‘Fotoğraf çekmek hafıza oluşumuna zarar veriyor’
ABD’de yapılan bir araştırmaya göre, fotoğraf çekmek bir olayla ilgili ayrıntıları sonra hatırlama yeteneğinin kaybolmasına neden oluyor
ABD’deki Fairfield Üniversitesi’nden psikoloji profesörü Linda Henkel’in yaptığı araştırmalara göre akıllı telefonlarla ya da fotoğraf makineleriyle gördüğümüz her şeyin fotoğrafını çekmenin önemli olaylara ilişkin hafıza oluşumuna zarar veriyor. 2014’te başladığı araştırmasında Henkel, bir müzede öğrencilerin bir kısmına gördükleri sanat eserlerinin fotoğraflarını çekmelerini, bir kısmına ise bu eserleri seyretmelerini söyledi.
Harici bellek
Ertesi gün fotoğraf çekenler baktıkları eserlere dair ayrıntıları hatırlamakta zorluk çekiyordu. Henkel bunu fotoğraf çekmenin yol açtığı bir olumsuzluk olarak değerlendiriyor.
“Fotoğraf makinesini bir tür harici bellek aracı olarak görüyoruz. Onun olayları bizim için hatırlamasını bekliyoruz. Bu yüzden de o olayı hatırlamamıza yardımcı olacak şeylerle angaje olmuyoruz” diyen Henkel, fotoğraf çekmenin kısa dönemli hafıza oluşumuna zarar verse de uzun vadede hatırlamamıza yardımcı olabileceğini de ekliyor. Henkel insanların artık fotoğrafı bir olayı daha sonra hatırlamasını sağlayacak bir şey olarak değil, o andaki hislerini başkalarıyla paylaşma aracı olarak gördüğünü söylüyor.
‘En iyisi sınır koymak’
Peki ne kadar sık fotoğraf çekmeliyiz? Henkel, profesyonel fotoğrafçı değilseniz çektiğiniz fotoğraf sayısını sınırlamak ve daha seçici olmak gerektiğine inanıyor. Böylece fotoğrafın yararlı etkilerinden faydalanmış ve zararlarını sınırlamış oluruz. “Güzel bir yere gitmişseniz birkaç fotoğraf çektikten sonra makineyi bir kenara bırakıp manzaranın tadını çıkarın. Sonra bu fotoğrafları seçin ve baskıya verin, o anları başkalarına anlatıp paylaşın. Bu yolla belleğinizi ve anılarınızı canlı tutmuş olursunuz.”
