Kanserin sebebi tek değil
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Patoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erdener Özer, kanser görülme sıklığının arttığını vurgulayarak, "Ülkemizde 2002 yılında yüz binde 133 olan kanser görülme sıklığı, 2012 yılında yüz binde 266, yani iki katı yükselmiş durumda. Kanserler arasında akciğer kanseri başı çekiyor" dedi.
Kanserin son 40 yılda, ölüm nedenleri arasında 4. sıradan, kalp ve damar hastalıklarından sonra 2. sıraya yükseldiğine dikkati çeken Özer, TUİK verilerine göre 2002 yılında 175 bin kayıtlı ölümün 25 bin kadarında ölüm nedeninin kansere bağlı olduğunu ifade etti. Özer, 2002 yılında yüzde 14 olan oranın, 2012 yılında yüzde 18'e çıktığının altını çizerek, ölüm nedenlerinde akciğer kanserinin ilk sırada olduğunu vurguladı.
"Türkiye Cumhuriyeti Devleti olarak 2012 yılında kanser ilaçları için yaklaşık 457 milyon lira ödendiğini" aktaran Özer, "Bu rakam, Sağlık Bakanlığının yıllık bütçesinin neredeyse beşte birine denk geliyor" bilgisini verdi.
"Hastane arşiv kayıtlarından elde edilen verilere göre; kadınlarda meme kanseri yüzde 18 ile başı çekiyor. Erkeklerde ise yüzde 28 ile akciğer kanseri görülüyor. Her iki grupta mide kanseri ikinci sırada geliyor. Tiroit bezi kanseri sadece kadınlarda ilk beşe giriyor."
Kanserin genetik bir hastalık olduğuna işaret eden Özer, hastalığın mutasyona uğrayarak genlerdeki değişikliklerle ortaya çıktığını anlattı. Özer, "Anne ve babadan gelen bu değişiklikler, kimi durumda da ileri yaşlarda sigara gibi kimyasal ve radyasyon gibi fiziksel etkiler, hatta virüslerin etkileri ile oluşuyor. Radyasyonun etkisi de elbette gözardı edilemez" diye konuştu.
Kanserin gelişiminin tek bir nedene bağlanmaması gerektiğine işaret eden Özer, "Örneğin, sadece Çernobil felaketine bağlamak bilimsel açıdan doğru değil" dedi. Kanserden vefat eden Kazım Koyuncu'nun "Beni Çernobil değil Türkiye'deki sistem kanser etti" ifadesini aktaran Özer, genetik dışında sigara, radyasyon, sağlıksız beslenme ve diğer çevresel etkenlerinin de önemli bir faktör olduğunun altını çizdi.
Özer, kanser hastaları arasında erken tanı alanlarda yaşam oranının arttığına dikkati çekerek, Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri'nde (KETEM) meme kanseri için görüntüleme, rahim ağzı kanseri için patoloji uzmanlarının görev aldığı "smear" ve kalın bağırsak kanseri için dışkıda gizli kan arama tarama testinin yapıldığını anlattı.
