Sıcak çarpmasına ne iyi gelir? Sıcak çarpması belirtileri nelerdir?

Aşırı sıcaklar geliyor! Uzmanlar uyarıyor. Sıcak hava dalgasının etkisi altına giren Türkiye’de aşırı sıcaklar bekleniyor. Uzmanlar güneş çarpmasına karşı uyarıda bulunurken alınacak önlemler de araştırılıyor. Peki, Sıcak çarpmasına ne iyi gelir? Sıcak çarpması belirtileri nelerdir? Sıcak çarpmasına karşı nasıl önlem alınır? İşte güneş çarpması ile ilgili bilmeniz gerekenler…

SICAK ÇARPMASINA NE İYİ GELİR?

- Hasta serin ve havadar bir yere alınır,

- Giysiler çıkarılır,

- Sırt üstü yatırılarak, kol ve bacaklar yükseltilir,

- Bulantısı yoksa ve bilinci açıksa su ve tuz kaybını gidermek için 1 litre su -1 çay kaşığı karbonat -1 çay kaşığı tuz karışımı sıvı ya da soda içirilir.

GÜNEŞ ÇARPMASININ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Isıdan dolayı yaralanmanın en ağır ve ciddi türlerinden birisi olan sıcak çarpması, insan vücut ısısının 40 C veya üstüne çıktığı durumlarda meydana gelebilir. Sıcak çarpması, yani hipertermi acil tedavi gerektirir. Tedavi edilmeyen sıcak çarpması bireyin beynine, kalbine, böbreklerine ve kas dokusuna hızla kalıcı zarar verebilir. Tedavinin gecikmesi hasarı ağırlaştırır, ciddi komplikasyon veya ölüm riskini artırır.

Sıcak Çarpmasının (Hiperterminin) belirti ve semptomları arasında öncelikle çok yüksek vücut ısısı bulunur. Bir rektal termometre kullanılarak 40 C veya daha üstü bir değerde ölçülen vücut ısısı sıcak çarpmasının ana işaretidir.

Sıcak çarpmasından etkilenen bireylerin zihinsel durum ve davranışları değişebilir. Ajitasyon, akıl karışıklığı, deliryum, koma, konuşma bozukluğu, titreme nöbeti, ve sinirlilik durumları sıcak çarpmasından kaynaklanabilir.

Sıcak havadan kaynaklanan hipertermi durumunda bireyin cildi sıcak ve kuru hissedilir.  Bununla yanı sıra yoğun egzersizden kaynaklanan sıcak basması (hipertermi) durumunda bireyin cildi kuru veya hafif nemli hissedebilir.

Birey mide bulantısı ve kusma ihtiyacı hissedebilir ve zonklayan baş ağrısından muzdarip olabilir.

Sıcak çarpmasından etkilenen bireylerin nefes alıp vermesi daha hızlı ve kesik hale gelebilir. Bireyin vücut ısısı arttıkça, cilt rengi kırmızıya dönebilir ve nabzı, yani kalp atış hızı önemli ölçüde artabilir. Bu vücudu soğutmaya çalışan kalbin üzerine yüksek ısı stresinden binen yükten kaynaklanmaktadır.

Sıcak çarpmasından etkilenen bireylere derhal tıbbi yardım sunulmalıdır.

SICAK ÇARPMASINA KARŞI NASIL ÖNLEM ALINIR?

Sıcak havalarda bireyler üzerlerine rahat ve bol oturan, hafif kıyafetleri tercih etmelidir. Sıkıca oturan giysiler bireyin vücudunun düzgün bir şekilde soğumasına engel olabilir.

Birey kendisini güneş yanıklarına karşı korumalıdır. Güneş yanığı vücudun kendini serinletme yeteneğini etkiler. Açık havada geniş kenarlı bir şapka ve güneş gözlüğü giymek ve en az 15 SPF'li geniş spektrumlu bir güneş kremi kullanmak bireyi normal şartlarda güneşe karşı koruyabilir. Güneş kremi bol miktarda uygulanmalı ve iki saatte bir yenilenmelidir. Yüzme ya da terleme durumlarında güneş kremi daha sık yenilenebilir.

Bol sıvı tüketmek, vücutta bol su bulunmasına, bu sayede vücudun kolayca terlemesine ve normal vücut ısısını korumasına yardımcı olur. Vücudun susuz kalma ve ısıyı dağıtma yeteneğini etkileyebilecek ilaçları kullanan bireyler, sıcaklık ile ilgili sorunlara özellikle dikkat etmelidir.

Park edilmiş araçlarda kimse bırakılmamalıdır. Bu sıcağa bağlı çocuk ölümlerinin yaygın bir nedenidir. Güneşin altına park edilen araçların sıcaklığı 10 dakikada 6 - 7 derece birden yükselebilir. Sıcak havalarda, camlar aralık olsa ya da araç gölgede olsa bile park eden araçlar güvenli değildir.

Günün en sıcak dönemlerinde birey daha sakin faaliyetleri tercih etmelidir. Örneğin iş nedeniyle sıcak havalarda yorucu faaliyetlerden kaçınamayan bireyler, bol miktarda sıvı tüketmeli ve sık sık serin bir yerde dinlenmelidir. İş programının daha ağır fiziksel emek gerektiren kısımlarını sabah erken veya akşamüzeri gibi günün daha serin kısımlarında gerçekleştirecek iş programlarına eğilmek daha faydalı olabilir.

Birey, kendi vücudunu sıcak havada çalışmaya ya da egzersiz yapmaya alıştırana kadar bu aktivitelerin süresini sınırlamalıdır. Sıcak havaya alışkın olmayan bireyler özellikle sıcağa bağlı hastalıklara karşı hassastır. Normal şartlarda bireyin vücudunun sıcak havaya alışması birkaç hafta alabilir.

Yüksek risk grubunda olan, ilaç kullanan, sıcak havalarda yorucu bir spor etkinliğine katılan bireyler dikkatli olmalıdır. Spor etkinliklerinde veya sıcak havada çalışılan işyerlerinde ısınmaya bağlı bir acil durumda gerekli tıbbi hizmetlerin varlığından emin olmak önemlidir.