Kasım ayında hangi balık yenir? Ay ay balık tüketme rehberi!

Haftada en az iki kez balık tüketilmesi, beyin ve kalp sağlığında önemli bir rol oynar. Balıklar yağsız, sağlıklı bir protein kaynağıdır ve yağlı türleri sağlıklu omega 3 yağlarını almamızı sağlar. Ama aynı zamanda hem denizlerde sürdürülebilirliği sağlamak hem de balıklarda bulunan yararlı besinleri almak için mevsimde tüketmek önem taşıyor. Peki, Kasım ayında hangi balık yenir? Hangi hayda hangi balık tüketilmeli? Balığın yanında ne yenir? İşte kasım ayında tüketebileceğiniz balık çeşitleri ve ay ay balık tüketme rehberi...

KASIM AYINDA HANGİ BALIK YENİR?

LÜFER

Yavru halinden itibaren belli iriliğe erişinceye kadar çeşitli isimler alır. Boylarına göre adları da değişen bu balıkların 3 - 7 tanesi 1 kg. gelen lüfer balığıdır. Daha küçük olan sarıkanat ve çinekop yağsız, kofana da fazla yağlı olduğu için lüfer kadar ilgi görmez. Karadeniz ve Marmara da rastlanır. Izgarası ve tavası yapılır. Lüks ve turistik restoran mönülerinde sıklıkla yer alır.

Defne yapraklı lüfer nasıl yapılır?

Lüferlerin içini ve dışını iyice su ile yıkayın. Sularını süzdükten sonra tuz ve karabiber serperek her tarafını ovun. İç harcı için derin bir kasenin içinde eritilmiş yağı ve halkalar halinde dilimlenmiş yeşil biberleri karıştırın. Tuz ve karabiberi de ekleyin. Öte yandan alüminyum folyoyu her biri bir balığı paketleyecek şekilde parçalar bölün. Her bir lüferi folyonun içine yerleştirdikten sonra balığın içine yağlı biber karışımını bekleyin. Daha sonra üzerine 1 defne yaprağı ve bir dilim limon yerleştirin. Alüminyum folyo ile balıklara paket halini verin. Lüferleri 175 derecede ayarlanmış fırında yaklaşık 20-25 dakika pişirin.

MERCAN

Boyu 50 cm. ye kadar ulaşanları vardır. Marmara, Ege ve Akdeniz’de bulunur. Sevilen bir balık türüdür. En fazla ızgarası, filetosundan buğulaması ve soslu yemekleri yapılır.

Mercan tava nasıl yapılır?

10 adet mercan balığı 6-7 çorba kaşığı mısır unu 1 tatlı kaşığı tuz Kızartmak için sıvıyağ İç kısmı temizlenmiş olan mercanlar tuzlanır. Her yerleri iyice mısır ununa bulanır ve kızgın yağda kızartılır.

HAMSİ

Ortalama boyu 8-12 cm. dir. En fazla Karadenizde bulunsa da Marmara’da da bulunmaktadır. Tavası ve buğulaması çok yapılır. Karadenizde hamsiden yapılan yemek çeşitleri oldukça fazladır.

Fırında hamsi nasıl yapılır?

Hamsileri ayıklayın ve kılçıklarını çıkarın, yıkayıp kağıt havlu yardımıyla kurulayın. Soğanları piyazlık doğrayın, maydanozları kıyın. Domatesin yarısını küp küp doğrayın, diğer yarısını ince ince dilimleyin.

2-3 yemek kaşığı zeytinyağını tavaya alın, soğanları ilave ederek, 2 dakika yumuşayıncaya kadar soteleyin. Soğanların üzerine küp küp doğradığınız domatesleri ilave ederek, bir dakika kadar pişirin. Tuz, karabiber ve maydanozu ilave edip, karıştırın ve ocaktan alın. Fırın kabına soğanın üçte ikisini yayın. Üzerine hamsileri ters düz yaparak dizin. Kalan soğanı hamsilerin üzerine yayın. Kabuklarını soyup, dilimlediğiniz limonu ve ince doğradığınız domatesi ekleyerek, tuz ve biber serpin. Bu karışımın üzerine bir miktar zeytinyağı gezdirin ve 250 derece önceden ısıttığınız fırında 15 dakika pişirin, sıcak servis yapın.

