Ekonomiye ilişkin "torba teklif" TBMM'de!

Teklife göre, afet yaşanılan yerlerde elektrik, doğal gaz tüketim bedelleri, tahakkuk, tahsilatlarının süresi ve kapsamı belirlenerek 1 yıla kadar ertelenmesi ile dağıtım, tedarik şirketlerinin söz konusu ertelemeden kaynaklanan anapara haricindeki tüketicilerden tahsil edecekleri gecikme zammının, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçesinden karşılanmasına Cumhurbaşkanınca karar verilebilecek.

Türk Standardları Enstitüsü, belirli süreli, geçici nitelikte, özel bilgi ve uzmanlık gerektiren işlerde yurt içinde ve yurt dışında iş akdiyle enstitü dışından inceleme elemanı çalıştırabilecek. Bunların günlük inceleme ücreti, asgari ücretin aylık brüt tutarının yüzde 25'ini aşmamak üzere Yönetim Kurulu tarafından belirlenecek. Enstitü personelinin disiplin ile ilgili işlemlerini yürütmek üzere merkezde birer disiplin kurulu ve yüksek disiplin kurulu kurulacak.

Kimlik Bildirme Kanunu'nda değişiklikle ise şehir, kasaba ve köy sınırları içinde bulunan ve kanunda belirtilen yerler dışında kalan her çeşit ticaret ve sanat amacı güden iş yerlerinde çalışanlar, buralarda barındırılanlar, öğrenci yurtları ve benzeri yerlerde çalışanlar, bu yerlerde kalan öğrencilerin bildirimleri, sorumlu işleticilerce genel kolluk kuvvetlerine elektronik ortamda da yapılabilecek. Bu kapsamda elektronik ortamda yapılan bildirimler, genel kolluk tarafından köy ve mahalle muhtarlarıyla paylaşılacak.

Aylık bağlanan ve çalışmaya devam eden maluller ile harp malullerine, vazife malullüğü aylığı bağlanma tarihinden sonra geçen hizmetleri esas alınarak, en az 20 yıllık sigortalılık süresi ve 5 bin gün prim ödeme şartıyla, talepleri halinde yaşlılık aylığı da bağlanacak.

- 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası

Faaliyet izni almadan veya faaliyet izin belgesine aykırı olarak düzenleme kapsamındaki yivsiz tüfek, spor ve nişan tüfek ve tabancaları imal eden fabrika veya imalathane kuranlar, işletenler, iş yerleri ya da ikametgahlarında bu silahları imal edenler ile bunu kanundaki esaslara aykırı olarak yapanlar, 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ve 500 günden 5 bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılacak.

Bu şekilde üretilen yivsiz tüfek, spor ve nişan tüfek ve tabancaları satanlar, satışına aracılık edenler, nakledenler, satış amaçlı taşıyanlar, satış amaçlı bulunduranlara, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 100 günden 500 güne kadar adli para cezası uygulanacak. Satıcılık belgesi olmadan satış yapanlar ile yivsiz tüfek satın alma belgesi olmayan kişiye satış yapan veya ihraç kayıtlı tüfeği yurt içine satanlara da bu cezalar verilecek.

- Tüfek ve tabancaların reklamı, tanıtımı yapılamayacak

Yivsiz tüfek, spor ve nişan tüfek ve tabancalarının herhangi bir mecrada yazılı, görsel, işitsel ve benzeri yollarla ticari reklamı veya tanıtımı yapılamayacak; kullanılmasını özendiren, teşvik eden kampanyalar düzenlenemeyecek. Buna aykırı hareket edenlere Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'a göre idari para cezaları mahalli mülki amir tarafından uygulanacak. İdari işleme konu ihlalin tekrar edilmesi halinde idari para cezaları üç katına çıkarılacak.

Faaliyet izin belgesi sahiplerine ait kurumsal internet siteleri ve sosyal medya hesapları, fuarlara katılım için hazırladıkları materyaller ile avcılık ve atıcılık üzerine tematik yayın yapan televizyon kuruluşları ve süreli yayınlarda yapılan reklam veya tanıtım bu yasağın dışında tutulacak.

- Turizmi Teşvik Kanunu'nda değişiklik

Turizmi Teşvik Kanunu'nda yapılan değişiklikle, Kültür ve Turizm Bakanlığınca tahsisi iptal edilen taşınmazların üzerinde yatırımcılar lehine tesis edilen irtifak hakları iptal edilecek. İrtifak hakları, bakanlığın uygun görüşü, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının istemi üzerine, hak sahibinin veya bu haktan yarar sağlayanların yazılı beyanı ya da mahkeme kararıyla tapudan terkin edilecek. Terkin davalarında basit yargılama usulü uygulanacak.

