'Hepatit yılda 1,5 milyon can alıyor'

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Öğretim Üyesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Hanefi Cem Gül, dünyada yılda 1,5 milyon kişinin ölümüne neden olan viral hepatitlerin önemli bir halk sağlığı problemi olduğunu söyledi.

Gül, karaciğer iltihabı olarak adlandırılan hepatitin birçok nedene bağlı olarak ortaya çıktığını ancak viral enfeksiyonların en sık etken olarak saptandığını ifade etti.

Hepatit A, B, C, D ve E virüsleriyle gelişen hepatitlerin en sık karşılaştıkları virüsler olduğunu dile getiren Gül, bu virüslerden B, C ve D'nin kronikleştiğini, siroz ve karaciğer kanserine neden olması açısından da daha çok öne çıktığını anlattı.

Prof. Dr. Gül, "Dünyada yılda 1,5 milyon kişinin ölümüne neden olan viral hepatitler önemli bir halk sağlığı problemidir." ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Gül, hepatit virüslerinin genel özellikleri ve yaptığı hastalık tablolarına bakıldığında, hepatit A'nın, daha çok kötü hijyenik şartlara bağlı olarak kontamine olmuş su ve besinlerle bulaşan bir hastalık olduğunu belirterek, şu bilgileri verdi:

"Çocukluk çağlarında daha sık görülmekle birlikte, özellikle ileri yaşlarda görüldüğünde nadir de olsa ağır seyredip ölümlere neden olabilmektedir. Hepatit A virüsü vücuttan dışkıyla atıldığından, kişilerin bireysel temizlik kurallarına uyması, tuvalet sonrası sabunla ellerin yıkanması, yiyeceklerin iyi temizlenmesi, sağlıklı içme suyunun temin edilmesi en önemli korunma yollarındandır. Ülkemizde son yıllarda altyapı koşullarının düzelmesi ve özellikle 2012'de Sağlık Bakanlığının yeni doğanlara zorunlu hepatit A aşı uygulaması sonucunda hastalığın görülme sıklığın yüz binde 0,9'lara kadar düşmesi sağlanmıştır."

"HEPATİT B, SİROZ VE KARACİĞER KANSERİ SEBEBİ"

Hepatit B virüsünün de kronikleşme özelliğine sahip olduğuna işaret eden Gül, "Virüs, siroz ve karaciğer kanserine yol açması açısından da ayrıca bir öneme sahiptir. Dünyada yaklaşık 2 milyar kişinin hepatit B virüsüyle enfekte olduğu ve 350-400 milyon kişinin de bu virüsü taşıdığı tahmin edilmektedir" diye konuştu.

Prof. Dr. Gül, şunları kaydetti:

"Hastalığın bulaş yollarına bakıldığında en sık, kontrolü yapılmamış kan ve kan ürünleri transfüzyonu, sterilize edilmemiş araçlarla yapılan cerrahi işlemler ve diş çekimleri, kullanılmış enjektörle yapılan damar içi uyuşturucu kullanımı ve diğer uygulamalar, hepatit B taşıyıcısı anneden bebeğine geçiş, tıraş bıçağı, diş fırçası gibi aletlerin paylaşımı, sterlize edilmemiş aletlerle yapılan dövme, piercing, güvenli olmayan cinsel ilişki en sık bulaş yolları arasında yer alır. Hepatit B yetişkinlerde yakalanıldığında yüzde 95'in üzerinde kendiliğinden düzelir. Kronikleşme riski yüzde 1-3 arasındadır. Ancak yeni doğan bebeklerde yakalanıldığında yüzde 90'dan fazla kronikleşme ihtimali söz konusudur. Kronikleşen vakaların da yukarıda belirttiğimiz gibi siroz ve kanser gelişme oranları oldukça yüksektir. Hastalıktan korunmada en önemli yol aşılamadır."

"DÜNYADA 185 MİLYONDAN FAZLA KİŞİNİN HEPATİT C İLE ENFEKTE OLDUĞU DÜŞÜNÜLÜYOR"

Prof. Dr. Hanefi Cem Gül, hepatit C'nin de kronikleşme olasılığı yüksek olduğunu, tedavi edilmediği taktirde ise siroz ve hepatosellüler kanser riskini artırdığını dile getirerek, "Dünyada 185 milyondan fazla kişinin hepatit C ile enfekte olduğu tahmin edilmektedir. Bulaş yolları Hepatit B ile aynı olmakla birlikte özellikle damar içi uyuşturucu kullanımının dünyada artması hepatit C'nin bulaşmasında önemli faktör olarak karşımıza çıkmaktadır. Hastalık klinik bulgu vermeden genelde sessiz seyreden bir hastalıktır" dedi.

Hastalığın yetişkin erkeklerde kronikleşme oranının yüzde 80'lere kadar çıktığını, kronikleşen hastaların yüzde 25'inde ise 20-30 yıllık bir süreçte siroz ve karaciğer kanseri gelişebildiğini vurgulayan Gül, şöyle devam etti:

"Hepatit C'nin aşısı olmamakla birlikte son 5-6 yıl içerisinde yeni geliştirilen ilaçlar sayesinde hepatit C artık tamamen tedavi edilen bir hastalık olmuştur. Bundan dolayı kronik viral bir enfeksiyonun dünyada ilk defa tedaviyle ortadan kaldırılması açısından da büyük öneme sahiptir.

Hepatit D: Bu virüs defektif bir virüstür. Tek başına enfeksiyon oluşturamaz. Virüsün üreyebilmesi için hepatit B virüsüne ihtiyaç vardır. Dolayısıyla hepatit D virüsü sadece hepatit B enfeksiyonu olan kişilerde hepatite yol açar.

Hepatit E: Bulaş yolları ve klinik bulgular olarak hepatit A virüsüyle benzer özellikler gösterir. Hepatit E, vahşi ve evcil hayvanlarda da bulunabilir. Hepatit E hamilelerde son 3 ay içinde yakalanıldığında yüzde 20-25 ölümcül seyretmesi açısında önem arz eder. Korunmada aşı önemlidir. Yurt dışında yüksek antikor seviyesi oluşturan hepatit E aşıları kullanılmaktadır. Ülkemizde henüz hepatit E aşısı bulunmamaktadır."