü maaşı gibi harcama kalemleri söz konusu bakanlıktan yapılacak.

ÇİFTÇİLER VE HAYVANCILIK

- Halen GSYH'nın yüzde 0.5'i düzeyinde olan toplam destek miktarı ilk etapta iki kat arttırılarak yüzde 1'e çıkarılacak ve yaklaşık 12,5 milyar lira tarımsal destek yapılacak daha sonra ise tarımsal destekler kademeli olarak GSYH'nın %1,5'u düzeyine çıkartılacaktır.

- Besi hayvancılığının desteklenmesi amacıyla bütçeden yapılan destek ödemeleri yüzde 50 oranında arttırılacaktır. Hayvancılık desteği, bugünkü 1 milyar 250 milyon lira düzeyinden 2 milyar lira'ya yükseltilecektir.

- Küçük çiftçilerin desteklenmesi amacıyla mazot, gübre, ilaç, tohum ve fide gibi tarımsal girdiler üzerindeki ÖTV ve KDV kaldırılacaktır.

- Mayınlı araziler mayından arındırılarak tarımsal amaçlı kullanılmak üzere yoksul çiftçilere dağıtılacaktır.

- Et ve Balık Kurumu et piyasasını düzenleyecek etkin bir müdahale kurumu olarak yeniden yapılandırılacaktır. Et ve sütte garanti fiyat uygulamasına geçilecektir.

ESNAF VE SANATKARLAR, KOBİ'LER

- Esnaf ve sanatlardan, emeklilik döneminde faaliyetlerine devam edenlerden yapılan sosyal güvenlik destek primi kesintisi tümüyle kaldırılacaktır.

- Şoför esnafının mevcut aracını yenilemek amacıyla alacağı yeni araçtan KDV ve ÖTV alınmayacaktır.

- Esnaf ve sanatkarlara sicil affı getirilerek, finans kaynaklarına erişimleri kolaylaştırılacaktır.

ENGELLİLER

- Engelliler öncelikli olarak işe yerleştirilecektir.

- Engelli çocuğu olan muhtaç durumdaki ailelere sosyal destek ödemesi yapılacaktır.

- Başkasının yardımına muhtaç durumdaki engelli aylığı 315 TL'den 450 TL'ye, diğer engelli aylığı ve
18 yaş altı engelli yakını aylığı 210 TL'den 300 TL'ye yükseltilecektir.

- Bakıma muhtaç engellilere evde bakım ücretinin verilmesinde aranan azami gelir tutarı (aile içi kişi başına geliri net asgari ücret tutarının 2/3'ünden az olma), brüt asgari ücret tutarına yükseltilecektir.

AİLE, KADIN VE ÇOCUKLAR

- İlköğretime ve ortaöğretime devam eden her çocuk için annelere, muhtaçlık durumları dikkate alınarak yapılan eğitime destek ödeneği en düşük miktarı 50 lira olacak şekilde arttırılacaktır.

- İstihdam imkânı geliştirilerek her ailenin yeterli ve sürekli bir gelire sahip olmasısağlanacaktır. Asgari hayat standardının altında gelir elde eden aileler muhtaçlık düzeyi esas alınarak sosyal koruma programı kapsamına alınacak ve bu çerçevede
düzenli sosyal destek sağlanacaktır.

- Ekonomik yoksulluk içinde olan ailelerin 0-12 yaşları arasındaki çocuklarının, koruma altına alınmadan, kreş ve çocuk kulübü gibi gündüzleri bakım hizmetlerinden ücretsiz yararlanmaları sağlanacaktır.

- Yaşları ne olursa olsun evli olmayan kız evlatlar ile boşanan veya dul kalan kadınların kendi sigortalılığı ya da aylık veya geliri olmaması durumunda, anne veya babasının bakmakla yükümlü olduğu kişiler arasına alınarak sağlık yardımlarından yararlandırılacaktır.

GENÇLER, ÖĞRENCİLER VE GENÇ GİRİŞİMCİLER

- Öğrencilere ilköğretim sürecince beslenme desteği verilecektir.

- Yüksek öğretim öğrencilerine yurt ve barınma desteği olarak aylık 100 lira “barınma kredisi” verilecektir.

- Öğrenim kredilerinin geri ödemesi, ödemesiz süre sonunda iş bulunamaması halinde işe başlayana kadar ertelenecektir.

GÜVENLİK VE EMNİYET GÜÇLERİ, KÖY KORUCULARI

- Bütün güvenlik güçleri mensuplarına beşbin göstergenin memur maaş katsayının çarpımı tutarında yaklaşık 310 lira, köy korucularına ikibin beşyüz göstergenin memur aylık katsayısı ile çarpımı tutarında yaklaşık 155 lira “Güvenlik Tazminatı” verilecektir.

- Güvenlik mensupları emekli aylıklarında 100 lira, köy korucusu emekli aylıklarında 50 lira seyyanen artış yapılacaktır.

ŞEHİT YAKINLARI VE GAZİLER

- Gaziler, şehit aileleri, terörle mücadele ederken mağdur ve malul olanlar öncelikli olarak işe yerleştirilecektir.

- Şehit ve gazi çocuklarının anne ve babalarının mesleklerini icra etmek istemeleri halinde, gerekli şartları taşıyanların bu mesleklere sınavsız doğrudan girmeleri sağlanacaktır.

- İstiklal savaşı, Kore ve Kıbrıs gazilerinin aylıkları ile vatani hizmet tertibinden bağlanan aylıkları brüt asgari ücret tutarına yükseltilecektir.

KÖY VE MAHALLE MUHTARLARI İLE İHTİYAR HEYETLERİ

- Köy ve mahalle Muhtarlarının halen 370 lira olan maaşları, yerleşim biriminin idari yapısı ve nüfusu
gibi kriterler dikkate alınmak suretiyle en az asgari
ücret tutarına yükseltilecektir.

- Köy ve mahalle ihtiyar heyeti üyelerine her ay 150 lira huzur hakkı ödenecektir.

SAĞLIK HİZMETLERİ

- Bütün vatandaşlar sağlık sigortası kapsamına alınacaktır. Vatandaş adına bütün ödemeler sağlık sigortası tarafından yapılacaktır.

- Yoksul vatandaşların sağlık sigortası primleri
devletçe ödenecektir.

İŞ DÜNYASI

- Yatırım yapan, üretim ve ihracat artışı ile istihdam sağlayanlara vergi indirim ve kolaylıkları içeren bir program uygulamaya konulacaktır. Ulaştırma, enerji
ve diğer girdi maliyetleri gibi Türk sanayicisinin uluslararası rekabet gücünü zayıflatan unsurlar giderilecektir.

- Teknoloji tabanlı, katma değeri yüksek mal ve hizmet üreten alanlara yapılacak yatırımlara gerekli vergi, kredi, yatırım indirimi, enerji, arazi ve benzeri destekler sağlanacak, yatarım için gerekli teknik ve fiziki altyapı kamu-özel sektör ortaklık anlayışı içinde gerçekleştirilecektir.

- Katma değer vergisi genel oranı kademeli olarak aşağı çekilecek ve işlem vergilerinde (BSMV,damga vergisi, harçlar v.b) oranlar düşürülecektir.

- Menkul kıymetlerden elde edilecek faiz gelirlerine yüksek, alım satım kazançlarına ise daha düşük vergi uygulanacaktır.

- Vergisini zamanında düzenli ödeyen
vatandaşlarımıza vergi indirimi sağlanacaktır.