USKUMRU

Geçici balıklardandır. Ortalama boyu 20-30 cm’dir. Marmara ve Karadeniz‘de çok rastlanır. Uskumru Kalyoz balığına çok benzer; ancak lezzetleri farklıdır. Kalyozların gözleri Uskumru balığından iki misli daha fazla büyüktür. Uskumru’nun ızgarası, fırınlaması ve buğulaması yapılır.

Tavada uskumru nasıl yapılır?

Uskumruyu ayıklayıp iki filetoya bölün. (Bunu balıkçınızdan da rica edebilirsiniz.) Balıkları hafifçe tuzlayın. Tavayı 1 yemek kaşığı zeytinyağı ile yağlayın. Balıkları tavaya alıp orta ateşte önlü arkalı kızartın. Sosu için 3 yemek kaşığı zeytinyağı, yarım tatlı kaşığı limon suyu, yarım tatlı kaşığı kekik ve tuzu karıştırın. Tavadan alıp servis tabağına aktardığınız balıkların üzerine kekikli sosu gezdirin.

PALAMUT

Esmer eti olan bu balığın boylarına göre adları değişmektedir. Ağustos ayı sonuna doğru Çingene Palamudu (20-25 cm. arası olanları), Ekim Kasım aylarında asıl Palamut (25-35 cm. arası ve 700-800 gr. arası olanları). Daha sonraları ise Torik olarak piyasaya sürülür. Genellikle Karadeniz’de rastlanır. Izgarası, tavası, buğulaması ve filetosundan soslu

yemekleri yapılır.

Fırında palamut nasıl yapılır?

Yıkanmış ve içi temizlenmiş palamutları bir kaba alarak zeytinyağı, kekik ve tuzla harmanlayın. Başka bir kapta 1 adet patates, 1 adet biber, 1 adet domates ve 1 büyük soğanı kesip içine 4 yemek kaşığı zeytinyağı, karabiber, kekik ve tuzu ekleyerek elinizle karıştırın. Orta boy bir fırın tepsisinin içine yağlı kağıdı serin ve karıştırdığınız malzemeleri koyun. Malzemelerin üstüne palamutları birbirine paralel olacak şekilde yerleştirin ve palamutların içine dışına sarımsakları rendeleyin. En son defne yapraklarını palamutlara koyun ve 200 dereceye getirdiğiniz fırınınızda 20-25 dakika pişirin.

BARBUNYA

Ortalama 20-25 cm. boyunda olup 40 cm. kadar ulaşanları da vardır. Ağırlığı 150-200 gr. civarındadır. Karadeniz, Marmara, Ege ve Akdeniz de bulunur. Izgarası ve tavası yapılır.

Barbunya nasıl yapılır?

Balıkları ayıklayıp, üzerindeki pulları temizleyin. Yıkayıp suyunu süzün. Un, toz biber, tuz ve karabiberi bir kapta karıştırın. Ayçiçeği yağını tavaya alıp iyice ısıtın. Balıkları unlu karışıma bulayıp, ısınan yağda kızartın. Sıcak olarak servis yapın.

LEVREK

75 cm. kadar olanları vardır. Yurdumuzda çok bilinen kıymetli bir balıktır. Lüks otel ve restoran mutfakları tarafından çok aranan bu balığın filetosundan ızgara, tava, buğulama ve soslu balık yemekleri yapılmaktadır. Lokantalar tarafından çok tercih edilen bir balıktır.

Fırında levrek nasıl yapılır?

Balığı iyice yıkayın ve suyunu süzün. Yağlı kağıt serdiğiniz tepsiye balıkları koyun. Dilimlenmiş limon, domates ve soğanı balıkların içine koyun. Geri kalanını da tepsiye dizin. Levreklerin üzerine zeytinyağı gezdirin. Kekik ve tuzunu da ekledikten sonra 180 derece fırında yaklaşık 40 dakika pişirin.

BALIĞIN YANINDA NE YENİR?

