Çocukların ilgi alanlarını keşfetmek için neler yapılabilir?
Ebeveynlerin çocuklarını hiçbir baskı altında bırakmadan kendi keşfedecekleri alanları oluşturmalarını sağlamaları gerektiğini belirten Eğitimci Can Uysal, hobilerin önemini ve nasıl keşfedileceğini tüm ayrıntılarıyla sizler için anlattı.
Çocuğun kendini tanıması için izlediği yollar diğer adıyla ilgi alanları, sadece zaman geçirmek için değil, çocuğun nelerden hoşlanıp hoşlanmadığını keşfetmesine yol açar. Hobi çocuğun görev ve gelecek meslek seçimi dışında severek yapılan, dinlendirici, oyalayıcı uğraş olarak da görülebilir.
Çocuğun iç dünyasında ifade edemediği ve kendini açıklamasının bir farklı yolu da hobi edinmesidir.
Bazı zamanlarda sözel olarak ifade edemeyeceğimiz duygu ve düşünceleri edindiğimiz hobiler veya ilgi alanlı aracılığıyla ifade edebiliriz. Aynı zamanda bizi huzursuz ve mutsuz eden şeylerden uzaklaşmak için de kullanabiliriz. Bir resim yaparken kimseye anlatamadığınız iç dünyanızı anlatabilirsiniz. Rahatsız olduğunuz ve sizi huzursuz eden bir konu hakkında çektiğiniz fotoğraflar sizin içinizdeki düşünceleri dışa aktarmaya neden olarak duygularınızı konuşmadan da ifade edebilirsiniz.
Çocuğun stresle başa çıkması
Ebeveynlerin çalışma hayatında veya eğitim hayatında günlük rutinlerini ve sorumluluklarını tamamladıktan sonra kendilerine ayıracakları vakti kalite geçirmek zihinsel olarak bireyin kendini daha iyi hissetmesine neden olur. Ebeveynlerin sahip olduğu sorumluluklara ayırdığı vakitlerin daha rahat odaklanmalarına sebep olduğu için daha verimli bir hayatı çocuklarıyla beraber inşa edeceklerdir. Bu durum çocuğun eğitim hayatını da olumlu etkiler altına alacaktır.
Depresyonu ve psikolojik çoğu rahatsızlığı tetikleyen olgu strestir. Günlük rutinine hobiyi etkileyemeyen bireyler okul veya iş hayatını sadece sorumluluk veya zorunluluk olarak gördüğü için bulunduğu durumdan git gide uzaklaşır, mutsuzlaşır ve soğur. Bu durum bireylerin ruh sağlığını daha sonrasında ise fiziksel sağlığına olumsuz etki etmektedir. Fakat hobiler, vücutta bulunan stresi azaltması ve bunu pozitif strese çevirmesiyle gerekli motivasyonu edinmemizi sağlayacaktır.
İş ve okul hayatındaki başarıya katkısı
Eğitim kurumlarında bulunan aktivite alanları aslında bireylerin başarıya giden yolda ilgi alanlarını sürdürebilmelerinin ne kadar önemli olduğunu anlatmaktadırlar. Çocuklar okullarda oluşturulan sosyal aktivitelere katılım sağladıkça grup çalışmalarına ve bireysel gelişimlerine daha fazla katkı sağlayacaklar. Çocuğun öz benliğine en büyük katkı edindiği hobilerdir. Çocuk zorladığı ve başarısız hissettiği alanlardan uzaklaştırılıp sevdiği alanlara hobileriyle yönlendirilebilir. Hobi edinmek, sadece zaman geçirmek değildir. Sizi sosyal alanda, eğitim alanında ve iş hayatında diğer çalışma arkadaşlarınızdan farklı kılmak için edinmeniz gereken bir aktivitedir.
