Demans nedir, nasıl anlaşılır? Demans hastalığının belirtileri nelerdir, demans hastası nasıl olur?
Hollywood'un efsane ismi Bruce Willis'in hafıza kaybı sorunu yaşadığı iddia edildi. 29 Nisan'da yeni filmi 'Fortress: Sniper's Eye'ın vizyona girmesi öncesi 66 Yaşındaki oyuncunun demans hastalığı ile boğuştuğu iddiaları gündeme geldi. Söz konusu gelişmenin ardından Demans nedir? Demans hastalığının belirtileri nelerdir, demans hastası nasıl olur? sorularına yanıt aranmaya başlandı.
Bruce Willis’in demans hastalığına yakalandığı iddia edildi. Bruce Willis'in replikleri ezberlemekte zorluk çeken oyuncunun çekimlerde de kulaklık kullandığı ileri sürüldü.
DEMANS NEDİR, NASIL ANLAŞILIR?
Bilişsel işleyişin bozulmasını ifade eden demans, düşünme, hatırlama, öğrenme, yargılama, akıl yürütme ve dil ile ilgili sorunların ortaya çıkmasıyla baş gösterir.
Demans, en yaygın demans türü olan Alzheimer hastalığı, Lewy body demans, vasküler demans, frontotemporal demans ve iki veya daha fazla demans türünün birleşimi olan karışık demans dahil olmak üzere çok çeşitli spesifik tıbbi durumları kapsar.
DEMANS BELİRTİLERİ
Erken Evre
* Unutkanlık, kelime bulmada zorluk
* Kişilik değişikliği
* Hesaplamada zorluklar
* Eşyaları kaybetme, yerini karıştırma
* Soru veya cümlelerin tekrarı
* Kişi, yer ve zaman kavramının karıştırılması
Orta Evre
* Bellek kaybında artış
* Uygunsuz kelime kullanma
* Basit bakım yetenekleri kaybolur
* Kişilik değişikliği, gece-gündüz ayırımının kaybı
* Uzak akraba, arkadaş hatırlayamama
* İletişim zorluğu
* Aşırı sinirlilik, amaçsız gezinme, hayal görme
İleri evre
* Beslenmede yetersizlik
* İdrar ve dışkı kaçırma
* Hareket yeteneğinde kayıp-yatağa bağımlılık
* Son dönemde tüm hareket, konuşma ve yeme fonksiyonlarının kaybı.
Demanslı hastalarda unutkanlık dışında davranış bozuklukları da görülebilir. Hastalar daha önceden olmayan bir şekilde içlerine kapanabilir, isteksiz, şevksiz görülebilirler. Uykusuzluk veya tam tersi uykuya düşkünlük başlayabilir. Hastalar uğraş ve hobilerini terk edebilir. Hasta televizyon seyretmek, kitap gazete okumak, komşuya gitmek gibi daha önce yapılan faaliyetlere ilgisiz kalabilir. Hasta yakınları artık onu tanıyamadıklarından şikayet ederler (Benim annem böyle değildi, babam böyle yapmazdı gibi). Eskiden çok güzel yemek yapan kişi, lezzetsiz yemekler yapabilir. Karmaşık alet kullanımı zorlaşır. Para hesabında güçlük olabilir. Bankamatikten para çekmek, fatura yatırmak hastalar için zor veya yapılamaz işler haline gelebilir.
Bunlarla beraber birtakım psikiyatrik bulgular da olabilir. Hastalar olmayan şeylerden bahsedebilir, onları gördüğünü, işittiğini söyleyebilir. Akrabaları dahil herkesten şüphelenmeye başlar. Yakınlarını hırsızlıkla, kendini aldatmakla suçlayabilir.
Demans Hastası Nasıl Olur?
Alzheimer hastalığında kişide başlangıçta hafif bir unutkanlık vardır. Örneğin; hasta randevularını, yemeğin altını, bakkaldan alacaklarını unutmaya başlar. Namazda rekatları karıştırır, duaları unutur. Alışveriş listesi, yapılacak işler listesi gibi listeler yapılmaya başlanır. Zamanla unutkanlık giderek artar ve hasta yeni olayları hiç kaydedemeye başlar. Örneğin; 5 dakika önce sorduğu soruyu tekrar tekrar sorabilir. Torunlarının isimlerini unutabilir ya da koyduğu eşyaların yerini hatırlamaz.
