Maymun çiçeği virüsü nedir, ilk vaka Türkiye’de görüldü mü? Maymun Çiçeği hastalığı belirtileri nelerdir, nasıl bulaşır, tedavisi var mı, öldürür mü?
Maymun çiçeği virüsü Türkiye’de var mı, öldürür mü, bulaşıcı mı? İngiliz hükümeti yayınladığı bir bildiriyle halkı nadir görülen ve viral bir enfeksiyon olan maymun çiçeği virüsü (Monkeypox ya da Monkeypoxvirus) hastalığına karşı uyardı. Fareler gibi enfekte kemirgenler veya hayvanlardan bulaşan hastalık, İngiltere’de tespit edildi. Tespit edilen kişinin yakın zamanda Nijerya’ya gittiği ve hastalığı muhtemelen oradan kaptığı aktarıldı. Enfekte kişi, Londra’da bir hastanede izolasyon odasında tedavi ediliyor. Yaklaşık 10 ülkeye yayılan virüs Dünya Sağlık Örgütü’nü de harekete geçirdi. Peki, Maymun çiçeği virüsü nedir, belirtileri nelerdir? Monkeypox (Maymun çiçeği virüsü) bulaşıcı mı, öldürür mü, tedavisi var mı?
Maymun çiçeği virüsü hastalığı endişesi sardı. İngiliz hükümeti maymun çiçeği hastalığına karşı uyarıda bulunurken, Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA) da Birleşik Krallık'ta bir maymun çiçeği vakasının doğrulandığını açıkladı. Hasta yakın zamanda, enfeksiyon kaptığına inanılan Nijerya'ya gitti. UKHSA enfekte olan hastanın Londra’da bir hastanede izolasyon odasında tedavi edildiğini bildirdi. UKHSA Klinik ve Gelişen Enfeksiyonlar Direktörü Dr. Colin Brown “Maymun çiçeğinin insanlar arasında kolayca yayılmadığını ve genel halk için genel riskin çok düşük olduğunu vurgulamak önemlidir.” dedi. Öte yandan Maymun çiçeği virüsü giderek yayılırken Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), dün olağanüstü toplantı düzenledi. DSÖ, Avrupa’da 100’den fazla doğrulanmış maymun çiçeği virüsü vakasının görülmesinin ardından, yaz aylarında düzenlenecek festivaller ve partilerle virüsün Avrupa’da yayılmasının hızlanacağı uyarısında bulundu. İngiliz sağlık yetkilileri de birçok vakanın henüz tespit edilmediğini ve vaka sayısının hızla artmasını beklediklerini belirtti. Uzmanlar, virüsün daha çok cinsel yolla bulaştığı yönünde bulgular olduğuna dikkat çekiyor. İşte Maymun çiçeği virüsü hakkında merak edilenler…
MAYMUN ÇİÇEĞİ HASTALIĞI NEDİR?
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Hastalık Kontrol Merkezlerine (CDC) göre, maymun çiçeği virüsü ile enfeksiyonun neden olduğu nadir bir hastalıktır. Monkeypox virüsü bunlardan biridir. Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre, zoonoz öncelikle Orta ve Batı Afrika’daki tropik yağmur ormanlarında meydana gelir ve diğer bölgelere yayılır.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ BELİRTİLERİ
Ateş, döküntü, şiddetli baş ağrısı, sırt ağrısı, kas ağrıları (miyalji), şiddetli asteni (enerji eksikliği) ve şişmiş lenf düğümleri, maymun çiçeği ile ilişkili en yaygın semptomlardır.
WHO’ya göre maymun çiçeği olan hastalarda ateşin başlamasından sonraki 1-3 gün içinde ortaya çıkan deri döküntüleri de rapor edilmektedir. Döküntüler daha çok yüzde yoğunlaşır. Küresel sağlık otoritesi, yüze ek olarak, avuç içi ve ayak tabanlarını, ağız mukozasını, cinsel organları ve konjonktivayı ve korneayı da etkilediğini söyledi.
Maymun çiçeğinin kuluçka süresi (enfeksiyondan semptomların başlangıcına kadar olan aralık) genellikle 6 ila 13 gündür, ancak WHO’ya göre 5 ila 21 gün arasında değişebilir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ BULAŞICI MI, İNSANLARA NASIL BULAŞIR?
Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA), maymun çiçeğinin insanlar arasında kolayca yayılmayan nadir bir viral enfeksiyon olduğunu söyledi. CDC’ye göre, hastalık 1958’de araştırma maymun kolonilerinde iki çiçek hastalığı benzeri hastalık salgını meydana geldiğinde keşfedildi ve hastalığa adını verdi.
