Unutkanlık yaşlılık değil bir hastalık belirtisidir
Unutkanlığın bilinenin aksine yaşlılık değil bir hastalık belirtisi olduğu belirtildi. Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakülltesi Psikiyatri Bölümü Öğretim üyesi Prof. Dr. Evrim Özkorumak Karagüzel, dünyada insan ömrünün her geçen gün uzadığını, bunun sonucu olarak 65 ve üzeri dünya nüfusunun 2050 yılında 2 milyar olmasının beklendiğini hatırlattı.
Türkiye’de de benzer durumun yaşandığını ve nüfusun giderek artmakta ve 65 yaş üstü nüfus oranının da gün geçtikçe yükseldiğini belirten Karagüzel, KTÜ Farabi Hastanesi’nde de yaşlı hastaların ruhsal sorunlarının ele alındığı özel bir birim olan Geriatrik Psikiyatri Polikliniği’nin hizmet verdiğini söyledi.
“Unutkanlık, Alzheimer belirtisi olabilir”
Yaşlılıkta hastalıklara bağlı ortaya çıkan belirtilerin ve şikayetlerin normal sayılıp yaşlılığa bağlanarak üzerinde durulmamasının önemli bir sorun olarak karşılarına çıktığını ifade eden Prof. Dr. Evrim Özkorumak Karagüzel “Bu durum hastalık tanılarının atlanmasına neden olabilmektedir. Alzheimer hastalığı yani unutkanlık, ilerleyen yaşla birlikte ortaya çıkan hafıza sorunlarına neden olan bir hastalıktır. Sinsi başladığı ve yavaş ilerlediği için hasta ve yakınları tarafından çok sıklıkla gözden kaçabilen ya da yaşlılığın sonucu olarak görülebilen bir hastalıktır. Unutkanlık, ruhsal hastalıklarda sık olarak ortaya çıkan bir şikayettir. Örneğin; kaygılı bireylerde ya da depresyonda, dikkat sorunları sonucu unutkanlık gelişebilmektedir. Şizofreni hastalarında genel olarak zihinsel işlevlerin bozulması nedeniyle unutkanlık olabilmektedir. Unutkanlığın ciddi değerlendirilmesi ve ayırt edilebilmesi, erken tanı konabilmesi açısından önemlidir. Tanı, genel olarak hastadan ve yakınından alınan öykü ve tarama testleri ile Psikiyatri Kliniği'nde gerçekleştirilebilmektedir.
Özellikle erken evrelerde, diğer ruhsal hastalıklardan ayırt edilebilmesi önemlidir. Yaşlılardaki psikiyatrik değerlendirme ayrıntılı öykü ve muayeneyi içerir. Hastaların bir kısmı unutkanlıktan şikâyet ederken bir kısmı da hastalık ilerledikçe hafıza ile ilgili şikâyette bulunmaz. Diğer bir sorun ise yaşlılarda ortaya çıkan unutkanlığın normal sayılıp yani yaşlılık belirtisi olarak görülerek gözden kaçırılması ya da üzerinde durulmamasıdır. Böyle durumlarda hasta genellikle ileri evrede unutkanlık dışında birçok ruhsal belirti ile gelmektedir. Bu durum tedaviyi güçleştirmektedir” dedi.
Prof. Dr. Evrim Özkorumak Karagüzel, unutkanlık hastalığının, ileri yaş depresyonu ile karışabilmesi, seyri sırasında birçok psikiyatrik belirtilerin ortaya çıkması ve tedaviye ihtiyaç duyması nedeniyle unutkanlık şikâyeti olan kişilerin, Psikiyatri Uzmanı tarafından Geriatrik Psikiyatri birimlerinde takip edilmesinin önemli olduğunu söyledi.
“Pandemi dönemi, yaşlılarda önemli psikiyatrik sorunları tetikledi”
Covid-19 salgınının etkileri ve salgından korunma ile ilgili birçok uyarının yaşlılar üzerinden yapıldığına dikkat çeken Karagüzel, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Covid-19 salgını ile birlikte 65 yaş üstü hastalara yönelik ‘tehlikeli grup’ vurgusu ile sıkça uyarılarda bulunulması, onların toplumun zayıf halkası şeklinde nitelendirilmesi, yaşlı ayrımcılığına zemin hazırlamıştır. Salgın nedeni ile önerilen ‘fiziksel mesafenin korunması’, çoğu yerde yanlış anlaşılarak ‘sosyal mesafe’ ve ’sosyal izolasyon’a dönüşmüştür. Sosyal izolasyon, bu yaş grubunda depresyon, anksiyete belirtilerinin tetiklenmesine, zihinsel işlevlerde kötüleşmeye yol açmakla birlikte örneğin; unutkanlık hastalığının ilerlemesi açısından risk oluşturmaktadır. Ayrıca bu hasta grubu, zihinsel işlevlerdeki gerilemeye bağlı olarak koruyucu önlemleri uygulamakta zorlanabilirler. Bu durum da bu hastalarda enfeksiyon riskini artırmaktadır.”
Prof. Dr. Evrim Özkorumak Karagüzel, KTÜ Farabi Hastanesi Psikiyatri Polikliniğinde geçtiğimiz yıl toplam 14 bin 212 kişinin başvurduğunu belirterek bu hastaların bin 689’unun 65 yaş üstü Geriatrik Psikiyatri Polikliniği hastası olduğunu sözlerine ekledi.
