Futbolun yeni efendisi Çin!
Dünyanın en kalabalık ülkesi, çılgın rakamlarla futbol piyasasını alt üst ederken, futbol dünyasından da bu kontrolsüz güce tepkiler geldi. Çin 10 yılda 50 bin futbol okulu açacağını duyururken, Çinli girişimciler de Avrupa’nın dev kulüplerine ortak olmaya başladı.
Toplam piyasa değeri 402,53 milyon euroyu aşan Çin Süper Ligi dünyanın en dikkat çekici liglerinden bir tanesi olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Son olarak Oscar, Tevez ve Obi Mikel gibi dünya yıldızlarını bünyesine katan Çin’in hedefi ise dünya futbolunda yeni söz sahibi olan ülke olmak. Futbol aşığı devlet başkanının büyük desteğiyle Çin futbolu kimleri transfer edecek önümüzdeki süreçte tahmin etmesi zor olsa da, futbolun daha doğrusu yıldızların rotasının artık Çin’e doğru değiştiğini söyleyebiliriz.
Günümüzde futbolun dengeleri ödenen yüksek bonservis bedelleriyle hızlı bir şekilde değişmeye başladı. Bir döneme damgasını vuran ABD, Rusya, Katar ve Hindistan sermayesinin futbola olan yatırımlarıyla yapılan üst düzey transferler artık Çin’e doğru kaymaya başladı. Finansal Fair Play dolayısıyla kemer sıkan ve daha dikkatli hareket eden Avrupa futbolu eskisi kadar transferde göz önünde yer alamazken, ‘Yıldız Futbolcular’ ise kendilerine yeni adres olarak Çin’i seçmeye başladı.
‘Galatasaray daha vefalı’ sözleriyle para yerine sevdiği kulübü bırakamayan Taçsız Kral Metin Oktay’ı hatırlasak da günümüzde para birçok şeyin önüne geçmiş durumda... Öyle ki Arjantin futbolunun yıldızlarından bir tanesi olan Carlos Tevez 2010 yılında yaptığı bir açıklamada, “Para benim için ön planda değil. Sadece zevk aldığım kulüplerde oynarım” sözlerini 6 sene sonra unutarak Shanghai Greenland Shenhua kulübüne 10,5 milyon euroya transfer oldu ve yılda 45 milyon euro kazanmak için Çin’in yolunu tutan yıldızlar kervanına katıldı.
Kimileri kara para aklıyor ithamlarıyla Çin futbol kulüplerinin yaptıkları transferleri başka noktalara çekmeye çalışsa da Çin son haftalarda yaptığı transferlerle yine adından söz ettirmeye başladı. Son olarak Tevez ile Oscar’ı milyonlarca dolar harcayarak ülkesine getirip spor dünyasının dikkatini çeken Çin’in 2017’ye de damgasını vuracağı görülüyor.
50 BİN FUTBOL OKULU
Yalnızca yaptığı yüksek bonservisli transferlerle ses getirmek değil elbette Çin’in planı... Açtıkları futbol okullarıyla da futbolcu yetiştirmeye ağırlık veren Çin Süper Ligi zamanla Avrupa’nın büyük liglerine rakip olmayı hedefliyor. Ülke genelinde 10 yılda 50 bin futbol okulu açmak birinci öncelikleri ve bu okullarda Çinli genç futbolcuları eğitecek menajerlerle de şimdiden anlaşmaya vardılar. Buna örnek olarak Çin’in Shanghai SIPG kulübü, aldığı genç oyuncuları parlatarak yüksek rakamlara satan Porto kulübünün menajeri Acacio Valentim’i göreve getirdi.
Yakın zamanda Çin Devlet Başkanı Xi Jinping sözcüsü aracılığıyla Çin kulüplerinin transfer politikasını eleştirerek, harcamalarda kısıtlamalara gidileceğini ve kurallara uymayan kulüpleri ihraç edeceklerini söylese de Jinping’in hayali bu konuda çok büyük. Xi Jinping Çin’in futbolda dünyanın süper gücü olması için 2050 yılını işaret etti. Bu gelişmelerde pay sahibi olmak isteyen kurum ve kuruluşlar ise Çin’de faaliyetlerini hızlandırdı. Almanya Bundesliga Ligi ekibi Borussia Dortmund şimdiden Çin’de ikinci bürosunu Şanghay’da açmak üzere çalışmalarında son aşamaya yaklaştı.