İnsana bulaşan ilk vaka, 50 yıldan uzun bir süre önce, 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde (DRC) rapor edildi. WHO, bulaşmanın, enfekte hayvanların kan, vücut sıvıları veya deri veya mukoza lezyonları ile doğrudan temas yoluyla gerçekleşebileceğini söylüyor.
Maymun çiçeğinin doğal rezervuarı henüz tespit edilmedi, ancak kemirgenler en olası kaynak olmasına rağmen, enfekte hayvanlardan az pişmiş et ve diğer hayvansal ürünleri yemenin olası bir risk faktörü olduğunu da sözlerine ekledi.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ ÖLDÜRÜR MÜ, TEDAVİSİ VAR MI?
WHO’ya göre, şu anda maymun çiçeği için önerilen spesifik bir tedavi yoktur. Çiçek hastalığına karşı aşılamanın, hastalığı önlemede yaklaşık yüzde 85 oranında etkili olduğu bulunmuştur. Bu nedenle, ciddi maymun hastalığı semptomlarını önlemek için çocuklukta önceden çiçek aşısı yapılmasını önerir.
Maymun çiçeği virüsünün doğal konağı kemirgenlerin yanı sıra ip sincapları, ağaç sincapları, yurt, primatlar ve diğer türler de virüsün taşıyıcıları olarak tanımlanmıştır.
Çin'de 17 Temmuz’da yayımlanan bir raporda, Maymun B virüsü adlı nadir hastalığa yakalanan 53 yaşındaki bir veterinerin hayatını kaybettiği bilgisine yer verilmişti.
Çin'in başkenti Pekin'de hayatını kaybeden bir adamda "Monkey B" (BV) virüsüne rastlandı. Hayatını kaybeden kişi, Çin'de bu virüsten kaynaklanan ilk ölüm olarak kayıtlara geçmişti.
Virüs ilk olarak 1932 yılında Macaca ailesinden makak maymunlarına has 'alphaherpesvirinae virüs olarak tanımlanmış ve izole edilmişti. Virüsün direkt temas ve vücut sıvısı alışverişiyle bulaştığı ve ölümcüllük oranının yüzde 70 ila 80 arasında olduğu biliniyor.
Bu iki virüsün isimlerindeki benzerliğe rağmen farklı iki tür olduğuna dikkat çeken bilim insanları buna rağmen iki hastalığın semptomlarının birbirine benzediğini açıkladı
Maymun çiçeği virüsü taşıyan kişilerin çoğu hastalığı hafif atlatıyor. Ancak 100 vakadan biri ölümcül olabiliyor. 2003 yılında ABD'de yaşanan yayılmada, 47 kişi ölmüştü.
İSRAİL’DE DE ŞÜPHELİ VAKAYA RASTLANDI
Doğrulanmış vakalar, şu ana dek İngiltere, İspanya, Portekiz, Almanya, İtalya, ABD, Kanada, Belçika, Hollanda ve Avustralya’da görüldü. İsrail'de de yakın zamanda Avrupa'dan dönen bir kişide semptomlara rastlandığı bildirildi.
Almanya, bunun “bugüne kadar Avrupa'da görülen en büyük maymun virüsü salgını” olduğunu belirtti. Öte yandan bilim insanları, maymun çiçeği hastalığının Covid-19 gibi bir salgına dönüşmesini beklemiyor.
DSÖ verileri, çiçek hastalığını yok etmek için kullanılan aşıların maymun çiçeği virüsü hastalığına karşı da yüzde 85’e kadar etkili olduğunu gösteriyor.
BELÇİKA'DAKİ VİRÜSÜN FETİŞ FESTİVALİNDE YAYILDIĞI AÇIKLANDI
Belçika'da doğrulanmış maymun çiçeği virüsü vakalarının sayısı üçe yükseldi.
Vakaların tamamının da, iki hafta önce ülkenin ikinci büyük kenti Anvers'te (Antwerp) düzenlenen "Darklands" adlı fetiş festivali ile bağlantılı olduğu bildirildi.
Festival yönetimi Facebook hesabından yaptığı açıklamada, katılımcılardan grip benzeri şikayetler ve ciltte kabarcıklar gibi belirtilere karşı dikkatli olmaları istendi.
Festival ekibi maymun çiçeği virüsünün, yabancı katılımcılar aracılığıyla yayıldığını düşünüyor.