Kadavradan organ bağışı yetersiz

Türkiye Organ Nakli Vakfı (TONV) koordinatörlüğünde, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulunun (DEİK) desteğiyle yürütülen Uluslararası Organ Nakli Ağı Projesi kapsamındaki dördüncü medya çalıştayı başladı.

Türkiye Organ Nakli Vakfı (TONV) Başkanı Dr. Eyüp Kahveci, çalıştayın açılışında, dünyada ülkelerin organ nakliyle ilgili ortak sorunları olduğunu söyledi.

Organ kıtlığından dolayı canlıdan organ naklinin tetiklediği bir trafiğin ülkelerdeki önemli sorunların başında geldiğini belirten Kahveci, bu konuda yapılmış yasal düzenlemelerin önemine değindi. Organ nakli için canlıdan ya da vefat eden bir kişiden alınacak organa ihtiyaç olduğunu vurgulayan Kahveci, şöyle devam etti:

"Dolayısıyla mutlaka bir yasal düzenleme yapılması gerekiyor. Bu sıradan bir ameliyat konusu değil. Bu durumun yasal olarak da kontrol altına altına alınması gerekiyor. Düzenleyici bir yasal çerçeveye ihtiyaç var. Akabinde organ bağışı ve nakliyle ilgili hizmetlerin yürütülebilmesi için organizasyon sisteminin kurulması gerekiyor. Biz Türk ekibi olarak birçok uluslararası toplantıda uzun yıllardan beri yer alıyoruz, hem Sağlık Bakanlığımız hem de sahada çalışan transplant profesyonelleri olarak. Özellikle son 4-5 yıldaki toplantılardan elde ettiğimiz izlenim, gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerin organ bağışı ve nakli alanındaki ihtiyaçları, yardım talepleri hem yasal çerçeveler açısından hem trasplantla ilgilenecek profesyoneller açısından. Altyapıyla ilgili olarak da birçok alanda insan gücüne, sistem kurmaya ve nitelikli personele ihtiyaç olunduğunu bu toplantılarda izleme fırsatımız oldu. Bu anlamda uluslararası olarak ülkelerin iş birliklerine ihtiyaçları olduğunu gördük. Bütün bunların hepsi bize ortada bir iş birliği talebinin olduğunu gösterdi."

"TÜRKİYE'DE KADAVRADAN BAĞIŞTA BİR SORUN VAR"

Kahveci, Türkiye'deki organ bağışı ve nakliyle ilgili veri tabanının Sağlık Bakanlığı tarafından yönetildiğini dile getirerek, geçen yıla ilişkin şu bilgileri verdi:

"Bu verilerin doğruluk oranı yüzde 99'dan fazladır. Geçen yıl Türkiye'de 3 bin 414 böbrek nakli yapıldı. Bunun yüzde 71'i canlıdan yapıldı. Bin 391 karaciğer nakli yapıldı, bunun da yüzde 62'si canlı donörlerden yapıldı. Ölen insanların bağışlanan organlarından alınarak 68 kalp, yine aynı şekilde 22 akciğer, 6 pankreas nakilleriyle, yaklaşık 2 binin üzerinde de kornea nakli yapıldı. Özellikle canlıdan böbrek ve karaciğer naklinde Türkiye'daki transplant profesyonellerinin yüksek bir tecrübesi olduğunu söyleyebiliriz. Organ elde etme durumumuza bakıldığında Türkiye'de kadavradan bağış noktasında bir sorun olduğunu görüyoruz. O nedenle organlar, ağırlıklı canlıdan alınıp naklediliyor. Baktığımız zaman arkadaşlarımız tüm yoğun bakımlarda, Türkiye genelinde bin 988 beyin ölümü tespiti yapmış. Bu bin 988 vakanın aileleriyle görüşme yapılmış ve 563 aile ölen yakınlarının organlarını bağışlamış. Kabul oranımız yüzde 28. Yani görüşülen 100 aileden 28'i organ bağışını kabul etmiş. Bu Türkiye'deki önemli sorunumuz."

EN ÇOK BEKLENEN ORGAN BÖBREK

En çok nakil beklenen organın dünyada da Türkiye'de de böbrek olduğunu dile getiren Kahveci, "Türkiye'de 60 bin civarında diyalize giren hasta var. Bunların 21 bin 820'si böbrek nakli bekleme listelerinde kayıtlı. Yüksek bir sayı. Büyük bir hastalık yükü" dedi.

Kahveci, "Kornea bekleme listesinde 3 bin 42 vaka var. Karaciğer bekleme listesinde 2 bin 217 vaka bulunuyor. 742 kişi kalp, 42 kişi akciğer, 274 kişi pankreas, 2 kişi de ince bağırsak bekliyor" ifadelerini kullandı.

Bunların dışında Türkiye'de son yıllarda kol, bacak ve yüz nakillerinin de başarılı şekilde gerçekleştirildiğini aktaran Kahveci, bu klinik tecrübelerinin yanı sıra, önemli saha birikimlerinin de bulunduğunu söyledi.

Kahveci, çalıştayda yabancı gazetecilerin, ülkelerinde organ bağışı ve naklinin gelişimi konusunda yetkililerle temas kurmalarını sağlamayı ve toplumsal farkındalığı arttırmayı hedeflediklerini kaydetti.