Tahsisi ve irtifak hakları iptal edilen veya tahsis süreleri sona eren taşınmazlar üzerinde bulunan yapı, tesis ve müştemilatlar bedelsiz olarak Hazineye intikal edecek. Yatırımcı, bunlar için herhangi bir hak ve bedel talep edemeyecek.

Bakanlığın tasarrufuna geçen taşınmazlar üzerinde irtifak hakkı tesis edilmesi ve tahsisi iptal edilen taşınmazların üzerinde yatırımcılar lehine tesis edilen irtifak haklarının terkin edilmesi işlemleri, bakanlığın onayıyla yapılacak.

Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleriyle, turizm merkezleri içinde imar planları ile turizme ayrılan yerlerdeki taşınmazların üzerinde yer alan, bakanlıktan belgeli turizm tesislerinin yüksek nitelikli ve çevreye duyarlı hale getirilmesi için bu tesislerin plan, fen, sağlık ve sürdürülebilir çevre şartlarına uygun yapı ve yapılaşma koşullarıyla projelendirilmelerine ilişkin Kültür ve Turizm Bakanlığı yönetmelik çıkarabilecek.

Hazine ve Maliye Bakanının, kredi garanti kurumlarına nakit kaynak aktarma veya özel tertip Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) ihraç etme yetkisi 25 milyar liradan 35 milyar liraya yükselecek.

AK Parti milletvekillerinin imzasıyla TBMM Başkanlığına sunulan Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne göre, kamuda en az 5 yıl görev yapan müfettiş, denetçi ve kontrolörler arasından yazılı ve sözlü sınav sonucunda başarılı olanlar, Kültür ve Turizm Bakanı tarafından 31 Aralık 2020'ye kadar müfettiş veya başmüfettiş kadrolarına atanabilecek. Bu şekilde atananların sayısı 20'yi geçmeyecek.

İstanbul'da Hacegan Vakfı tarafından kurulan Semerkand Bilim ve Medeniyet Üniversitesinin ismi "İstanbul Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi" olarak değiştirilecek.

Mücbir sebeplerden herhangi birinin bulunması halinde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından Maden Kanunu'nda sayılan mali yükümlülüklerin veya beyanların ertelenmesi ya da taksitlendirilmesine karar verilebilecek. Bu takdirde mali yükümlülüklere ilişkin zamanaşımı duracak ve hak düşürücü süreler erteleme süresinde işlemeyecek.

Bu hükmün uygulanması için mücbir sebebin malum olması veya ilgililer tarafından ispat veya belgelenmesi gerekecek. Bakanlık, mücbir sebep sayılan haller nedeniyle bölge, il, ilçe, mahal veya afete maruz kalanlar itibarıyla mücbir sebep hali ilan etmeye ve bu sürede mali yükümlülüklerden yerine getirilemeyecek olanları tespit etmeye yetkili olacak.

- Dövizle BES imkanı

Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca çıkarılacak tebliğlerde belirtilen mesleklerde, gerçekleştirilecek sınavlarda başarılı olan kişilerin belge masrafı ve sınav ücreti 31 Aralık 2021'e kadar fondan karşılanmaya devam edecek.

İşsizlik Sigortası Kanunu ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda yer alan Esnaf Ahilik Sandığına ilişkin hükümler 1 Ocak 2021'e kadar uygulanmayacak.

Türkiye'de ikamet etmeyen vatandaşlar ile çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişiler, döviz cinsinden Bireysel Emeklilik Sistemi'ne (BES) dahil olabilecek.

Döviz cinsinden BES'e ödenen paylar için devlet katkısının yüzde 10'a kadar indirilmesinde Cumhurbaşkanına yetki verilecek.

- Kredi garanti kurumlarına 35 milyar lira kaynak

Hazine ve Maliye Bakanının, kredi garanti kurumlarına nakit kaynak aktarma veya özel tertip DİBS ihraç etme yetkisi 25 milyar liradan 35 milyar liraya yükselecek.

Aynı şekilde Bakan, nakit aktarımı ve/veya ihraç edilecek özel tertip DİBS için müsteşarlık bütçesinin mevcut ya da yeni açılacak tertiplerine 35 milyar liraya kadar ödenek eklemeye yetkili olacak.

- Dernek üyeliklerine bildirim zorunluluğu

Dernekler Kanunu'nda değişikliğe gidilerek, derneklerin yönetim kurulu ve denetim kurulu üyeliklerine seçilenlerin yanı sıra üyelere de üyeliklerini bildirme zorunluluğu getiriliyor. Dernek üyelikleri kabul edilen ya da sona eren vatandaşların 30 gün içerisinde bildirimleri yapılacak.

