Yemek borusu (özofagus) kanseri nedir?
Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Onur Bayraktar, yemek borusu kanserinin tanı ve tedavi yöntemlerini tüm ayrıntılarıyla sizler için anlattı.
Özofagus ya da yaygın bilinen adıyla yemek borusu, ağızdan başlayıp mideye kadar uzanan ve tüp şeklinde bir organdır. Özofagustaki normal hücrelerin anormal hücrelere dönüşüp kontrolsüzce çoğalmasıyla özofagus kanseri ortaya çıkar. Bu hastalık, 60 yaş sonrasında ve erkeklerde daha sık görülür.
Belirtileri nelerdir?
Özofagus kanseri genelde erken evrede herhangi bir belirti vermez. Ancak neden olduğu belirtiler şunlardır:
• Yutma güçlüğü,
• Kilo kaybı,
• Göğüs ağrısı,
• Halsizlik,
• Siyah renkli dışkılama,
• Ses kısıklığı.
Özofagus kanseri dışındaki hastalıklarda da tüm bu belirtiler görülebilir. Ancak bu belirtilere sahipseniz mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.
Özofagus kanserinin tanısı için hangi testler kullanılır?
Endoskopi (üst gastrointestinal sistem): Özofagus kanseri için en sık yapılan testtir. Bu test sırasında, kameralı ince bir tüp ağızdan onikiparmak bağırsağına kadar ilerletilir. Yemek borusu, mide ve ince bağırsağın içeriden görüntülenmesi sağlanır.
Bilgisayarlı tomografi (BT): Göğüs ve karın içerisinden kesitler halinde görüntü alınarak tümör varlığı ve yayılımı incelenebilir.
Biyopsi: Endoskopi sırasında, yemek borusundaki anormal görünümlü alanlardan doku örnekleri alınır ve mikroskop altında incelenir.
Endoskopik Ultrasonografi (EUS): Endoskopik cihazına bağlı bir prob vasıtasıyla tümör ve etraf dokulara yayılma derecesi ses dalgaları kullanılarak incelenir.
Pozitron Emisyon Tomografisi (PET): Uzak organlarda, kemiklerde ve lenf düğümlerinde görülebilecek yayılımları (metastaz) saptama amacıyla kullanılır.
Özofagus kanseri için risk faktörleri nelerdir?
Genetik yatkınlık, sigara ve alkol kullanımı, beslenme alışkanlıkları (aşırı sıcak sıvılar tüketme vb.), kronik reflü hastalığı, şişmanlık ve kostik maddelerin içilmesi gibi faktörler kansere yatkınlığı artırır.
Özofagus kanserinde tedavi yöntemleri nelerdir?
Tedaviyi belirleyen en önemli faktörler kanserin türü (adenokanser ve skuamöz hücreli kanser) ve yayılım durumudur. Özofagus kanseri lenf bezleri, akciğer, karaciğer ve kemiğe yayılabilir.
Cerrahi: En sık kullanılan tedavi yöntemi olup, bu yöntemle kanserin yerleşimine göre özofagusun bir kısmı ya da tamamı açık veya kapalı ameliyatla alınır. Ardından sindirim sisteminin devamlılığı, midenin ya da ince bağırsağın göğüs boşluğundan yukarı çekilerek kalan yemek borusu ile birleştirilmesi ile sağlanır.
Endoskopi: Erken evredeki küçük tümörler endoskopi ile çıkarılabilir.
Kemoterapi: Kemoterapi, kanser hücrelerini öldüren veya büyümelerini durduran ilaçların uygulanmasıdır. Hastalığın evresine göre ameliyat öncesi veya sonrasında da kemoterapi uygulanabilir.
Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlar ile belirli bölgedeki kanser hücrelerinin çoğalmalarının önlenmesi işlemidir. Kanserin tipine ve yayılımına göre radyoterapi uygulaması kemoterapi ile beraber, ameliyat öncesi veya sonrasında yapılabilir.
İmmunoterapi: Kanser gelişimini durdurmak için vücudun bağışıklık sistemi ile birlikte çalışan ilaçların kullanılmasıdır.