Balık Garnitürleri

- Haşlanmış patates garnitürleri

- Buğuda pişirilmiş patatesler ve diğerleri

- Çeşitli sebze garnitürleri

- Limon dilimleri – limon suyu

- Maydanoza batırılmış limon dilimleri

- Maydanoz dalları veya kıyılmış maydanoz

- Taze – kuru nane

- Taze roka

- Dereotu

- Sade pilav

- Sade – domatesli – ıspanaklı erişte, makarna

- Ançuez

- Tereyağında kızartılmış soyulmuş badem

- Mayonez

- Ketçap

- Sade ve sarımsakla ovulmuş kızartılmış krutonlar

- Mantar

- Karides, Midye gibi çeşitli deniz ürünleri

- Izgara domates dilimleri

- Izgara yeşil ve kırmızıbiber

- Beyaz ve kırmızı kuru soğan dilimleri

- Yeşil soğan

- Sarımsak

- Kapari

- Haşlanmış taze fasulye

- Haşlanmış ya da taze havuç

- Rezene yaprağı

- Çeşitli salatalar

HANGİ AYDA HANGİ BALIK TÜKETİLMELİ?

OCAK

Uskumru, Lüfer, Palamut, İstavrit lezzetini korur. Kefal ve Hamsi tam yağlıdır. Çinekop, Kofana, Mezgit, Berlam, Minakop, Dere Pisisi kolayca bulunur. Tekir ve Kırlangıç bolca avlanır.

ŞUBAT

Kalkan mevsiminin başladığı aydır. Mayıs sonuna kadar devam eder. Tekir bolca çıkar. Uskumru, Lüfer, Palamut yağını kaybetmeye başlar. Gümüş Balığı, Kefal, Minakop, Dere Pisisi lezzetlidir.

MART

Kefal, Levrek ve Kalkanın en lezzetli zamanıdır. Uskumru çiroz olmaya başlamıştır. Tavası ve pilakisi yapılır. GümüG Balığı fazlaca çıkmaya başlar. Lüfer ve Palamut yağını kaybettiği için tava ve pilaki yapılır. Minekop ve Tekir lezzetlidir. Kofananın ızgarası yapılır.

NİSAN

Kalkanın en bol zamanıdır. Mercan, Levrek, Kılıç, Kırlangıç bolca çıkar. Ancak Kılıç Balığı Ağustos ve Kasım ayında avlananlar kadar lezzetli değildir. Uskumru çirozlaşmıştır. Gümüş Balığı, Kefal, Mezgit, Berlam, Minakop, Tekir ve Barbunya çok tutulur. Eşkina ve Levrek lezzetlidir. Kaya balığı da çok avlanır ve ucuzdur.

MAYIS

Levrek, Barbunya, Dil Balığı, Tekir, Kılıç ve İskorpit zevkle yenir ve bolca bulunur. Kefal lezzetlidir. Uskumru, Torik, Palamut, Hamsi ve İstavrit yağını kaybetmiştir.

HAZİRAN

Bu ayda balık az tutulur. Balıkçılık için en verimsiz aydır. Dip balıkları yumurtalarını dökmüş olduklarından dağınık gezerler. Tekir, Barbunya, Gelincik, Mercan, Sinağrit, Levrek ve Eşkina bulunur ancak pahalıdır.

TEMMUZ

Sardalyanın mevsimi başlamıştır. Ekim ortasına kadar lezzetini devam ettirir. Kolyoz, İstavrit, Uskumru tava ve haşlamaya elverişlidir. Tekir ve Barbunya yine lezzetlidir. Kefal lezzetsiz ve üretimi azdır.

AĞUSTOS

Çingene Palamudu mevsimini açar. Sardalyanın en lezzetli zamanıdır. Kılıç Balığının tadına doyum olmaz. Kolyozun tavası ve pilakisi yapılır. İzmarit lezzetini bulmuştur. Kefal tavsiye edilmez.

EYLÜL

Sardalya ve Kılıç lezzetlidir. Palamut irileşir ve her türlü pişirmeye elverişlidir. Lüfer pahalıdır. Kolyoz, İstavrit ve Kırlangıç bolca çıkar.

EKİM

Uskumru turfandadır. Lüfer tam lezzetlidir. İstavrit yağlanmıştır. Palamut boldur. Tekir, Barbunya, Kılıç, Levrek, Sinağrit, Mercan, Sardalya, EGkina, Minekop, Torik, İzmarit gibi balıklar ucuz temin edilebilir.

KASIM

Uskumrunun en iyi zamanıdır. Ekim ayındaki bu balıklar bu ayda da çok lezzetlidir. Torik akış başlamıştır. Lakerdası yapılır. Pisi Balığının en nefis olduğu aydır.

ARALIK

Uskumru, Torik, Palamut, Lüfer yağlı olduklarından her türlü yemeği yapılır. Hamsi lezzetlidir. Tekir boldur.