Yaratıcılığı ön plana çıkarmak
Kişinin edindiği ilgi alanlarını gerçekleştirirken kendi sınırlarını keşfetmesi, genişletmek için farklı şeyler yapması yaratıcılığını geliştirmesine fayda sağlayacaktır. Kendi yaratıcılığını genişletmesi de eğitim hayatında öğrenme sürecinde daha farklı düşünmesine, daha pratik kavramasına ve problemleri çözerken ki düşünce yapısının farklılaşmasına sebep olmaktadır. Bu da bireyin daha farklı düşünmesini etkiler. Herhangi bir spor veya sanat dalıyla ilgilendiğiniz takdirde bedeninizin ve hayal gücünüzün marifetlerini keşfetmek hem daha öz güvenli hem de daha sağlıklı bir hayat sürmek için fazlasıyla önemli.
Çocukların ilgi alanlarını nasıl keşfedebiliriz?
Çocukların ilgi ve beceri alanları erken çocukluk dönemi itibariyle gelişmeye başlar. Çocuğun bu alanlarda yetkinlik kazanabilmesi için ailelerin çocuklara deneyim kazabilecekleri çeşitlilikte oyun alanı sunması gerekir çünkü çocuğun gelişim alanları desteklenmezse ilgi ve beceri alanlarına yönelik potansiyeli zamanla kaybolacaktır.
İlgi ve beceri alanlarının zamanında ve doğru şekilde keşfedilmesi oldukça önemlidir. Bu alanlardaki kazanımlar okul öncesi dönemden başlayarak çocuğun öğrencilik ve meslek hayatına kadar etki eder. Sadece eğitim ve mesleği de etkilemez; sosyal hayat becerilerini, iletişim şeklini, yaşam standartlarını da belirler.
Öncelikle aileler her çocuğun kendine özel ilgi ve becerileri olduğunu ve fırsat verildiğinde geliştirilebileceğini unutmamalıdır. Hiçbir şeye ilgisi ya da becerisi olmayan çocuk yoktur. İlgi ve beceri alanları desteklenmeyen çocuk vardır. Çoklu zeka modeline göre çocukların ilgi ve becerileri de baskın zeka alanlarına göre farklılaşmaktadır. Aileler çocuğun baskın zeka alanını tespit ederek ilgi ve beceri alanları açısından çocuklarını destekleyebilirler.
Aileler için çocukların ilgi ve beceri alanları neden önemli olmalı? Ailelerin rolü nelerdir?
Anne babalar için günden güne çocuklarının yeteneklerine yönelik ilgi ve farkındalık artıyor. Artık ebeveynler çok daha bilinçli ve sadece akademik eğitimin başarı için yeterli olmadığını biliyorlar. Bu nedenle çocuklarının yetenekli olduğu alanları görmek ve geliştirmek istiyorlar. Ancak ebeveynler çoğunlukla çalışıyor ve çocukla geçirebildikleri zaman daha sınırlı oluyor. Bu da yeterli gözlemi yapamadıklarını, gelişimlerini takip etmekte zorlandıklarını düşünmelerine neden oluyor.
Kimi çocuklar için ilgi ve becerisi olan alana yönelim kendiliğinden gerçekleşiyor. Kimi çocukta ise çocuğun neye yeteneği olduğunu bulabilmek için çocuğa destek vermek gerekiyor. Eskiden ebeveynler ilgi ve beceri alanlarını keşfedebilmek için çocuklarını spor ya da sanat dallarına yönlendiriyordu. Şimdi ise çocukların yönlendirilebileceği alanlar çok daha geniş; sanat ve spor dallarındaki çeşitlilik arttı ve yeni ilgi ve beceri alanları ortaya çıktı; kodlama, robotik gibi. Ebeveynlerin çocuklarını tanımasının ve çocuklarını hiçbir baskı altında bırakmadan kendi keşfedecekleri alanları oluşturmalarını sağlamaları gerekir. Çalışan ailelerin çocukları ile ortak zaman diliminde ortak hobilerle verimli vakitler geçirmesi de bireysel hobiler kadar önemli ve değerlidir.