Vitaminler için kritik uyarı: Şifa yerine zehir olabilir
TEİS Genel Başkanı Nurten Saydan, Kovid-19 salgını ve havaların soğuması gibi nedenlerle rağbet gören vitaminler için, "Gıda takviyesi olsalar bile saklanma koşullarına riayet edilmeden eczane dışında satışları, fayda yerine zarar getirir ve zehirlenme riskini arttırır" uyarısında bulundu.
TEİS Genel Başkanı Saydan, ilaç ve vitaminlerin kullanımı ve saklama koşullarına ilişkin AA muhabirine açıklama yaptı.
İlaçların etkinliğini kaybetmemesi için mutlaka kullanma talimatı ve kutusunun üzerinde belirtilen koşullara göre saklanması gerektiğini vurgulayan Saydan, ecza dolabı ya da camlı bir dolapta saklanması gerektiğini kaydetti.
Bu dolabın da kuytu, serin, rutubet olmayan, güneş görmeyen bir yere konulması gerektiğine işaret eden Saydan, "Eğer 'oda sıcaklığında saklayınız' ibaresi mevcutsa güneş görmeyen, serin, nemli olmayan ve sıcaklığı 25 dereceyi geçmeyen yerlerde ilaçlarınızı kendi ambalajlarında saklayınız. En önemlisi çocukların uzanıp alamayacağı yüksekliğe konulmalı ve mümkünse kilitlenmeli. Rutubetli sıcak yerlerden de ilaçları uzak tutmak gerekir" uyarısında bulundu.
İlaçların hem karışmaması hem de ışıktan korunması açısından kutusunda tutulması gerektiğinin altını çizen Saydan, ilaçların, etkileşime uğrayabileceği diğer besin ve maddeler, yan etkileri, çiğnenerek, bölünerek veya suda çözülerek kullanılıp kullanılamayacağı konusunda mutlaka eczacıya danışılması gerektiğini ifade etti.
"Buzdolabı 'ilaç dolabı' değildir"
Saydan, yapılan en büyük yanlışların başında ilaçların buzdolabı raflarında saklanmasının geldiğini belirterek, şunları kaydetti:
"Buzdolabı ilaç dolabı değildir. Buzdolaplarında en çok ve yanlış olarak ateş düşürücü, öksürük ve vitamin şuruplarının saklandığını biliyoruz. Buzdolabında saklanması gerekenler dışında ilaçlarınızı asla buzdolabında saklamayın. Çünkü bazı şurupların içindeki etken maddeler dibe çöker ve her dozda eşit miktarda ilaç alınmamış olur. Bu da tedavi sürecini etkiler. Aynı şekilde buzdolabında saklanan tablet şeklindeki ilaçların da etken maddelerinde bozulmalar meydana gelebilir. Eğer ilacınızın ambalajında 2-8 derece arasında saklamanız gerektiği yazıyorsa bu ilaçlarınızı soğuk ortam olan buzdolabında saklamanız gerekir. Bu tip ilaçların eczaneden temini sırasında ilaçlarınızı taşırken bozulmasını önlemek amacıyla size bir buz aküsü eşliğinde teslim edilecektir. Eczacıların, buz aküsü ile birlikte verdiği ve 'buzdolabına konulacak' dediği ilaçlar da asla buzluk bölümüne veya buzluğa yakın yere konulmamalı. Çünkü bu şekilde de donarak ilaçların bütün yapısı bozulur, böyle bir hata yapıldığında ise ilaçların kullanılmaması gerekir."
C vitaminleri için saklama koşulları uyarısı
"Gıda takviyeleri gıda değil, ilaçtır" diyen Saydan, gıda takviyelerinin saklama koşullarına ilişkin de şu bilgileri paylaştı:
"İlaçlar gibi gıda takviyelerinin de saklama koşuları ve kullanımları için özel uyarılar bulunuyor. Özellikle son dönemde sıklıkla kullanılan C ve D vitamini içeren gıda takviyeleri için özel saklama koşulları ve uyarılar mevcut. C vitamini içeren gıda takviyeleri mutlaka 25 derecenin altında bir sıcaklıkta muhafaza edilmeli, buzdolabına koyulmamalıdır. Zira C vitamini içeren gıda takviyesinin C vitamini deposu portakal gibi buzdolabında saklanması, suda çözünen efervesan tabletlerde çözünme ve dağılma problemlerine yol açabilir. Kapsül ve tablet formundaki yutulabilir formlarda ise dağılım ve yutma problemlerine sebebiyet verebilir. Unutulmamalıdır ki, C vitamini hem 25 derecenin üzerindeki sıcaklıklarda hem de buzdolabı ısısı olan 2-8 derece sıcaklıkta kontrolsüz saklanırsa yapısında bozulmalar meydana gelir."
"D vitaminini kan değerlerinizi ölçtürmeden kullanmayın"
D vitaminlerinin de gıda takviyesi olarak son dönemde yoğun rağbet gördüğüne dikkati çeken Nurten Saydan, "D vitamininin vücuttaki kan değerinin ölçümü yapılarak kullanılması gerekiyor. Gıda takviyesi olarak, vatandaşımızın D vitamin seviyesinin ölçümünü yapmadan, hekim ve eczacısına danışmadan kontrolsüzce kullanımı uygun değildir. Vitaminlerin gıda takviyesi olsa bile saklanma koşullarına riayet edilmeden eczane dışında satışı fayda yerine zarar getirir ve zehirlenme riskini arttırır" diye konuştu.
TEİS Genel Başkanı Saydan, ilaçların mutlaka eczaneden, eczacı elinden alınması gerektiğini, bu ürünlerin saklama koşullarının insan sağlığı açısından çok önem taşıdığını vurguladı.