Dernekler, altı ay içinde üyeliği devam edenlerin adını, soyadını, doğum tarihini ve kimlik numarasını mülki idare amirliğine bildirecek. Bu bildirimi yerine getirmeyen dernek yöneticileri hakkında 500 lira idari para cezası uygulanacak.

Dernekler Kanunu ile Türk Medeni Kanunu'na göre derneklerle ilgili her türlü kayıt, iş ve işlemler elektronik ortamda yapılabilecek.

Teklifle, yenilenebilir enerji kaynaklarına ilişkin düzenlemelerin tek kanun metninde yer almasını sağlamak ve mükerrer düzenlemeleri ortadan kaldırmak için Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun'da düzenlemeye gidiliyor.

Teklife göre, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, yenilenebilir enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması, bu alanların ve bağlantı kapasitelerinin yatırımcılara tahsisiyle yatırımların hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi amacıyla kamu ve hazine taşınmazları ile özel mülkiyete konu taşınmazlarda kurum ve kuruluşların görüşü alınarak yer seçimi yapmak suretiyle yenilenebilir enerji kaynak alanları oluşturacak.

Bu husus, tapu kütüğüne şerh edilecek, şerh tarihinden itibaren 3 yıl içinde Kamulaştırma Kanunu'ndaki ilgili hükme göre kamulaştırma bedelinin tespitiyle, "Hazine adına tescili isteği"nde bulunulduğuna dair mahkemeden alınacak belge tapu idaresine ibraz edilmediği takdirde, bu şerh tapu idaresince resen sicilden silinecek.

Yenilenebilir enerji kaynak alanlarının kullanımını ve verimliliğini etkileyici imar planları düzenlenemeyecek. Belirlenen yenilenebilir enerji kaynak alanları, imar planlarına resen işlenmek üzere Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından ilgili mercilere bildirilecek.

Elektrik enerjisi üretimine yönelik yenilenebilir enerji kaynak alanlarının ilgili kurum ve kuruluşların görüşü alınarak belirlenmesi, derecelendirilmesi, korunması, kullanılması, bu alanları kullanacak tüzel kişilerde aranacak koşulların belirlenmesi, TEİAŞ veya ilgili dağıtım şirketi tarafından bağlantı ve sistem kullanımı hakkında görüş verilmesi ve kapasite tahsisi yapılması Bakanlık tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenecek.

Aynı kapsamda yapılacak yarışma, yenilenebilir enerji kaynak alanı tahsisi, teminat alınması, yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde teminatın irat kaydedilmesi, yerli malı kullanım şartlı aksamın özellikleri ile uygulamaya ilişkin usul ve esaslar da söz konusu yönetmelikle belirlenecek.

Yenilenebilir enerji kaynak alanlarında kurulacak üretim tesisleri için Bakanlık tarafından Türk Lirası olarak belirlenecek tavan fiyat üzerinden teklif edilecek en düşük fiyat, o yenilenebilir enerji kaynak alanı için yarışma şartlarında belirlenecek süre boyunca Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması kapsamında uygulanacak.

Yarışma sonucunda oluşacak fiyatın yarışma şartlarında belirlenecek süre içerisinde güncellenmesine ilişkin usul ve esaslar ilgili yarışma şartnamesinde Bakanlık tarafından belirlenecek. Bu madde kapsamında kurulacak üretim tesisleri için önlisans ve lisans verme koşulları, iptali ve tadili ile ilgili hususlar EPDK tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenecek.

Özel mülkiyete konu taşınmazların yenilenebilir enerji kaynak alanı olarak belirlenmesi halinde, söz konusu alanlar üzerinde acele kamulaştırma yapılabilecek.

Endüstri Bölgeleri Kanunu kapsamında belirlenen bölgelerin yenilenebilir enerji kaynak alanı olarak da belirlenmesi halinde, bu alanların tahsis edileceği tüzel kişilerin belirlenmesi dışındaki diğer gerekli işlemler bu kanuna göre yürütülecek. Bu alanları kullanacak tüzel kişiler, Bakanlık tarafından belirlenecek.

Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretiminin desteklenmesi amacıyla uygulanan tarifeler ile YEK Destekleme Mekanizması kapsamındaki diğer gelirlerin değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar EPDK tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenecek.

- "Boşanma ve evliliğin iptali" ile ilgili düzenleme

Nüfus Hizmetleri Kanunu'ndaki "boşanma ve evliliğin iptali" ile ilgili hükümde de değişiklik yapılıyor.