YABANCI SINIRLAMASI VAR
4+1 yabancı kuralının uygulandığı Çin Ligi’nde, Federasyon büyük bir değişime imza atmaya hazırlanıyor. Yaptıkları yıldız transferleriyle önemli bir sükse yapan ligde gelecek sezon yabancı kuralı 3+1 olacak. Herhangi bir Çin ekibi, kadrosunda en fazla 4 yabancı uyruklu oyuncuya yer verebilecek. Bu kontenjanlardan birisi, Çin dışından gelecek olan farklı bir Asya ülkesi vatandaşı futbolcuya ayrılmış durumda olacak. Çin Futbol Federasyonu’nun bu kararı almasındaki en büyük etken maçlarda daha çok Çinli futbolcunun oynamasının teşvik edilmesi. Birçok yıldız futbolcuyu ligine kazandıran Çin hükümeti bu aşamadan sonra da dünya futboluna futbolcu sunmayı amaçlıyor. Öte yandan sadece futbolcu transferiyle değil Avrupa'nın büyük kulüpleriyle de işbirliği içinde olan Çinli yatırımcılar Manchester City'nin %13'lük hissesine sahip, Atletico Madrid'in ise %20'sini yönetiyorlar. Önümüzdeki süreçte de İngiltere'den Aston Villa ve Hollanda'dan Ajax'ın hisselerini alacakları gelen bilgiler arasında. Bugün konuştuğumuz Brezilyalı yıldızlar gibi yakın gelecekte de Çinli yıldızları konuşuyor
olabiliriz.
ÇİN BİR TEHLİKE Mİ, BİLEMİYORUM
Çin hükümetinin futbola olan yatırımları Avrupa kulüplerini ise ciddi anlamda bir krize sürükledi. Yıldız futbolculara ödenen astronomik rakamlar Avrupa’nın dev kulüplerini ve yöneticilerini korkutmaya başladı. İngiliz basını bu rakamlara hayır demenin imkansıza yakın olduğundan dem vururken, gelecekte neredeyse bütün dünya yıldızlarının para için Çin’i tercih edeceklerine dikkat çekti. İngiltere Premier Lig ekiplerinden Liverpool’u çalıştıran Jürgen Klopp, Chelseali Oscar’ın Çin’e transfer olmasını eleştirerek, “Bugün Çin Ligi gerçekten oynamak isteyeceğiniz bir lig değil. Oyuncuları oraya getirmenin tek yolu para” diye konuştu. Alman teknik adam, “Bunu tehlike olarak görüyor musunuz?” sorusuna ise “Bilmiyorum” şeklinde cevap verirken, bir gün bir oyuncunun Çin’e gitmek isterse onu kimsenin engelleyemeyeceğinin altını çizdi. Futbolcuları Oscar ve Obi Mikel’i Çin’e kaptıran Chelsea’nin hocası Conte ise “Umarım Oscar ve Mikel, Çin’e transfer olan son oyuncumuz olur. Bu kadroyla devam etmek istiyorum” serzenişinde bulunmuştu. Öte yandan yakın zamanda Türkiye'den Çin'e giden Türk futbolculara değinmek gerekirse; Burak Yılmaz’ın 31 Aralık 2019 tarihine kadar Çin Süper Ligi ekibi Beijing Guoan'la sözleşmesi bulunuyor. Geçen sene 8 milyon euroya Galatasaray’dan transfer olan Burak yakın zamanda verdiği röportajda Türkiye’ye dönmek gibi bir düşüncesinin olmadığını belirtmişti. 31 yaşındaki futbolcu takımıyla çıktığı 17 lig maçında 11 gol ve 3 asistlik katkıda bulunurken, 3 kez de Çin FA Kupası’nda oynadı ve 2 asist yaptı. Beşiktaş’tan 7 milyon euroya Hebei China Fortune'a giden Ersan Gülüm’ün ise 31 Aralık 2018 tarihine kadar takımıyla sözleşmesi devam ediyor. Ersan 24 lig maçında 1 gol ve 1 asistle oynarken, 1 kez de Çin FA Kupası’nda forma giydi.
RİEKERİNK GALATASARAY'A ÇİN’DEN GELDİ
Süper Lig ekiplerinden Galatasaray’da önce altyapının başına getirilen ardından ise A Takımı emanet ettiği Hollandalı teknik direktör Jan Olde Riekerink, Sarı-Kırmızılı ekibi çalıştırmadan önce Çin’de görev yaptı. Riekerink, Çin’de görev aldığı 4,5 sene boyunca teknik direktörlük ve gençlik bölüm başkanı olarak Çin U19, Çin U20 ve Çin U16 milli takımlarını çalıştırdı.
Karar gazetesi spor servisi, Burak Yılmaz ve Ersan Gülüm'ün yer aldığı Çin ligiyle ilgili 13 Mart 2016 tarihinde 'Futbol bu topraklarda doğdu' ve 24 Aralık 2016 tarihinde ise 'Transferin Oscar'ı Çin'e' özel haberleriyle Çin futboluna ayrı bir parantez açmıştı.
(Hakan Akar / Karar)
