Menopoz döneminde sağlığınızı koruyun!
Kadınların hayatında önemli dönüm noktalarından biri olan menopoz, günlük yaşam ve sağlık konusunda pek çok endişeyi de beraberinde getiriyor. Kadın hayatının doğal evrelerinden biri olarak düşünülmesi gereken menopozun, tedavisi mümkün olmayan sorunların yaşandığı, yaşlanmanın başlangıcı olan dönem olarak görülmesi bu süreci zorlaştırıyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Zeki Salar, “18 Ekim Dünya Menopoz Günü” öncesinde menopoz döneminde bedensel ve ruhsal sağlığın korunması hakkında bilgi verdi.
Ailemde tüm kadınlar erken menopoza girdi diyerek doktora gitmeyi ihmal etmeyin
Menopoz, kadınlarda adet kanamalarının kesilmesi anlamına gelir. Ortalama menopoz yaşı Batı toplumlarında 50-51 iken, ülkemizde 47-49 yaş civarındadır. Menopozun 40 yaşından önce olmasına “prematür menopoz”; 45 yaşından önce olmasına ise “erken menopoz” adı verilir. Her iki durum da normal değildir. 50’li yaşlarda görülen menopoz doğal bir süreç olarak değerlendirilirken, erken menopoz tedavi edilmesi gereken anormal bir durum olarak ele alınmalıdır. Bu nedenle erken menopoz özellikle çocuk yapma planlarını gerçekleştirememiş kadınlar için önem taşımaktadır.
Menopoz döneminde kemik erimesi, kalp krizi ve inme riski artıyor
Adet kanamalarında düzensizlik ve adet kesilmesi menopoz döneminin ilk belirtilerindendir. Ateş basmaları ve terleme sıklıkla bu düzensizliklere eşlik eder. Kimi zaman cinsel birliktelik esnasında genital kuruluk hissi, ağrı ve kanamalar görülebilir. Bunlar menopoz sürecinin gözle görülür belirtileridir. Uzun dönemde menopoz öncesinde yumurtalıktan üretilen östrojen hormon eksikliğine bağlı olarak, kadın vücudunda bir takım sorunlar oluşabilir. Bunların başında osteoporoz yani kemik erimesi gelir. Östrojen hormon eksikliğinin yol açtığı bir diğer sorun kalbi ve beyni besleyen damarlarda tıkanıklık ve daralma olasılığının artmasıdır. Menopoz sonrası dönemde kadınlarda kan yağlarında da olumsuz değişiklikler görülmekte; kolesterol ve trigliserid düzeyleri yükselmektedir. Bu değişiklikler, kalp krizi ve inme yani felç riskinin artışına neden olmaktadır.
Ruhsal değişiklikler ortaya çıkabilir
Menopoz döneminde bedensel değişikliklerin yanı sıra; azalan hormonların etkisi ile birtakım ruhsal değişiklikler de ortaya çıkabilir. Özellikle menopoz sürecine kendini hazırlamamış, doğru danışmanlık almamış kadınlarda adetlerin kesilmesi ile depresyona kadar varabilen durumlar ortaya çıkabilir. Bazı kadınlarda içe kapanma, ağlama atakları, çabuk sinirlenme, yorgunluk, cinsel isteksizlik, dikkat bozuklukları ve unutkanlık belirtileri görülebilir.
Düzenli kontrollerinizi ihmal etmeyin
Menopozdaki kadınların öncelikle etraflı bir aile öyküsü alınmalı ve özellikle hormon tedavisinin verilmesi için sakınca oluşturacak durumlar belirlenmelidir. Jinekolojik muayene sonrasında ultrason ile rahim ve yumurtalıklar değerlendirilmelidir. Smear testi, kan sayımı ve yağ yağları testleri, karaciğer, tiroid, kalp ve böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesi, meme inceleme tetkikleri ve kemik erime testleri yapılması gereken uygulamalardır.
Sadece ilaç tedavisi yeterli değildir
Menopoz tedavisi sadece ilaç tedavisi olarak görülmemeli, hastaya yeterli zaman ayrılmalıdır. Çünkü çoğu kez menopoz dönemine giren kadın ruhsal sorunlarını rahatlıkla paylaşamaz, saklamak ister. Bu durum kadını ruhsal olarak olumsuz etkilerken, tedaviye devamını engelleyebilir. Menopoz tedavisi; bitkisel ya da ilaç şeklinde hormon tedavileri, osteoporoz tedavisi, düzenli egzersiz ve dengeli beslenme, psikolojik destek ile sorunların çözülmesi olarak 4 grupta ele alınır. Hangi tedavi yöntemlerinin seçilmesi gerektiğine kapsamlı bir değerlendirme sonrasında hasta ile birlikte karar verilmelidir.
