D vitamini depresyondan koruyor

İrene Diet&Wellness Kliniğinden Diyetisyen Merve Karademir, gün ışığı vitamini olarak bilinen D vitaminin, kemik-diş sağlığından, depresyondan korumaya, insülin düzenlenmesinden, kilo verimini kolaylaştırmaya kadar birçok yaşam kalitesini arttırıcı özelliği bulunduğunu belirtti.

Diyetisyen Merve Karademir, “Gereksinmemizin yüzde 90’ınını güneş ışınlarından karşıladığımız vücut için oldukça önemli olan D vitamini D2 ve D3 olmak üzere iki formda bulunur. D2 vitamini mayalar tarafından üretilir ve çoğunlukla besinlere katılır. D3 vitamini ise güneşle birlikte deride üretilir ve hayvansal kaynaklı besinleri içeren gıdalarla tüketilir. D vitamininin bu iki formu da besin değeri güçlendirilmiş gıdalar ve gıda takviyelerinde bulunur. Fakat D3 formu daha kararlı yapıya sahip ve daha güçlü olabileceği için daha çok tercih edilmesi gerekmektedir” diye konuştu.

D vitamininin, bağırsaktaki kalsiyum emilimine yardım etmesi, kemiklerdeki kalsiyum birikimini sağlaması ve kandaki kalsiyum seviyesini kontrol etmesi bakımından vücutta kalsiyumun en uygun kullanımını sağlamak için gerekli olduğunu anlatan Diyetisyen Merve Karademir, “Özellikle büyüme çağındaki çocuklarda raşitizm, yetişkinlerde osteomalasia (kemik yumuşaması) ve ileriki yaşlarda görülen osteoporoz gibi her yaşta görülebilecek kemik hastalıklarında D vitamini önemlidir. Ayrıca fosfor emilimini sağlayarak kalsiyumla birlikte kemik ve dişlerde koruyucu ve güçlendirici etki gösterir. Mineral emilimlerini düzenleme dışında insülin salgılanmasında dolayısıyla kilo verme sürecinde etkilidir. Yeterli alımı insülin direnci oluşumunu engeller ve kilo kaybını sağlar. Son yapılan çalışmalarda ise D vitamini yetersizliğinin kilo vermeyi zorlaştırdığı ortaya konulmuştur. Bahar aylarında olduğumuz şu dönemde ise ‘bahar yorgunluğu’na karşı birebir olan D vitamini bağışıklık sistemini güçlendirir ve geçiş döneminde bizleri hastalıklardan korur. Ayrıca depresyon tedavilerinde D vitamini yeterli alımı önemli” diye konuştu.

D Vitamini eksikliğinin metabolik sendrom riskini artırdığına dikkat çeken Diyetisyen Merve Karademir, daha sonra şunları söyledi:

“Yedinci yüzyıldan itibaren vitamin D’nin metabolik süreçlere olan etkileriyle ilgili çalışmalar sürmektedir. Son dönemde özellikle vitamin D yetersizliği büyük yankı uyandırmış ve çalışmalar bu konu üzerinde olmuştur. Sadece kemik metabolizması üzerine değil birçok yaşamsal hücresel süreçte D vitamininin gerekliliği vurgulanmaktadır. Son dönemde yapılan çalışmalarda düşük vitamin D düzeyleri kardiyovasküler hastalıklar, tip 2 diyabet ve diğer metabolik hastalıklarla doğrudan ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır. Hipovitominoz D yani kandaki düşük D vitamin seviyesi metabolik sendrom riskini 3 kat arttırmaktadır. D vitamini vücudun en çok ihtiyacı duyduğu vitamindir fakat diğer vitaminlere göre besinlerde çok daha düşük miktarlarda bulunur. Temel besinsel D vitamini kaynakları arasında yağlı balıklar (özellikle somon olmakla beraber ton balığı, uskumru...) ve yumurta sarısı ile tahıllar, süt ve süt ürünleri sayabiliriz. D vitamini ile takviye edilmiş gıdalardır. Çocuklar, emziren ve hamile kadınlar, 50 yaş altı yetişkinler için günlük 5 µg, 50-65 yaş arası bireyler için 10 µg ve 65 yaş üstü bireyler 15 µg D vitamini alınmalıdır. Besinsel olarak D vitamini içerikleri ise 100 gramlarında balık yağı 210 µg, ızgara somon 8,2 µg, yumurta sarısı 5,9 µg D vitamini içermektedir. D vitaminini düşük seviyede alan kişilerin bahar ve yaz aylarında güneş ışığına maruz kalmaları yeterli D vitamini almalarına yardımcı olur. Her yaşta D vitamini düzeylerinin kontrol edilip ihtiyacın belirlenmesi önemlidir. Birçok gıda firması, ürünlerine kırıkların önlenmesi, bağışıklık sisteminin güçlenmesi, yaşlanmayı azaltmak ve kas gücünü geliştirmek amacıyla D vitamini eklemektedir. Fakat supleman şeklinde de tüketilen D vitaminin ihtiyaçtan fazla alımı, risk faktörü oluşturabilmektedir. Çoğu ülkede reçete edilen doz, günde 800 ile 1000 ünite (ayda yüzden 24.000-30.000 ünite). Ancak son yapılan çalışmalarda ayda yaklaşık 40.000-60.000 birimlerde alınmış D vitamininin yaşlılarda kırık oranlarının artmasına ve kişilerde kalp hastalığı riskinin artmasına yol açtığı görülmüştür. Dolayısıyla her besin öğesinde olduğu gibi D vitamininin olumlu etkilerinden yararlanmak için vücuttaki seviyelerine baktırmak ve uzman kontrolü ile belirlenmiş dozlarda D vitamini takviyesi alması gerekir.”