Gazete Vatan Logo

İnme (felç) durumunda kalıcı hasarı önlemek mümkün mü?

Nöroloji Prof. Dr. Dilek Necioğlu Örken, inme olarak bilinen felç hastalığını ve hastalık sonucu oluşabilecek hasar ile ilgili merak edilenleri sizler için derledi.

İnme (felç) durumunda kalıcı hasarı önlemek mümkün mü?

Beyne giden kan akışının azalması veya kesilmesi, beyin dokusunun oksijen ve besin almasını önleyerek felç meydana getirir ve beyin hücreleri dakikalar içinde ölmeye başlar. İnmenin meydana geldiği bölgede geçici veya kalıcı fonksiyon kaybı görülebilir.

İnme (felç) durumunda kalıcı hasarı önlemek mümkün mü

İnme türleri nelerdir?

İnme, iskemik veya hemorajik olarak iki ana gruba ayrılabilir. Bazı insanlar, kalıcı semptomlara neden olmayan ancak beyne giden kan akışını geçici olarak kesen bir durum olan geçici iskemik atak adı verilen bir felç de yaşayabilir.

İskemik inme en sık görülen felç türüdür. Beyindeki kan damarlarının daralması veya tıkanması sonucu kan akışında ciddi azalma görülür. Kan damarlarının tıkanması veya daralması, kan damarlarında biriken yağ partiküllerinden veya kanda dolaşan ve beynin kan damarlarına yerleşen kan pıhtıları veya nadiren kan dolaşımındaki diğer kalıntılardan kaynaklanır.

Geçici iskemik atak ise felce benzer ancak geçicidir, kalıcı hasar yaratmaz. Beynin bazı bölümlerine kan akışındaki geçici bir azalmadan kaynaklanır. Beş dakika veya daha az sürebilir. İskemik inme gibi, bir pıhtı varlığında kan akışı azaldığında veya kesildiğinde geçici bir iskemik atak meydana gelir.

Haberin Devamı

Beyindeki bir kan damarı sızdırdığında veya yırtıldığında hemorajik inme meydana gelir. Kan damarlarını etkileyen birçok hastalık beyinde kanamaya neden olabilir.

Ciddi takip gerektiren bir hastalıktır

Elli beş yaşın üzerindeki kişilerin inme geçirme olasılığı genç insanlara göre daha fazladır. Erkeklerin kadınlardan daha yüksek felç riski olmasına rağmen, kadınların felçten ölüm oranı erkeklere göre daha yüksektir.

İnme, beynin ne kadar süreyle kan akışından yoksun olduğuna ve hangi bölümlerin etkilendiğine bağlı olarak belirli alanlarda geçici veya kalıcı bir sakatlık yaratabilir. Felç sonrası sıklıkla görülen bulgular:

  • Hareket kaybı
  • Konuşma kaybı
  • Yutma güçlüğü
  • Görme ve denge bozukluğu

İnme durumunda kalıcı hasarı önlemek mümkün mü?

İnme tedavisine bir an önce başlanmalıdır. Beyindeki kan damarları tıkandığında beyin dokusu zarar görmeye başlar. Ne kadar uzun süre tedavi için beklenirse, bu hasar o kadar artacaktır. Akut iskemik inmenin pıhtı eritici ilaçlarla tedavisi ilk 4,5 saat içinde yapılabilmektedir ve ilaç ne kadar erken verilirse o kadar etkili olur. İlaçla açılmayan büyük damar tıkandığında anjiografi ile pıhtı çekici tedaviler de yapılmaktadır. Damarların bir an önce açılması kalıcı doku kaybını engeller ve beyindeki hasarın genişlemesini durdurur. Bir inmenin beyin dokusuna verdiği hasar ne kadar sınırlanabilirse, o kadar hızlı iyileşme sağlanabilir. Bu nedenle, inmede hızlı tedavi, daha hızlı bir iyileşme anlamına gelir.

Haberin Devamı