Karaciğer yetmezliği çocukları da vuruyor!
2 aydan fazla süren sarılık, karında şişkinlik ve gerilme, yorgunluk, uykuya eğilim, kaşıntı, büyüme-gelişmede yavaşlama… Tüm bu belirtiler yeni doğan ve çocukluk döneminde görülen karaciğer yetmezliğinin habercisi olabiliyor.
Karaciğer yetmezliğinin en önemli tedavisi olan karaciğer nakli, bebek ve çocuklarda da başarıyla uygulanıyor. Nakille yeni bir yaşama kavuşan çocuklar, sağlıklı bir geleceğe sahip oluyor.
Memorial Ataşehir Hastanesi Organ Nakli Merkezi Başkanı Prof. Dr. Yalçın Polat “3-9 Kasım Organ Bağışı Haftası” kapsamında çocukluk dönemi karaciğer yetmezliği hakkında bilgi verdi.
YILDA 500 ÇOCUK KARACİĞER NAKLİ BEKLİYOR
Karaciğer hastalıklarının tedavisinde de erken tanının büyük önem taşıdığını belirten Uzman, “Rakamlara göre karaciğer nakillerinin yüzde 10’luk kısmını çocuklar oluşturmakta ve her yıl yaklaşık 500 çocuğun adı nakil listesinde yer alırken bunların ancak 150’sine nakil yapılabilmektedir. Dünya pediatrik karaciğer naklinin en çok yapıldığı ülkeler arasında ilk sırada yer alan Türkiye, birinciliği İngiltere ile paylaşmaktadır” dedi.
KARACİĞER YETMEZLİĞİNİN EN ETKİN TEDAVİ ŞEKLİ ORGAN NAKLİ
Doğuştan safra yollarının oluşmaması sonucu karaciğerde yetmezlik ve sirozun ortaya çıktığını aktaran Prof. Dr. Yalçın Polat, “Bu nedenle çocuklarda doğumsal karaciğer ve safra yolu yetersizliği olup olmadığının mutlaka kontrol edilmesi gerekmektedir. Yapılan çok basit tetkiklerle bu durum ortaya çıkabilmektedir. Karaciğer yetmezliğinin oluşumunda bir başka neden de metabolik hastalıklardır. Bu durum daha çok akraba evlilikleri dolayısıyla ortaya çıkmaktadır. Hastalıklı karaciğerlerde bazen tümör de gelişebilir bu durumda da karaciğer nakli gerekmektedir” diye konuştu.
ZAMANLA YARIŞ HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR
Dr. Polat’ın verdiği bilgiye göre, doğumsal sebepler dışında sonradan da akut karaciğer yetmezliği görülebiliyor. Bazı ilaçların kullanılması, daha önceden hiçbir karaciğer rahatsızlığı olmasa da akut karaciğer yetmezliğine sebep olabiliyor. Akut karaciğer yetmezliği çok acil bir durum yaratıyor ve mutlaka yakından takip edilmesi gerekiyor. Zamanında karaciğer nakli yapılmazsa, hastayı kaybetme riski söz konusu olabiliyor.
“NAKİL OLAN ÇOCUKLAR DAHA HIZLI İYİLEŞİYOR”
Karaciğer yetmezliği yaşayan çocukların dengeli beslenemediği için kilo alamadıklarını aktaran Dr. Polat, “Bu noktada büyüme geriliği ve kalıcı problemler oluşmadan nakil yapılması büyük önem kazanmaktadır. Nakilden sonra çocuğun büyümesi, gelişmesi, sosyal aktivasyonu tamamen normal bir hale gelmektedir. Çocuklarda ameliyat sonrası, erişkinlere oranla çok daha çabuk yanıt alınmakta ve iyileşme görülmektedir. Karaciğer yetersizliği olan bir çocuğun hem sosyal hem de fiziksel gelişimi engellenmiş olur. Nakilden sonra ise hızlı bir şekilde sağlığına kavuşmaktadır. Kilo almaya başlar, sosyal yaşama sağlıklı bir birey olarak katılır, eğitimine rahatlıkla devam eder, fiziksel olarak yaşıtlarından geri kalmaz ve sağlıklı bir şekilde büyüyebilmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
AMELİYAT SONRASI İYİ BİR BAKIM GEREKİYOR
Çocuklarda karaciğer nakli hassas bir cerrahi işlem ve nakil sonrası iyi bir takip gerektiriyor. Çocuğun, tam donanımlı bir hastanede, çok iyi yoğun bakım şartları altında ameliyat edilmesi gerektiğini dile getiren Polat, “Ameliyat sonrası özellikle bir yıllık süreçte safra yolunda problemler, ameliyat komplikasyonları olabilmektedir. Bunlar ilerleyen radyolojik tekniklerle veya cerrahi işlemlerle çok rahatlıkla düzeltilebilmektedir. Bazen de ‘kronik ret’ denilen durumlar yaşanabilmektedir. İlaçların düzenli kullanılmaması veya ameliyat sonrası dönemde hastanın bakım şartlarının yeterli düzeyde olmaması sonucu gelişebilmektedir. Doğru bir bakım gerçekleştirilmediğinde uzun dönemde çocuk organını kaybedebilir, bu durumda da tekrar nakil yapılması gerekebilmektedir” dedi.
Fotoğraflar: Getty Images Turkey