Buna göre, taraflardan birinin ölmüş ya da yabancı olması halinde, Türk vatandaşı olan diğer taraf veya vekilinin tek başına başvurması durumunda da yabancı ülke adli veya idari makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olarak verilen kararların usulen kesinleşmiş olması ve Türk kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması şartlarıyla nüfus kütüğüne tescil edilebilecek.

- Asgari ücret desteği

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na eklenen geçici maddeyle, 2020 yılında istihdamı desteklemek için iş gücü maliyetlerini azaltmak üzere; 2020'nin tamamında sektör ayrımı yapılmaksızın finansmanı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak şekilde, işverenlere, ödeyecekleri sigorta priminden mahsup edilerek günlük 2,50 lira, aylık 75 lira asgari ücret desteği sağlanacak.

Prime esas günlük kazanç tutarı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 256 lira olarak esas alınacak.

Bu madde kapsamında destekten yararlanılacak ayda/dönemde, 2019 yılı Ocak ila Kasım ayları/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması halinde bu madde hükümleri uygulanmayacak.

Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad ve unvan altında ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi İşsizlik Sigortası Fonu katkısından yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan veya sigortalıların prime esas kazançlarını 2020 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için eksik bildirdiği tespit edilen iş yerlerinden İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanan tutar, gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınacak.

İşverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili 2020 yılı Ocak ila Aralık aylarına/dönemine ait aylık prim ve hizmet belgelerini veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini yasal süresi içerisinde vermediği, sigorta primlerini yasal süresinde ödemediği, denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı durumlarının tespit edilmesi, kuruma prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması hallerinde asgari ücret desteği sağlanmayacak.

Ancak Kuruma olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını tecil ve taksitlendiren işverenler bu tecil ve taksitlendirme devam ettiği sürece asgari ücret desteğinden yararlandırılacak.

Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin devlet tarafından karşılandığı durumlarda işverenin ödeyeceği sigorta priminin İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanacak tutardan az olması halinde sadece sigorta prim borcu kadar mahsup işlemi yapılacak.

Linyit ve taş kömürü çıkarılan iş yerlerinde yer altında çalışan sigortalılar için günlük kazanç 341 lira olarak ve 2020 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı dikkate alınacak.

Aylık bağlama koşullarının yeniden belirlenmesi ve aylık alınan sürelerin prim ödenmiş hizmet gibi kabul edilmesine rağmen ikinci aylığa hak kazanamayanlardan isteyenler, kamu kurumlarında istihdam edilebilecek.

Teklifle Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun'da değişiklik öngörülüyor.

Buna göre, aklama suçunun araştırılması ve incelenmesi ile yükümlülük denetimi görevlerini yapacak denetim elemanları arasına Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığında istihdam edilen Hazine ve Maliye uzmanları da dahil ediliyor.

Erişimin engellenmesi kararı verilecek katalog suçlara Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da yer alan fiiller de ekleniyor. Ayrıca kumar oynanması için yer ve imkan sağlama ve bu kanunda yer alan suçlara ilişkin yayınlara erişim, içerik veya yer sağlayıcılarının yurt dışında ya da yurt içinde bulunmasına bakılmaksızın, resen Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanı tarafından engellenebilecek. Önerinin gerekçesinde, mevcut durumda kolaylıkla erişilebilen yasa dışı bahis ve kumar siteleri ile etkin bir şekilde mücadele edilmesinin amaçlanlandığı belirtildi.

Vakıflar Genel Müdürlüğüne ve mazbut vakıflara ait olan ve onarım veya inşa karşılığı uzun süreli kiraya verilen taşınmazlara ilişkin ek teminat alınacak. Sözleşme süresi içerisinde 3 aylık kirasını ödemeyen kiracıların, verilecek 30 günlük süre içerisinde borcunun tamamını ödememesi durumunda taşınmazın tahliyesi mülki amirlikçe yapılacak.

Ayrıca Vakıflar Genel Müdürlüğüne ve mazbut vakıflara ait taşınmazların onarım veya inşa karşılığı devam eden kiralamaları ile devam eden diğer kiralamalarında birikmiş üç aylık veya daha fazla kira borcu olanların, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde borcunu tamamen ödememesi halinde, taşınmazlar mülki amirlikçe tahliye edilecek ve vakıf alacakları tahsil edilecek.

Tüketiciler, elektrik ihtiyaçlarını yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılamayı talep edebilecek ve bunlara yönelik olarak farklı tarifeler belirlenebilecek.

Yurt dışında doğup yurt dışında ikamet eden ve süresiz ikamet iznine sahip olan Türk vatandaşları da çalışma şartı aranmadan dövizle askerlik uygulamasından yararlanabilecek.