Çocuk felci aşısı ne zaman yapılır? Çocuk felci virüsü vakaları Türkiye’de var mı?

ABD’de son 10 yılda ilk çocuk felci vakasının görülmesinin ardından New York eyaletinde Olağanüstü Hal (OHAL) ilan edildi. Bu vakanın ardından atık sular izlenmeye ve teste tabi tutulmaya başlandı. New York kentindeki bazı kentlerin atık sularında çocuk felcine neden olan virüse rastlandığı ve hastalığın yayılarak salgına dönüşmesini önlemek amacıyla çalışma başlatıldığı belirtildi. Gelen haberlerin ardından aşılama ve Türkiye’de vaka olup olmadığına ilişkin araştırmalar da arttı. Peki, Çocuk felci nedir, belirtileri ne? Çocuk felci aşısı ne zaman yapılır? İşte detaylar…

ÇOCUK FELCİ NEDİR, BELİRTİLERİ NE?

Çocuk felci, genellikle 15 yaşından küçüklerde görülmekle beraber, nadir olarak 15 yaşının üzerindeki bireylerde de görülen, bacaklarda ve daha az kollarda felce neden olan bulaşıcı bir hastalıktır.  Hastalık, sindirim sistemi yoluyla bulaşmakta, hafif ateş, kas ağrıları, baş ağrısı, bulantı, kusma, ense ve sırtta sertliğe neden olur. Tipik olarak felç görülür, hastalar ayağa kalkmakta ve yürümede güçlük çeker. Virüs vücuda ağız yolu ile girer. Boğazda ve sindirim sisteminde çoğalarak vücuda yayılır. Boğazda yerleşir ve dışkıda bulunur. Dışkı ile virüsün vücuttan atılımı haftalarca sürer (10 hafta). Hijyenik koşullara, yani temizlik kurallarına iyi uyulmadığında bulaşma olur ve sonrasında salgınlar yaşanır. Nadiren süt, gıda maddeleri ve diğer dışkı ile teması olan maddeler bulamada aracı olarak rol oynayabilir. Sularında virüs bulaşmış dışkı ile kirlenmesi hastalığın yayılmasına neden olabilir.

Çocuk felci hastalığının neden olduğu felç vakaları kalıcıdır, geri dönüşü olmaz. Hayat boyu sekel bırakmakta, ebeveynlere ve hastalığa yakalanan bireylere sosyal olarak zarar verir.

ÇOCUK FELCİNDEN NASIL KORUNULUR?

Çocuk felcinden korunmanın tek yolu aşılamadır. Çocuk felcinin iki farklı aşısı mevcuttur. Biri ağızdan iki damla şeklinde yapılan Oral Polio Aşısı (OPA=Canlı Aşı), diğeri koldan kas içerisine yapılan İnaktif Polio Aşısı (İPA=Ölü Aşı)’dır. Ağızdan iki damla halinde yapılan aşı virüsün sindirim sisteminde bağırsaklardan kana karışarak hastalık yapmasını önler, koldan yapılan aşı ise kanda virüse karşı koruyucu maddelerin oluşmasını sağlayarak, iki yönlü ve çok güçlü bir korunma sağlar. Bu çift yönlü koruma uygulaması aynı zamanda, kişilerin biribirlerine virüsü bulaştırmasını da engelleyerek tamamen etkisiz hale gelmesini yok olmasını sağlamaktadır.

ÇOCUK FELCİ AŞISI NE ZAMAN YAPILIR?

Oral Çocuk Felci aşısı (OPA) 6.ayını ve 18.ayını tamamlayan bebeklere her uygulamada ikişer damla ağızdan verilmek sureti ile uygulanıyor. İnaktif Çocuk Felci aşısı (İPA) ise, 2.ayını, 4.ayını, 6.ayını ve 18.ayını tamamlayan bebeklere toplam 4 defa olmak üzere beşli karma aşı içerisinde koldan kas içi uygulanıyor. 2022-2023 eğitim ve öğretim dönemlerinde okul aşılamaları şeklinde uygulanıyor.

ÇOCUK FELCİ VİRÜSÜ VAKALARI TÜRKİYE’DE VAR MI?

Türkiye’de 5 milyon 900 dolayında beş yaşından küçük çocuk var. Çocuk felci için öncelikle riskli grup olarak görülüyor. Henüz çocuk felci ile ilgili Sağlık Bakanlığı’ndan bir açıklama yapılmadı.