Masa başı çalışanlar bu hastalığa dikkat!
El hastalıkları içinde en sık karşılaşılan karpal tünel sendromu özellikle masa başı çalışanlarının hayatını kâbusa çevirebiliyor. Nöroşirurji Uzmanı Op. Dr. Kerem Bıkmaz konu ile ilgili önemli bilgiler veriyor ve bu hastalıktan korunmak için yapabileceklerimizi sıralıyor.
Karpal tünel sendromu, median sinir üzerindeki bantın kalınlaşması ve tekrarlayıcı hareketlerin kombinasyonu neticesinde bilekte sinirin enflamasyonu sonucu ortaya çıkar. Özellikle 40-60 yaşlarındaki kadınlarda, piyanistler, kuaförler, bilgisayar operatörleri, bankacılar, dişçiler, heykeltıraşlar, ev hanımları gibi ellerini aşırı kullanan meslek gruplarında sıklıkla izlenir. Tüm meslek grupları ile bağlantılı hastalıklar ve yaralanmalar içerisinde, iş gücü kaybına en fazla yol açan durumdur.
KARPAL TÜNEL SENDROMU BELİRTİLERİ
Ellerde ve bileklerde uyuşukluk, yanıcı bir ağrı veya karıncalanma, şikayetleriniz özellikle geceleri daha belirgin olması, nesneleleri düşürmeden elle tutmakta güçlük çekmek ve bilgisayar klavyesi ya da faresini kullanmak gibi tekrarlayıcı el hareketlerini tekrarlarken oluşan ağrı. Hamilelik, şeker hastalığı, tiroid hastalıkları, menopoz, bilekte kırılan ya da yerinden kayan kemikler ve aşırı şişmanlık hastalığın görülme oranını arttırır. Eller ile cisimlerin sık ve şiddetli şekilde tutulması, bileğin bükülmesi ve artrit benzer şekilde görülme oranlarını arttırır. Bu şikâyetlerin ilk ortaya çıkmasının ardından tedavi için zaman kaybetmeden başvurmak oldukça önemlidir. Başvurmak için ağrının aşırı artmasını, tahammül sınırlarını aşmasını beklemeyin.
KARPAL TÜNEL SENDROMU TEDAVİSİ
Cerrahi dışı konservatif tedavinin asıl amacı medyan sinir üzerinde tekrarlayan yaralanmaları bitirmek ya da azaltmaktır. Bu amaçla sinir üzerindeki baskıyı ortadan kaldırmak için bir bileklik ile bilek hareketleri kısıtlanabilir. Eğer bu işe yaramaz ise ödemi azaltmak için enflamasyon giderici ilaçlar yazılabilir veya bileğe kortizon enjeksiyonları yapılabilir. Ağrıları azaltmaya yönelik birtakım özel el ve bilek egzersizleri önerilebilir. Eğer hastalar istirahat, rehabilitasyon, veya diğer cerrahi dışı tedaviler ile ağrılarından kurtulamaz iseler median sinir üzerindeki baskıyı ortadan kaldırmak için farklı cerrahi teknikler uygulanabilir. En sık uygulanan teknik karpal tünel serbestleştirilmesi denilen ve açık ya da endoskobik yöntemler ile uygulanabilen yöntemdir. Açık cerrahide bilek bölgesine bir kesi yapılarak median sinir üzerine bası oluşturan bant kesilerek sinir serbestleştirilir. Endoskobik yöntemde ise daha ufak bir kesi yapılarak bir minyatür kamera ile tünel görüntülenir ve bant kesilir.
HASTALIKTAN KORUNMAK İÇİN ÖNERİLER
Karpal tünel sendromundan korunmak ve ellerimizin doğru kullanımı ile ilgili bazı altın öğütler…
• El bileğinin uzun süreli ve güçlü şekilde aşağı-yukarı hareketlerinden, gergin şekilde parmaklarla bir şeyi tutmaktan (dikiş iğnesi gibi), bileği başparmak veya küçük parmağa doğru bükme hareketinden kaçının.
• Avuç içi yukarı bakacak şekilde yük taşımamaya özen gösterin.
• Bileği sıkı saran bantlardan (kol saati gibi) uzak durun.
• Aşırı soğuk veya korunmasız vibrasyondan kaçının.
• Telefon gibi sık kullanılan objeleri çalışma sahama olabildiğince yaklaştırın. Böylece aşırı uzanmaktan kaçının.
• Araba sürerken, eşya taşırken direksiyonu çok sıkı tutmayın. Mümkün olduğunca eli dinlendirin. 0
• Daktilo ya da klavye kullanırken elleri her 15 dakikada bir dinlendirin.
• Boya fırçası, kalem, gazete veya kitap türü cisimleri uzun süre tutmaktan kaçının.
• Elleri kullanılırken vücudun genel postürü de çok önemlidir. Çalışma alanının yüksekliği, otururken ya da ayakta iken bileklerin notral ya da hemen hemen düz pozisyonda kalmasına imkân tanıyacak şekilde düzenlenmelidir. Çalışma esnasında omuzların yeteri kadar serbest, dirseklerin konforlu bir şekilde yanlarda olmasına özen gösterilmelidir.
• Oturma esnasında sırt ve bel iyi desteklenmiş şekilde ayaklar yere basmalıdır. Oturulan sandalye her bireyin kendisine göre ayarlanmalıdır.
• El aletlerinin seçimi önemlidir. El aletinin tutulan kısmı elinizin büyüklüğü ile orantılı olmalıdır.
• Elinizi yoğun şekilde kullanmanızı gerektiren yeni bir iş öğrendiğinizde, elinize bu yeni işe alışması için zaman tanıyın. Bu tıpkı bir atletin bir yarışa hazırlanmasına veya diğer atletik yarışmalara benzer. Ellerin istirahati için yeterli aralıklarla molalar verilmelidir.
• Eğer eldiven giyiyorsanız ellere uygun ölçülerde olmalıdır. Çok büyük olursa objeyi tutmak için gerekli harcanacak güç daha fazla olacak, çok sıkı olursa elleri sıkıştıracaktır.
