Perthes hastalığının risk faktörleri nelerdir?
Ortopedi ve Travmatoloji, Çocuk Ortopedisi Uzmanı Op. Dr. Ozan Ali Erdal, Perthes hastalığı hakkında merak edilenleri tüm ayrıntılarıyla sizler için anlattı.
Legg-Calve-Perthes hastalığı ya da diğer adı ile çocukluk çağının nedeni bilinmeyen femur başı avasküler nekrozu, kesin bilinmeyen bir nedenle uyluk kemiği (femur) baş kısmının dolaşımının bozulması ve bunun sonucu kemiğin yumuşayarak yük altına şeklinin bozulması sonucu görülen kalçanın önemli bir çocukluk çağı hastalığıdır.
Belirtileri nelerdir?
Perthes hastalığı sıklıkla 4-8 yaş arasında tespit edilir ve en sık kendini topallama veya kalça ve diz ağrısı ile gösterir. Genellikle tek taraflı tutulum olsa da bazı olgularda her iki kalçanın da tutulabildiği bilinmektedir. Hastalık genellikle erkek çocukları daha fazla tutar. Ailede bir veya daha fazla Perthes hastalığı vakasının olması da önemli bir risk faktörüdür.
Kanın pıhtılaşma eğilimini artıran hastalıkların da Perthes hastalığı ihtimalini artırdığı düşünülmektedir. İlginç bir şekilde, çocuğun yanında içilen sigaraya bağlı pasif içici olmasının da Perthes hastalığı gelişme ihtimalini arttırdığı gösterilmiştir. Ayrıca, hastaların önemli bir kısmında dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) tespit edilmiştir. Bu bozukluk ile Perthes hastalığı arasındaki etiyolojik ilişki kesin bilinmemektedir.
Erken tanı oldukça önemlidir!
Çocukluk çağının başlarında hafif topallama, tekrar eden diz ve kalça ağrılarında Perthes hastalığından da şüphelenilmeli ve gerekli tetkikler yapılmalıdır. Özellikle aile hikayesi olan olgularda gecikmeden ileri tetkiklere de başvurulmalıdır. Erken tanı alan olguların aşırı travmatik aktivitelerden uzak tutulması, eklem hareketlerini koruyucu fizik tedavi yöntemlerinin ve gerekirse femur başını koruyucu cerrahi müdahalelerin uygulanması ile iyi seyirli olduklarını biliyoruz. Geç tanı veya geç ileri tetkiklerin ardından şekli bozulmuş bir femur başına uygulanacak tedaviler de daha sınırlı olmakta ve sonuçların iyi olma ihtimali düşmektedir.
Bu hastalık örneğinde de gördüğümüz üzere, çocukluk çağında özellikle tekrar eden ve çocukta topallamaya yol açan eklem ağrılarına her zaman altta bir nedenin tespit edilebileceği fikri ve bu patolojinin erkenden tespitinin çocuğun sağlıklı kas-iskelet sistemi devamlılığı veya yeniden kazanılmasında en önemli kriterlerden biri olduğu bilinci ile yaklaşmak gereklidir.
